"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/953 E., 2022/418 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/232 E., 2020/622 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Siirt ili, ... ilçesi, ... köyünde bulunan 177 ada 17 parsel sayılı taşınmazın miras yolu ile gelen hak nedeni ile eşit hisselerle anneannesi ... ile ... ....’ın zilyetliğinde bulunduğunu, davacının ... mirasçısı olan annesi....’nin oğlu olması nedeni ile taşınmazda hak sahibi olmasına rağmen kadastro tespitinin ...’in mirasçısı ... adına yapıldığını, davalı tarafından kullanılan arazilerden yıl sonu elde edilen mahsüllerin davacıya gönderildiğini belirterek çekişmeli taşınmazın tapu kaydının davacının veraset ilamındaki payı oranında iptali ile davacı adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; davanın zamanaşımına uğradığını, davada hak düşürücü sürenin geçtiğini, çekişmeli taşınmazın miras yoluyla kendisine intikal etmediğini ve taşınmazda kendisinin zilyet olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının taşınmazın murisi ...’dan intikal ettiği iddiası ile miras payına yönelik dava açtığı, dava konusu taşınmazın kayıt malikinin ... terekesine göre 3. kişi konumunda olduğu, ...’nın davacı dışında başkaca mirasçılarının da olduğu gerekçesi ile davanın aktif dava ehliyeti yokluğundan reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın miras payı oranında terekeye karşı 3. kişi konumunda olan kişiye karşı açıldığı, bu taleple açılan davanın dinlenme olanağının bulunmadığı, Mahkeme kararında usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A.Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde;
a.Verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu,
b.Davanın açıldığı tarih itibariyle 10 yıllık hak düşürücü sürenin sonu olması nedeni ile hak kaybı olmaması için mirasçılardan biri adına davanın açıldığını, Mahkemece diğer mirasçıların davaya muvafakat verip vermediklerinin sorulması ya da yasal mirasçıların davaya dahil edilmesi için kendilerine süre verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulmasının isabetsiz olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Kadastro sonucu; Siirt ili, .... ilçesi, ... köyünde bulunan 177 ada 17 parsel sayılı 5611.36 metrekare yüz ölçümündeki taşınmaz ... adına tespit ve tescil edilmiştir.
Davacı, çekişmeli taşınmazın miras yolu ile eşit hisselerle ... ve ...’e intikal ettiği ve kendisinin de taşınmazda miras yolu ile gelen hak nedeni ile pay sahibi olduğu iddiasıyla dava açmış, Mahkemece; davalının ... terekesine göre 3. kişi konumunda olduğu, davacının davalıdan miras payını isteyemeyeceği gerekçesi ile davanın aktif dava ehliyetinden reddine karar verilmiş, davacı yanın istinaf talebi de reddedilmiştir. Ancak, varılan sonuç dosya kapsamına uygun değildir.
Dava dilekçesinden; davacının iddiasının, çekişmeli taşınmazın kök muristen geldiği iddiasına dayalı olduğu anlaşılmaktadır. Dosya arasında bulunan nüfus kayıtlarına ve veraset ilamına göre davalı ... her ne kadar irasçısı ...'nın mirasçısı değil ise de kök muris Abdülaziz terekesine göre mirasçıdır.
Hal böyle olunca; temyize konu davada davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğunun kabulü gerekirken yanlış değerlendirme ile davalının ... terekesine göre 3. kişi konumunda olduğu gerekçesi ile davanın aktif dava ehliyetinden reddine karar verilmiş olması isabetsizdir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davacı vekilince temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın istek hâlinde temyiz eden davacıya iadesine,
Dosyanın kararı veren ... Asliye Hukuk Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesine gönderilmesine,
26.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.