"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/834 E., 2023/1624 K.
HÜKÜM/KARAR : Davanın Açılmamış Sayılmasına / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İskenderun 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/201 E., 2021/41 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde; 1928 doğumlu olduğunu, sağlık kurulu raporu olmaksızın maliki olduğu 11 parsel sayılı taşınmazdaki 1/3 payını 27.09.2011 tarihinde 10.000,00 TL bedelle ... isimli şahsa sattığını, bu durumu çok sonra hatırladığında savcılığa başvurduğunu, alıcı şahsı tanımadığını, ..., ... ve ...'un kendisini kandırarak tapuya götürdüğünü, taşınmazı kime ve kaça sattığını dahi bilmediğini, gabine maruz bırakıldığını ileri sürerek tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiş, aşamada davacı vekili 10.07.2018 tarihli dilekçesi ile ...’nin taşınmazı ...’a sattığını, ...’in de ölümü üzerine çocukları ..., ... ve ...’ın malik olduğunu öğrendiklerini, HMK’nın 124 üncü maddesi gereğinin yapılmasını istemiş, aşama davalı ...’nin mirasçılarını da bildirmiştir.
II. CEVAP
1.Bir kısım ... mirasçıları, mirasbırakanlarının ... aracılığı ile taşınmazı satın aldığını, ..., ... ve ...’ı tanımadığını, sonrasında mirasbırakanın taşınmazı satın aldığını duyan ..., ... ve ...’ı fahiş bir fiyata mirasbırakanı ikna ederek taşınmazı kendilerine sattırdıklarını belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
2.Dahili davalı ..., ... ve ..., iddiaların asılsız olduğunu belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı tarafa 11.10.2020 tarihli celsede dava konusu taşınmazın keşfen belirlenen değeri üzerinden harç tamamlanması hususunda Harçlar Kanunu'nun 30 ve devamı maddeleri uyarınca gelecek celseye kadar kesin süre verildiği, 03.11.2020 tarihli celsede harcın yatırılmamış olduğu anlaşıldığından dosyanın Harçlar Kanunu'nun 30 ve devamı maddeleri delaletiyle HMK'nın 150 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca üç aylık süre içerisinde yenileninceye kadar işlemden kaldırıldığı, belirlenen süre içerisinde dosyanın harç yatırılarak yenilenmediği gerekçesiyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı istinaf dilekçesinde özetle, 1928 doğumlu olduğunu, gabine maruz bırakıldığını, sağlık kurulu raporu olmaksızın dava konusu taşınmazdaki payının rızası fesada uğratılarak devredildiğini, emlakçı ...'ya dava konusu taşınmazı satmak istediğini bildirdiğini, emlakçı diğer ortakları taşınmazını asla vermeyeceğini anladığı için galerici ... diye bilinen davalı ...'ye taşınmazın satıldığını, kendisine bedel ödenmediğini, Ziraat Bankasındaki 35.000,00 TL tutarındaki borcunu ödediklerini, ödemeyi gerçekte ..., ... ve ...'un verdiğini, emlakçının Kurt kardeşlerden büyük komisyon almak için onlarla beraber iradesini fesada uğrattıklarını, satış işleminin hileli olduğunu, yapılan yasal değişikliklerle adli yardım kapsamının genişletildiğini, adli yardım talep eden kişinin haklılığı kriteri ortadan kaldırıldığını, adli yardım talebinin reddinin hak ihlali sayıldığına ilişkin Anayasa Mahkemesinin emsal kararı olduğunu, adli yardım talebini kabul kararının harç ödemekten muafiyeti de kapsadığını, mahkemece bunun gözardı edildiğini, özel durumu, dosyaya yansıyan sosyal durum raporları, tutanaklar ve mağduriyeti dikkate alınması gerektiğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesi kararında usul ve yasaya aykırılık olmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı, istinaf dilekçesindeki nedenlerle kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı HMK’nın 150 nci ve 334 üncü maddeleri, 336 ncı maddesinin üçüncü fıkrası,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 30 uncu ve 32 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. 6100 sayılı HMK’nın 336/3 ve 334 üncü maddeleri gereğince, davacı vekilinin yerinde bulunan adli yardım talebinin kabulüne karar verilmiştir.
2. Dosya içeriğinden, davacının dava dilekçesi ile adli yardım talebinde bulunduğu, İlk Derece Mahkemesince tensip zaptı ile evrak sunulmadığı gerekçesiyle adli yardım talebin reddine karar verildiği, bunun üzerine davacı tarafın başvuru harcı ve peşin harcı yatırdığı, 09.04.2019 tarihli celsede ..., ... ve ... aleyhine açılan davanın eldeki davadan tefrik edildiği, aşamada dava konusu taşınmazın 1/3 payının keşfen saptanan dava tarihindeki değerinin 313.473,33 TL olduğu, 01.10.2020 tarihli celsede eksik harcın tamamlanması için usulünce ara karar kurulduğu, 03.11.2020 tarihli celsede de dosyanın işlemden kaldırıldığı anlaşılmıştır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin adli yardım talebinin kabulüne;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK'nın 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı kararı adli yardım talepli temyiz ettiğinden ve adli yardım talebi kabul edildiğinden; başlangıçta alınmayan 2.107,80 TL temyiz başvuru harcı ile 427,60 TL onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,26.03.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.