"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1050 E., 2023/1410 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Zara Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/289 E., 2023/137 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I. DAVA
1.Davacılar vekili dava dilekçesinde; Sivas ili, Zara ilçesi, Bolucan köyü çalışma alanında 2009 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında dava konusu 101 ada 94 parsel, 106 ada 124 parsel, 104 ada 109 parsel ve 102 ada 142 parsel sayılı taşınmazların davalılar adına tespit ve tescil edildiğini, davalılar adına yapılan tescilin gerçeği yansıtmadığını, söz konusu taşınmazların dava konusu edilen bölümlerinin davacılara murislerinden intikal ettiğini ve eklemeli zilyetlik yolu ile bugüne kadar kullanıldığını ileri sürerek 101 ada 94 parsel ve 106 ada 124 parsel sayılı taşınmazların davacı ... adına; 101 ada 94 parsel, 106 ada 124 parsel ve 104 ada 109 parsel sayılı taşınmazların davacı ... adına; 101 ada 94 parsel sayılı taşınmazın davacı ... adına; 101 ada 94 parsel ve 104 ada 109 parsel sayılı taşınmazların davacı ... murisi ... mirasçıları adına; 102 ada 142 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tescil edilmesini talep etmiştir.
2.Davacı ..., Zara Sulh Hukuk Mahkemesinin 26.02.2019 tarih ve 2019/12 Esas, 2019/35 Karar sayılı kararı ile muris ... terekesine temsilci tayin edilmiştir.
3.Davacılar ... ve ..., 31.08.2022 tarihinde icra edilen keşifte 104 ada 109 parsele yönelik davalarından feragat etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı Hazine temsilcisi cevap dilekçesinde; dava konusu edilen taşınmazların davacıların zilyetliğinde bulunduğuna dair hiçbir belge, bilgi ya da resmi senedin dosyaya sunulmadığını, dava konusu 106 ada 124, 104 ada 109 ve 102 ada 142 parsel sayılı taşınmazların kadastro çalışmaları sonucunda ham toprak vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edildiğini, bilahare bu üç taşınmazın İl Mera Komisyonunun 19.12.2013 tarih ve 420 nolu kararı ile mera olarak sınırlandırıldığını, meraların Devletin hüküm ve tasarrufu altında olduğunu ve özel mülkiyete konu olamayacağını, dava konusu 101 ada 94 parsel sayılı taşınmazın kadastro çalışmaları sonucunda ham toprak vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edildiğini, dava konusu taşınmazlar üzerinde davacıların süregelen herhangi bir tasarrufunun mevcut olmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
2.Davalı ..., usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 104 ada 109 parsel açısından davanın feragat nedeniyle reddine, diğer taşınmazlar açısından ise dava konusu taşınmazların bir bölümünde hiçbir tarımsal faaliyet yürütülmediği bu bölümlerin yalnızca hayvan otlatma amacıyla kullanıldığı, bazı taşınmazlarda ise çok eskiden tarımsal faaliyette bulunulduğu ancak taşınmazların 1980 yılından sonra terk edildiği ve bu tarihten sonra tarımsal faaliyette bulunulmadığı, bu kapsamda bir kısım dava konusu taşınmazlarda zilyetliğin hiçbir zaman sürdürülmemiş olması, bir kısım taşınmazların ise terkedildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmazların öncesinin mera olduğu ve halen üzerinde mera bitkilerinin bulunduğu, meralar üzerinde sürdürülen zilyetliğin süresi ne olursa olsun hukukça bir değer taşımayacağı, öte yandan dava konusu edilen taşınmazların terk edildiği ve tespit tarihine kadar kesintisiz zilyetliğin de ispat edilemediği belirtilerek istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı davacılar vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçeli olmadığını, dava konusu taşınmazların mera olduğuna ilişkin tespitlerin isabetsiz olduğunu, dava konusu taşınmazların imar-ihyasının 1962 yılında başladığını ve 1973 yılında taşınmazların ıslahı yapılan kültür arazisi niteliğinde olduğunu, tespit tarihine kadar kesintisiz zilyetliğin sağlanmadığına ilişkin tespitlerin de hatalı olduğunu, bu kapsamda Bölge Adliye Mahkemesince hem teknik bilirkişi raporlarının hem de mahalli bilirkişi beyanlarının hatalı değerlendirildiğini, tanık ... ve mahalli bilirkişi ...'nın ifadelerine neden itibar edilmediğinin gerekçelendirilmediğini, jeodezi bilirkişi raporu ile ziraat bilirkişisi raporu arasında çelişki bulunduğunu ve bu çelişkiler giderilmeden karar verilmesi yoluna gidildiğini, dosya kapsamında incelenen hava fotoğraflarının 1962 ve 1973 yıllarına ait olduğunu, dava tarihinden en az 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin hava fotoğraflarının incelenmemiş olması nedeniyle yetersiz keşif ve bilirkişi raporlarıyla karar verildiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
1.Dosya kapsamı ve toplanan delillerden; Sivas ili, Zara ilçesi, Bolucan köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucunda; 101 ada 94 parsel sayılı taşınmazın 2.833.837,07 m2 yüz ölçümü ve ham toprak vasfıyla Hazine adına tespit gördüğü, tespite dava dışı ... ... tarafından itiraz edilmesi üzerine Zara Kadastro Mahkemesinde görülen davada davacının feragati nedeniyle davanın reddine ve taşınmazın tespit gibi tesciline dair verilen 04.12.2013 tarih ve 2009/272 Esas, 2013/41 Karar sayılı kararın 16.01.2014 tarihinde kesinleşmesiyle taşınmazın tapu siciline tescil edildiği; aynı yer 106 ada 124 ve 102 ada 142 parsel sayılı taşınmazların sırasıyla 1.716.090,79 m2 ve 2.647.147,66 m2 yüz ölçümü ve ham toprak vasıflarıyla Hazine adına tespit gördüğü, tespitin 17.07.2009 tarihinde kesinleştiği, bilahare her iki taşınmazın da Mera Komisyonunun 19.12.2013 tarih ve 420 sayılı kararı ile Bolucan köyü merası olarak tahsis edildiği, eldeki davada davacıların irsen intikal, eklemeli zilyetlik ve kazandırıcı zamanaşımı hukuki nedenine dayanarak dava konusu taşınmazların bazı bölümlerinin adlarına tescilini talep ettiği anlaşılmıştır.
2.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun/HMK) 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin temyiz itirazının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 345,55 TL
bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.02.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.