"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/727 E., 2024/567 K.
KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kayseri 7. İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/300 E., 2022/54 K.
Taraflar arasındaki asıl fiili çalışmaya dayalı olmadığı gerekçesiyle 16.10.2009-10.01.2017 tarihleri arasındaki hizmetleri iptal eden Kurum işleminin iptali ile çalışmaların gerçek ve fiili olduğunun tespiti, birleşen itirazın iptali davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle asıl davanın reddine, birleşen davaların kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı birleşen davada davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacı birleşen davada davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlenildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
1.Davacı-birleşen davalarda davalı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının, ... İnş. Tes. Doğalgaz Müh. Ltd. Şti.’de 16.10.2009 tarihinde çalışmaya başladığını, davacının işin durumuna göre iş yerine giderek çalışmasını gerçekleştirdiğini, sürekli olarak çalışmadığını, 10.01.2017 tarihinde işyerinden çıkarıldığını, SGK müfettişlerince yapılan soruşturmada, davacının sigortalılığının sahte olduğu iddiasında bulunulduğunu ve bunun tek dayanağının ise davacının ifadesi alınması sırasında primler ve fiili çalışmaya ilişkin soru yönlendirildiğinde, söz konusu işyerinde sürekli çalışmadığını beyan etmesinin olduğunu, davacının bu beyanı üzerine 16.10.2009-10.01.2017 tarihleri arasındaki 8 yıllık sigortalılığının iptal edildiğini ileri sürerek, davacının ... İnş. Tes. Doğalgaz Müh. Ltd. Şti. işyerinde çalışmadığı ve sahte sigortalı olduğu yönünde yarattığı muarazanın önlenmesi suretiyle davacının 16.10.2009 – 10.01.2017 tarihleri arasındaki çalışmasının sigortalı çalışma ve geçerli sigortalılık süresi olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
2.Davalı birleşen Kayseri 1. İş Mahkemesinin 2020/234 E. sayılı dosyasında davacı SGK Başkanlığı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı hakkında 72,00 TL yersiz sağlık gideri ve 61,01 TL işlemiş faiz alacağı olmak üzere toplam 133,01 TL'nin tahsili amacıyla Kayseri Genel İcra Müdürlüğü 2019/98169 E. sayılı dosyasında ilamsız icra takibi başlatıldığını, davalının itirazıyla takibin durduğunu belirterek, haksız itirazının iptali ile takibin devamına, davalı aleyhine %20 icra inkar tazminatına karar verilmesini istemiştir.
3.Davalı birleşen Kayseri 1. İş Mahkemesinin 2020/576 E. sayılı dosyasında davacı SGK Başkanlığı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı hakkında 80,00 TL yersiz geçici iş göremezlik ödemesi ve 59,25 TL işlemiş faiz alacağı olmak üzere toplam 139,25 TL'nin tahsili amacıyla Kayseri Genel İcra Müdürlüğünün 2019/99519 E. sayılı dosyasında icra takibi başlatıldığını,davalının itirazıyla takibin durduğunu belirterek, işbu davanın aralarındaki fiili irtibat nedeniyle Kayseri 1. İş Mahkemesinin 2019/713 E. (Kayseri 7. İş Mahkemesi 2021/300 E.) sayılı dosyasıyla birleştirilmesine karar verilmesini istemiştir.
II.CEVAP
1.Davalı birleşen davalarda davacı SGK Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının Kuruma başvuruda bulunmadığını, bu nedenle davanın öncelikle usulden reddinin gerektiğini, davacının yazılı beyanında denetime konu işyerinde fiilen çalışmadığını, işyerine belge kullandırıldığını, adına yapılan bildirimlerin fiili çalışmaya dayanmadığını belirttiğini, sonrasında 08.02.2019 tarih ve 2240205 sayılı dilekçesinde doğalgaz ve sıhhi tesisat ustalık belgesi olduğunu ve ... İnş . Tes. Doğalgaz Müh. Ltd. Şti. unvanlı işyerinden kendi adına yapılan bildirimlerin fiili çalışmaya dayandığını iddia ettiğini, Kuruma verilen ilk beyan ile sonradan gönderilen dilekçe değerlendirildiğinde, Kurumca ilk yazılı ifadesi daha muteber olmasından dolayı iş yerindeki çalışmasının fiili olmadığının değerlendirildiğini belirterek, haksız davanın reddini istemiştir.
2.Davacı birleşen Kayseri 1. İş Mahkemesinin 2020/234 E. sayılı dosyasında davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; esasen sigortalılığın iptal edilmesinin haksızlık teşkil ettiğini, bu hususa ilişkin olarak Mahkemenin 2019/713 E. sayılı dosyası ile hizmet tespiti ve muarazanın meni davası açıldığını, davalının ... İnşaat Tes. Doğal Gaz Müh. Ltd. Şti'de 16.10.2009 tarihinde çalışmaya başladığını 10.01.2017 tarihinde işten çıkarıldığını, çalışmalarının mevsimlik, kısmi süreli veya geçici olmadığını, düzenli olarak çalıştığını ve kendisi tesisatçı olduğu için işyerine çağrılıp tesisat için ilgili yerlere giderek işini ... ettiğini, çağrılmadığı veya mevsim şartları vs. sebeplerle işin yoğun olmadığı dönemlerde şirkete gitmediğini belirterek, Mahkemenin 2019/713 E. sayılı hizmet tespiti ve muarazanın meni davasının sonucu doğrudan eldeki davayı etkileyeceğinden o davanın sonucunun bu dava açısından bekletici mesele yapılması gerektiğini, Mahkeme aksi kanaatte olursa yahut bekletilen davanın sonucu lehlerine olacak olursa davacı tarafın haksız açılan davalarının reddine karar verilmesini istemiştir.
III.İLK DERECE MAHKEME KARARI
Yapılan yargılama, toplanan deliller, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurları tarafından yapılan incelemelere dayalı tutanağın davalı tarafından imzalanmış olduğu, tutanakta yer alan imzanın davacı tarafından inkâr edilmediği, tutanağın aksinin ispat edilemediği, Kurum işleminin yerinde olduğu gerekçesiyle,
A-Asıl davanın reddine,
B-Birleşen Kayseri 1. İş Mahkemesi’nin 2020/234 E. sayılı davanın kabulü ile Davalı ...’ın Kayseri Genel İcra Dairesi’nin 2019/98169 E. sayılı icra dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin devamına, uyuşmazlık yargılamayı gerektirdiğinden davacı Kurumun icra inkar tazminatı talebinin reddine,
C-Birleşen Kayseri 1. İş Mahkemesi’nin 2020/576 E. sayılı davanın kabulü ile Davalı ...’ın Kayseri Genel İcra Dairesi’nin 2019/99519 E. sayılı icra dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin devamına, uyuşmazlık yargılamayı gerektirdiğinden davacı kurumun icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
IV.İSTİNAF
A.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı birleşen davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
B.İstinaf Sebepleri:
Davacı Birleşen Davada Davalı Vekilinin İstinaf Sebepleri
Davacı birleşen davada davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının davaya konu tarihlerde davalı işyerinde çalıştığı hususu dosya kapsamında dinlenen, büyük bölümü aynı işyerinde birlikte çalışan bordro tanığı olan tanık beyanlarından, işyerine doğalgaz işi yaptıran müşteri ve komşu işyeri sakini tanık beyanları ve tüm dosya kapsamı gözetildiğinde kanıtlandığını, Mahkemece gerekli inceleme yapılmadan asıl davanın reddi ile birleşen davaların kabulü kararının usul ve kanuna aykırılık teşkil ettiğini, davaya konu duruma ilişkin, SGK müfettişlerince kendisine sorulan soruyu şirketin bünyesinde ve "Fiziken şirketin içerisinde daimi ve çalışan sürekli olarak bulunuyor musunuz?" diye soruldu zannıyla, kendisi şirketin işyerine her gün düzenli gidip gelmediği, sadece tesisat işi yapılacağı zaman çağrılıp gittiği ve tam zamanlı şekilde sözkonusu işyerinde çalışmadığı için fiilen çalışmıyorum şeklinde sehven ifade verdiğini, Anayasal koruma altındaki sigorta hakkından vazgeçilmezlik ilkesiyle çelişir şekilde davanın reddi kararı verilmesinin usul ve kanuna aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasını istemiştir.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile somut olayda, dava dışı ...’ün davalılardan ... İnşaat... unvanlı işyerinde hizmetlerini iptal ettirmesi için Kuruma başvuruda bulunduğu, bunun üzerine Kurum tarafından yapılan inceleme esnasında bordro tanığı olan ...’ın beyanına başvurulduğu, ...'ın 07.02.2019 tarihli beyanında “Yukarıdaki kimlik bilgileri tarafıma aittir ve doğrudur. Tarafıma sormuş olduğunuz ... İnşaat... unvanlı işyerinde çalışmadım ancak ustalık belgemi işveren ... kullanıyordu ve bunun karşılığında benim sigorta bildirimlerimi yaptılar. Söz konusu işyerinde fiili bir çalışmam olmamıştır. Söyleyeceklerim bundan ibarettir.” şeklinde beyanda bulunduğu, 08.02.2019 tarihinde ise ifadesini değiştirdiğine ilişkin Kuruma dilekçe verildiği, iddia edildiği üzere davacının sehven bu beyanda bulunduğunun davacı tarafça ispatlanamadığı, bu itibarla Kurum işleminin yerinde olduğu anlaşılmakla, İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucu verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğundan, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V.TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı birleşen davada davalı vekili tarafından temyiz yoluna başvurulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı Birleşen Davada Davalı Vekilinin Temyiz Sebepleri
Davacı birleşen davada davalı vekili; istinaf sebepleri doğrultusunda hükmün temyizen bozulmasını istemiştir.
C.Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; asıl davada fiili çalışmaya dayalı olmadığı gerekçesiyle 16.10.2009-10.01.2017 tarihleri arasındaki hizmetleri iptal eden Kurum işleminin iptali ile çalışmaların gerçek ve fiili olduğunun tespitine, birleşen davalarda itirazın iptaline ilişkindir.
2.İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 5510 sayılı Kanun'un 86/9 uncu maddesi.
3.Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, dosyada yer alan tüm bilgi ve belgelerin incelenmesinde, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.