"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2024/304 E., 2024/94 K.
Mahkemece bozmaya uyularak verilen karar davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde; .... Mahallesi çalışma alanında bulunan ve 1976 yılında yapılan kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ve satın almaya dayanarak adına tescil talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; davacı lehine tescil şartlarının oluşmadığını belirterek davanın reddini istemiş, yargılama sırasında dava konusu taşınmazın Hazine adına tescilini talep etmiştir.
2. Davalı ... Beldiye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu alanın Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olup olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı ile mülkiyetinin kazanılamayacağını belirterek davanın reddini istemiştir.
3. Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazın özel mülke konu olamayacağını, Köy Tüzel Kişiliği adına tescil edilmesi gereken yerlerden olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 03.03.2015 tarihli kararıyla; davanın kısmen kabulüne, Van ili, ... Mahallesindeki taşınmazın bilirkişi kurulunun 10.11.2014 havale tarihli raporuna ekli krokide (B1) olarak gösterilen 2.249,97 metrekare kısmının ve (B2) olarak gösterilen 974,97 metrekare kısmının davacı adına tapuya tesciline, davacının diğer isteklerinin reddine, (B3) olarak gösterilen 2.146,02 metrekare kısmının Hazine adına tapuya tesciline, davalılar yasal hasım olduklarından yargılama giderinin davacı üzerine bırakılmasına ve vekâlet ücreti takdirine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı Hazine vekili esasa ilişkin olarak temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 20.02.2019 tarihli ve 2016/5615 Esas, 2019/1192 Karar sayılı kararıyla; eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulduğu, taşınmazın imar planı kapsamına alınıp alınmadığının usulünce araştırılması, usulüne uygun hava fotoğraflarının getirilerek uzman bilirkişi tarafından incelenmesi, komşu taşınmazların kadastro tutanakları ve dayanaklarının getirtilmesi, 1 fen, 1 jeodezi ve fotogrametri uzmanı ve 3 kişilik ziraatçi bilirkişi ve 3 kişilik jeolog bilirkişi kurulunun katılımıyla keşif yapılması; jeolog bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın dere yatağından kazanılıp kazanılmadığı, halen aktif dere yatağında kalıp kalmadığı, aktif dere yatağında kalmıyorlar ise derenin etkisi altında kalan yerlerden olup olmadığı hususlarında ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınması; taşınmazın dava tarihi itibariyle, eğer taşınmaz daha önce imar planına alınmış ise imar planına alınma tarihi itibariyle davacı yararına zilyetlikle iktisap şartlarının oluşup oluşmadığının kesin olarak saptanması, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle Mahkemenin 03.03.2015 tarihli kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 25.01.2022 tarihli kararıyla; davanın kısmen kabulüne, Van ili, ... ilçesi, .... Mahallesinde bulunan taşınmazın bilirkişi kurulunun 11.10.2021 havale tarihli raporuna ekli krokide (A) harfiyle gösterilen 2.226,13 m2 kısmının davacı adına tapuyu tesciline, fazlaya ilişkin talebin reddine, davalılar yasal hasım olduğundan yargılama giderinin davacı üzerine bırakılmasına ve vekâlet ücreti takdirine yer olmadığına karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
Mahkemenin 25.01.2022 tarihli kararının süresi içinde esasa ilişkin olarak davalı Hazine vekili ve davalı ... Belediyesi vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairenin 12.12.2023 tarihli ve 2022/4072 Esas, 2023/7361 Karar sayılı kararıyla; reddedilen taşınmaz bölümleri yönünden davacının temyizi bulunmadığı, kabulüne karar verilen (A) harfli kısmın ise davacı adına kayıtlı 185 parsel sayılı taşınmaz içinde kaldığından hükmün infaz kabiliyeti bulunmadığı, bu nedenle davalıların hükmün esasına yönelik temyiz itirazlarının reddi gerektiği, hükmün infaz kabiliyeti bulunmadığından (A) harfli bölüm yönünden bu gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle Mahkemenin 25.01.2022 tarihli kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Ç. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma öncesi davanın kısmen reddine dair verilen kararın davacı tarafından temyiz edilmeyerek kesinleştiği, dava konusu (A) harfli 2.226,13 metrekare yüz ölçümlü alanın davacıya ait 185 parsel sayılı taşınmaz içinde kaldığı gerekçesiyle davanın hukuki yarar yokluğundan reddine, davalılar yasal hasım olduğundan yargılama giderinin davacı üzerine bırakılmasına ve vekâlet ücreti takdirine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; davanın reddine karar verildiği hâlde davalı Hazine lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek Mahkeme kararının bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, kadastro çalışmaları sırasında tescil harici bırakılan tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı HMK'nın Geçici 3/2. maddesinin yollamasıyla uygulanması gereken 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosya kapsamından; Van ili, ... ilçesi, ... Mahallesinde ... yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında, fen bilirkişisi .... ve .... bilirkişisi ....'ın raporu ve ekli krokisinde 11.10.2021 tarihli raporu ve ekli krokisinde (A) harfiyle gösterilen 2.226,13 metrekarelik kısmın davacı adına tescilli 185 parsel sayılı taşınmaz dahilinde kaldığı, (B) harfiyle gösterilen 1.661,12 metrekare ve (C) harfiyle gösterilen 2.323,94 metrekarelik kısmın ise paftasında dere yatağı olarak tescil harici bırakıldığı, son bozma kararı öncesinde Mahkemenin 25.01.2022 tarihli kararıyla davanın (A) harfli kısım yönünden kabulüne, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verildiği, hükmün redde ilişkin bölümünün temyiz konusu yapılmadığı, davalı Hazine vekilinin (A) harfli kısım yönünden temyiz isteminin Dairenin 12.12.2023 tarihli ve 2022/4072 Esas, 2023/7361 Karar sayılı kararıyla kabul edilerek (A) harfli kısmın davacı adına tescilli parsel içinde kaldığından iptal ve tescil hükmünün bu yönüyle infazı kabil olmadığı gerekçesiyle bozulmasına karar verildiği, Mahkemece bozmaya uyularak temyize konu karar ile (A) harfli 2.226,13 metrekare yüz ölçümlü kısma ilişkin olarak davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verildiği, davalı Hazine vekilince bu sefer vekâlet ücretine ilişkin olarak temyiz isteminde bulunulduğu anlaşılmaktadır.
3. Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı Hazine vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Mahkeme kararının ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13. maddesinin “j” bendi gereğince temyiz eden davalı Hazine harçtan muaf bulunduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Dosyanın kararı veren Van 8. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
6100 sayılı Kanun'un Geçici 3. maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 440/III-1. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,29.05.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.