"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1043 E., 2023/1801 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/417 E., 2019/357 K.
Bölge Adliye Mahkemesinin yargılamanın yenilenmesi talebine yönelik kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Yargılamanın yenilenmesini isteyen davacı ... vekili; Ankara ili, Çankaya ilçesi, Beytepe-Lodumlu köyü sınırları içinde bulunan 545 kadastro parselinin davacının murisi Mehmet İhsan Baştüzel adına kayıtlı olduğunu, taşınmazın kuzeyindeki 587 ve güneyindeki 546 parselin de yine davacının murisi adına kayıtlı olduğunu, 545 parselin batısında bulunan 41.000 metrekare yüz ölçümündeki taşınmazın yıllardan beri önce muris Mehmet İhsan Baştüzel, daha sonra davacı tarafından kullanıldığını, taşınmazın emek ve para sarfı ile tarıma elverişli hale getirildiğini, 40 yılı aşkın süredir zilyetliğin nizasız fasılasız devam ettiğini belirterek taşınmazın davacılar adına tescili istemiyle dava açıldığını, ne var ki bilirkişi raporu dikkate alınmadan karar verilmesinin hakkaniyete ve adil yargılama hakkına aykırılık teşkil ettiğini, yapılan keşif sırasında dinletmek istedikleri tanıkların usulüne uygun olarak beyanlarına başvurulmadığını, bu nedenle dava konusu taşınmazın mahallinde yeniden keşif yapılması ve zilyetlikle iktisaba ilişkin delil toplanması yönündeki taleplerinin değerlendirilmediğini, bu suretle isabetsiz biçimde Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 26.03.2013 tarihli ve 2011/163 Esas, 2013/163 Karar sayılı kararının verildiğini, bu dava dosyasında yapılan yargılamanın yenilenmesi için daha evvel sundukları talebin Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/447 Esas, 2015/61 Karar sayılı kararı ile reddedildiğini belirterek yargılamanın yenilenmesini, aynı zamanda yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar Hazine ve ... vekilleri aşamalardaki beyanlarında; yargılamanın iadesinin koşulları oluşmadığından talebin reddine karar verilmesini talep ettiklerini belirtmişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, davacının daha evvel aynı iddiayla yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunduğu ve bu talebin Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/447 Esas, 2015/61 Karar sayılı kararı ile reddedildiği, davanın daha önce kesin hükme bağlanmış olması nedeniyle Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 114/1-i hükmü uyarınca dava şartı eksikliği bulunması ve zikredilen Kanun'un 115/2 hükmü uyarınca dava şartı eksikliğinin giderilmesine olanak bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı tarafça yargılamanın iadesi yolu ile kaldırılması talep edilen kararın Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 26.03.2013 tarihli ve 2011/163 Esas, 2013/163 Karar sayılı davanın reddine ilişkin kararı olduğu, ne var ki davacının daha evvel aynı iddia ile aynı dosyaya ilişkin olarak yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunduğu ve talebinin Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/447 Esas, 2015/61 Karar sayılı kararı ile reddedilip Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği, hal böyle iken aynı iddiaya ilişkin kesin hüküm teşkil eden Mahkeme ilamının bulunduğu, Mahkemenin bu yöne değinen vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esasa dair yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine hükmedilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; uyuşmazlığa konu taşınmazın yıllardan beri önce muris Mehmet İhsan Baştüzel, daha sonra müvekkil ... tarafından kullanılması, taşınmazın hali arazi ve taşlık iken müvekkilin murisi ve davacı tarafından emek ve para sarf edilmek suretiyle tarıma elverişli hale getirilmesi ile davacı ...’in zilyetliğinin 40 yılı aşkın süredir nizasız ve fasılasız devam etmesi, taşınmazın halen tarımsal vasıfta kullanılması gözetildiğinde bu yerin davacı adına tapuya tesciline karar verilmesi gerekirken davanın reddedildiğini, hatalı yürütülen yargılamanın yenilenmesi için talepte bulunduklarını ancak Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 17.03.2015 tarihli ve 2014/447 Esas, 2015/61 Karar sayılı kararı ile hukuka aykırı biçimde bu talebin reddedildiği ve söz konusu kararın Yargıtay denetiminden geçerek onanmak suretiyle kesinleştiğini, mahallinde yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmadan, imar ve ihya ile zilyetlikle kazanım koşulları belirlenmeden verilen kararın hakkaniyete ve adil yargılanma hakkına aykırılık teşkil ettiğini belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
1. Dava, yargılamanın yenilenmesi isteğine ilişkindir.
2. Davacının yargılamanın yenilenmesini talep ettiği Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 26.03.2013 tarih ve 2011/163 Esas, 2013/163 Karar sayılı dava dosyasında yapılan yargılama sonunda davacı ... ve diğer davacılar ile katılan kooperatifin davalarının reddine karar verilmiş, hüküm derecattan geçerek kesinleşmiştir. Davacı ... vekili tarafından 09.09.2014 tarihinde Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşen yukarıda zikredilen dava dosyasında eksik incelemeye dayalı olarak yargılama yapılmak suretiyle mülkiyetin korunması ilkesine aykırı karar verildiği öne sürülerek yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunulmuştur. Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesince yapılan yargılama sonunda 17.03.2015 tarihli ve 2014/447 Esas, 2015/61 Karar sayılı kararı ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 375. maddesinde belirtilen şartların gerçekleşmediği kabul edilerek davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili ve davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 25.10.2018 tarihli ve 2015/15865 Esas, 2018/6238 Karar sayılı ilamı ile onanarak kesinleşmiş, davacının eldeki dosyada yeniden Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 26.03.2013 tarihli ve 2011/163 Esas, 2013/163 Karar sayılı dava dosyası yönünden yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunduğu anlaşılmıştır.
3. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür. Temyizen incelenen karar; tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen sebepler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,Aşağıda yazılı 185,55 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,22.01.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.