"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2666 E., 2024/170 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret / Usulden Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Marmara Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/5 E., 2022/103 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun usulden reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; mirasbırakan babası ...'ın 55 parsel sayılı taşınmazını gelini olan davalıya satış suretiyle temlik ettiğini, işlemin mirastan mal kaçırmak amaçlı, bedelsiz ve muvazaalı olduğunu, mirasbırakanın ayırt etme gücünden yoksun olduğunu ileri sürerek tapu kaydının iptali ile tüm mirasçılar adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı; iddiaların doğru olmadığını, davacının kullandığı kredi için dava konusu taşınmazın mirasbırakan tarafından ipotek ettirildiğini, davacının kredi borcunu ödememesi üzerine başlatılan icra takibinde satış aşamasına gelinince 18.100,00 TL kredi borcunu ödediğini, kalan 43.900,00 TL'yi mirasbırakana elden ödeyerek taşınmazı bedeli karşılığında satın aldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Marmara Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.02.2019 tarihli ve 2018/26 Esas 2019/28 Karar sayılı kararıyla; davacının borcundan dolayı dava konusu taşınmazın bankaya ipotek gösterildiği, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla başlatılan takipte mirasbırakanın taşınmazını icra satışından kurtarmak için bedeli karşılığında davalıya sattığı, satışın gerçek olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 11.07.2019 tarihli ve 2019/1075 Esas, 2019/550 Karar sayılı kararıyla; davacı tarafından tüm mirasçılar adına tescil istenildiği, mirasbırakanın ölüm tarihi itibarıyla terekesinin elbirliği mülkiyetine tabi olduğu, Mahkemece taraf teşkili sağlanmadan sonuca gidildiği, taraf teşkili sağlanması halinde öncelikle ehliyetsizlik iddiasının incelenmesi gerektiği gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin 21.01.2020 tarihli ve 2019/65 Esas 2020/5 Karar sayılı kararıyla; mirasbırakan ...'in davaya katılmayan mirasçılarının bulunduğu, davaya katılmayan ortakların olurlarının alınması için duruşmada dinlendikleri ancak mirasçıların eldeki davaya rızalarının olmadığı, taraf teşkilinin sağlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 09.09.2020 tarihli ve 2020/1131 Esas, 2020/736 Karar sayılı kararıyla; davaya muvafakatları bulunmayan mirasçılar olması nedeniyle terekeye temsilci atanarak sonuca gidilmesi gerektiği, diğer yandan davada muris muvazaasına dayanıldığı, mirasbırakanın akit tarihindeki ehliyetsizliğine dayanılmadığı, ehliyetsizlik hususunda araştırma yapılmasına gerek olmadığı gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; mirasbırakanın terekesine temsilci atanarak taraf teşkilinin sağlandığı, dava konusu taşınmazın mirasbırakan tarafından davacının borcu için ipotek verildiği, davacı borcunu ödemeyince ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatıldığı, mirasbırakanın dava konusu taşınmazını icra satışından kurtarmak için davalıya sattığı, satışın gerçek olduğu, temlikin muvazaalı olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kararın tereke temsilcisine usulüne uygun tebliğine rağmen tereke temsilcisi tarafından istinaf yoluna başvurulmadığı, terekeye temsilci atanması ile davayı takip yetkisi kalmayan davacı vekilinin istinaf talebinin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, mirasbırakanın akli dengesinin yerinde olup olmadığı konusunda araştırma yapılması gerektiğini, tapu kaydının iptaliyle tüm mirasçılar adına tescil istendiğini ancak mirasbırakan ehliyetli çıkarsa muris muvazaası bakımından pay oranında da iptal-tescil isteyebileceklerini, temlikin muvazaalı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuki nedenlerine dayalı tapu iptali ve tüm mirasçılar adına tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
HMK'nın 114 üncü maddesinin birinci fıkrasının "d" ve "e" bentleri, TMK'nın 640 ıncı maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosya içeriğinden, davacının ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuki nedenlerine dayalı 3. kişiye karşı tüm mirasçılar adına iptal-tescil isteğiyle dava açtığı, dava dışı mirasçıların davaya karşı çıkması üzerine mirasbırakanın terekesine ...'in temsilci tayin edildiği, davacının muris muvazaası iddiası yönünden talebini payına hasretmediği, tereke temsilcisi tayin edilmesi ile davacının davayı takip yetkisi kalmadığı anlaşılmaktadır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin temyiz dilekçesinin REDDİNE,
Peşin alınan harcın istek halinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.05.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.