"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/525 E., 2024/657 K.
KARAR : Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kahramanmaraş 3. İş Mahkemesi
SAYISI : 2023/20 E., 2024/43 K.
Taraflar arasındaki 3600 günlük borçlanma süresinin 14.01.1980 tarihinden ileriye doğru maledilmesi istemli davadan dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulüne, İlk Derece Mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, müvekkilinin ödediği 3600 gün yurt dışı borçlanma süresinin 14.01.1980 tarihinden ileriye doğru maledilmesi gerektiğine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Kurum vekili, davanın haksız olduğunu, işlemlerin usul ve yasaya uygun olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, davacının ilk işe giriş tarihinin 14.01.1980 tarihi olarak tespiti ile aksi yöndeki Kurum işleminin iptaline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B.İstinaf Sebepleri
Davalı Kurum vekili, kararın eksik araştırma ve inceleme sonucu verildiğini belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile istinaf başvurusunun kabulüne, İlk Derece Mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
V.TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, müvekkilinin borçlanma talebinde bulunurken tahakkuk yapılmasını istediği tarih aralığını belirtmediğini, davalı Kurumun ise tahakkuku son tarihten başlatarak geriye doğru yaptığını, oysa davacının Almanya'da 14.01.1980 tarihinde çalışmaya başladığını, borçlanma tahakkukunun bu tarihten ileriye doğru yapılması ve davacının ödediği sürenin talep edilen bu tarih aralığına maledilmesi gerektiğine karar verilmesi gerekirken reddine karar verildiğini, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek temyiz başvurusunda bulunmuştur.
C.Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 3600 günlük borçlanma süresinin 14.01.1980 tarihinden ileriye doğru maledilmesi istemine ilişkindir.
2.İlgili Hukuk
1- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 3201 sayılı Kanun'un 1 ve 5 inci maddeleri.
2-Davanın yasal dayanağı olan 3201 sayılı Kanun'un amaç ve kapsam başlıklı 1 inci maddesinde, "Türk vatandaşları ile doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenlerin on sekiz yaşını doldurduktan sonra Türk vatandaşı olarak yurt dışında geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri ve bu süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen süreleri, bu Kanunda belirtilen sosyal güvenlik kuruluşlarına prim ödenmemiş olması ve istekleri hâlinde, bu Kanun hükümlerine göre sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilir.
" düzenlemesini, 5/1 inci maddesi ise "Yurt dışındaki sigortalılık sürelerinin tespitinde, bunu belirten ve istek sahibinin ibraz edeceği ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doğru olmak üzere gün sayıları esas alınır, bu tespitte 1 yıl 360 gün, 1 ay 30 gün hesaplanır." düzenlemesini içerir.
3.Değerlendirme
Dosyada bulunan belgelere göre, davacının 22.12.2015 tarihinde yurt dışı çalışma ve boşta geçen süreleri borçlanma talebinde bulunduğu, davalı Kurumun 31.12.2014-01.01.2005 tarih aralığı için 3600 günlük tahakkuk hazırlandığı, borçlanma talebinin ekinde sunulan ve davacının Almanya sigortalılık süresini gösterir TR4 belgesinde, davacının, 14.01.1980 -31.12.2001 tarihleri arasında çalışmaya dayalı zorunlu prim ödemelerinin bulunduğu anlaşılmaktadır
Mahkemece, yurt dışı borçlanma talep ekinde sunulan TR4 belgesinin yeniden tetkiki ile gerekirse Alman Sosyal Güvenlik makamlarından temin edilecek bilgi ve belgelere göre yapılacak tahkikat ile davacının çalışma ve boşta geçen sürelerine ait tarih aralığının açık ve net bir şekilde tespiti yapılarak, 3201 sayılı Kanun'un 5/1 inci maddesine göre yurt dışındaki sigortalılık sürelerinin tespitinde, bunu belirten ve istek sahibinin ibraz edeceği ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doğru olmak üzere gün sayılarının esas alınması gereğine göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
VI.KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgiliye iadesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.11.2024 gününde oybirliğiyle karar verildi.