"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/713 E., 2023/431 K.
Mahkemece bozmaya uyularak verilen karar, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; Kahramanmaraş ili, Dulkadiroğlu ilçesi, ... Mahallesinde bulunan ve kadastroda tespit harici bırakılan, dava dilekçesinde sınırlarını belirttiği yaklaşık 3.500 metrekarelik taşınmazın 25 yılı aşkın bir süredir malik sıfatıyla zilyetliğinde olduğunu ileri sürerek ev ve bahçe olarak kullandığı dava konusu taşınmazın adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar; davanın reddini savunmuşlar; davalı ... vekili, dava konusu yerin Hazine adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI, BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
Mahkemece davanın kabulüne dair verilen ilk kararın davalı ... vekili tarafından temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince; 6360 sayılı Kanun gereğince ilgili kamu tüzel kişisi olarak davada yer alması gereken Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi Başkanlığının davaya dahil edilmesi gerektiği gerekçesiyle Mahkeme kararı bozulmuş, Mahkemece bozmaya uyularak kazandırıcı zamanaşımı ile iktisap şartlarının sağlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne, 23.03.2015 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 3.101,07 metrekarelik kısmın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir. Karara karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
Dairenin 01.06.2022 tarihli ve 2021/4607 Esas, 2022/4384 Karar sayılı kararı ile; 1985 yılına ait tek hava fotoğrafının bu konuda uzman olmayan orman mühendisi bilirkişi tarafından sadece orman yönünden incelenip yorumlandığı, hava fotoğrafı incelemesinin yetersiz olduğu, ziraatçı bilirkişinin yetersiz ve soyut içerikli raporu ile yetinildiği, bu hususta ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmadığı, çekişmeli taşınmaz bölümü üzerinde davacı lehine zilyetlikle kazanım şartlarının oluşup oluşmadığı somut olarak ortaya konulmadan hüküm kurulduğuna değinilerek dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait 3 ayrı dönemde çekilmiş stereoskopik hava fotoğraflarının Harita Genel Müdürlüğünden celp edilerek dosya arasına konulması, dava konusu taşınmaz bölümüne komşu taşınmazların kadastro tutanakları ve varsa dayanakları olan kayıt ve belgeler getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde elverdiğince yaşlı, yöreyi iyi bilen, tarafsız ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi kurulu ve üç kişilik ziraatçı bilirkişi kurulu ile yeniden keşif yapılması, taşınmaz bölümü bakımından davanın açıldığı tarihe kadar davacı yararına 3402 sayılı Yasa’nın 14. ve 17. maddelerinde yazılı imar-ihya ve zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin duraksamasız şekilde saptanması gerektiği gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemenin 16.11.2023 tarihli ve 2022/713 Esas, 2023/431 Karar sayılı kararıyla; bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde, taşlık ve kayalık yerlerin emek ve mesai harcanarak temizlendiği, imar ve ihya edildiği, imar ve ihyanın 1985-1990 yılları arasında tamamlandığı, davacının malik sıfatı ile zilyet bulunduğu, kanunda belirtilen şartları taşıdığı gerekçesiyle davanın kabulü ile (A1) ve (A2) harfi ile gösterilen toplam (1921,88+1178,94) 3.100,82 m2'lik "Ev ve Bahçesi" vasfındaki taşınmazın davacı adına tesciline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararın hakka ve usule aykırı olduğunu, taşınmazın üzerine ağaç dikmenin tek başına imar ve ihyanın tamamlandığı anlamına gelmeyeceğini, 1973-1985 tarihleri arasında kaç adet ağacın dikildiğinin, bu tarihlerden sonra kademeli olarak ağaç sayısının artışı ve ağaçların cinsi hakkında hiçbir bilgiye ulaşılamadığını, bölgede kendiliğinden yetişen ağaçlar olabileceğini, herhangi bir dikim faaliyetinin de olmamasının muhtemel bulunduğunu, aynı zamanda ağaçların ekonomik amaca hizmet ettiğine dair hiçbir emare olmadığını, sınırlarından yol geçen bir taşınmazın sınırlarının belirginleşmesi sebebiyle imar ve ihya faaliyetinin tamamlandığının söylenemeyeceğini, bozma öncesi alınan ziraat bilirkişi raporu ile bozmadan sonra alınan heyet raporunda ağaç yaşları arasında farklar bulunduğunu, ağaçların taşıma yolu ile ilgili taşınmaza getirilmiş olabileceğini, raporlar arasında çelişkiler olduğunu, imar ve ihya koşullarının gerçekleşmediğini, taşınmaz üzerine ev, ahır ve samanlık yapmak gibi eylemlerin taşınmazı tarıma elverişli hale getiren eylemlerden olmadığı gibi imar-ihyanın da tek başına iktisap için de yeterli olmadığını, 20 yıllık sürenin ise imar ve ihyanın tamamlandığı tarihten itibaren hesaplanması gerektiğini bildirerek ve önceki beyanlarını tekrarla Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava; kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; Kahramanmaraş ili, Dulkadiroğlu ilçesi, ... Mahallesinde dava konusu taşınmaz bölümünün bulunduğu yerde yapılan kadastro çalışmaları sırasında dava konusu yerin tespit harici bırakıldığı anlaşılmaktadır.
Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3/2. maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (HUMK) uygulanacağı davalar yönünden HUMK'un 428. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13. maddesinin "j" bendi gereğince temyiz eden davalı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Kahramanmaraş 2. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1.maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
03.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.