Logo

10. Hukuk Dairesi2024/10471 E. 2025/697 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davacının, davalı Kurum tarafından 4/a'dan 4/b'ye geçirilerek emekli aylığının kesilmesi ve yersiz ödenen aylıklar nedeniyle borç çıkarılması işleminin iptali istemine ilişkindir.

Gerekçe ve Sonuç: Davacının, yaşlılık aylığı tahsis talebinden önce fiili hizmetinin bulunduğu son yedi yılda prim ödeme gün sayısının 5510 sayılı Kanun'un 4/b maddesi kapsamında sigortalılığa ilişkin olduğu, bu nedenle davalı Kurum tarafından 1479 sayılı Kanun'un Geçici 10. maddesi kapsamında davacıya 4/b statüsünde yaşlılık aylığı bağlanmasının ve 4/a kapsamında yersiz ödenen aylıklar nedeniyle 5510 sayılı Kanun'un 96/b maddesi uyarınca borç tahakkuku yapılmasının hukuka uygun olduğu gözetilerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2022/2035 E., 2024/1603 K.

İLK DERECE MAHKEMESİ : Aydın 1. İş Mahkemesi

SAYISI : 2020/168 E., 2022/152 K.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 01.11.2015 tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanun'un 4/1-a maddesi kapsamında yaşlılık aylığı alırken davalı Kurumun, 5510 sayılı Kanun'un 4/1-a maddesi kapsamında bağladığı yaşlılık aylığını kestiğini, 5510 sayılı Kanun'un 4/1-b maddesi kapsamında yaşlılık aylığı bağlayarak 01.11.2015 - 20.12.2018 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanun'un 4/1-a maddesi kapsamında ödenen fark yaşlılık aylıkların, 5510 sayılı Kanun'un 4/1-b maddesi kapsamında bağlanan yaşlılık aylığından kesmek suretiyle tahsilini yaptığını, davacının bir kusuru olmadığını, davacıya 5510 sayılı Kanun'un 4/1-a maddesi kapsamında yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğini beyan ederek müvekkilinin 5510 sayılı Kanun'un 4/1-a maddesi kapsamında bağlanan yaşlılık aylığının kesilmesi ve müvekkiline 5510 sayılı Kanun'un 4/1-b maddesi kapsamında yaşlılık aylığı bağlanmasına yönelik Kurum işlemlerinin iptaline, davacıya 5510 sayılı Kanun'un 4/1-a maddesi kapsamında yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin ve ödenmesi gereken yaşlılık aylıkların 20.12.2018 tarihinden itibaren faizi ile davalı Kurumdan tahsili ile aylığından yapılan kesintilerin iadesine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 4/b statüsündeki sigortalılık süresinin tahsis talebinde bulunmadan önceki son 7 yılda 4/a sigortalılık süresinden daha fazla olduğu, bu itibarla 2829 sayılı Kanun ve Kurum genelgeleri açısından davacıya 4/b sigortalılık statüsü ile emekli aylığının bağlanmasının somut deliller ile (dayacıya ait hizmet dökümü) yasa ve mevzuata uygun olduğu kanaatine varılmakla davanın reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosya kapsamındaki kayıtlardan; 28.03.1963 doğumlu davacının, 20.05.2015 tarihli tahsis talebi, 30.09.2015 tarihli Aydın SGM İl Müdürlüğü yazısında, 2011 - 2015 yıllarında 5510 sayılı Kanun'un 4/1-a maddesi kapsamında 1.248 prim ödeme gün sayısı bulunması, 506 sayılı Kanun ve 2829 sayılı Kanun'a göre talep tarihinde 1.260 gün şartının oluşmaması nedeniyle davacının tahsis talebinin ret edildiği, davacının, 28.10.2015 tarihli tahsis talebine istinaden, sigortalılık başlangıç tarihi 15.01.1988 tarihi kabul edilmek suretiyle, Emekli Sandığına tabi 6165 gün, 1479 sayılı Kanun'a tabi 2.447 gün ve 2011 yılında 9 gün, 2012 yılında 307 gün, 2013 ve 2014 yıllarında 360'ar gün, 2015 yılında 224 gün olmak üzere 5510 sayılı Kanun'un 4/1-a maddesi kapsamında toplam 1.260 gün olmak üzere genel toplamda 9.872 prim ödeme gün sayısına istinaden 506 sayılı Kanun'un Geçici 81/B-g bendi kapsamında, 12.11.2015 gelir onay tarihli aylık bağlama kararı ile 01.11.2015 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlandığı, davacının tahsis dosyasında 14.11.2018 tarihinde düzenlenen mukteza tablosunda davacının 2011 yılında 9 gün, 2012 yılında 307 gün, 2013 ve 2014 yıllarında 360'ar gün, 2015 yılında 213 gün olmak üzere toplam 1.249 prim ödeme gün sayısı kabul edilmesi, 506 sayılı Kanun kapsamında 1.260 gün şartı oluşmadığı aylığının kesilmesi gerektiğine yönelik karar verildiği, davacıya, 28.10.2015 tarihli tahsis talebi esas alınmak suretiyle 01.11.2015 tarihinden itibaren 26.11.2018 olur tarihli aylık bağlama kararı ile Bağ-Kur'a tabi 2532 gün, Emekli Sandığına tabi 6.060 gün, fiil hizmet süresi 105 gün, 506 sayılı Kanun kapsamında 1.249 gün olmak üzere toplam 9.946 prim ödeme gün sayısına istinaden, 01.11.2015 tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanun'un 4/1-b maddesi kapsamında yaşlılık aylığı bağlandığı, davacının iptal edilen 5510 sayılı Kanun'un 4/1-a maddesi kapsamında yaşlılık aylığı nedeniyle, 5510 sayılı Kanun'un 96/b maddesi kapsamında 21.12.2015 - 23.11.2018 tarihleri arasında yersiz ödenen 107.970,75 TL borç tahakkuku yapıldığı, davacıya, 5510 sayılı Kanun'un 4/1-b maddesi kapsamında bağlanan yaşlılık aylığı nedeniyle 28.11.2018 tarihli yazıdan 86.105,25 TL birikmiş aylık tutarının hesaplandığı, davacı vekilinin 14.01.2020 tarihli başvurusunun, Yedieylül SGM'nin 09.06.2020 tarihli yazısı ile iptal edilen aylık nedeniyle tahakkuk ettirilen borçtan yeniden bağlanan aylıklar mahsup edilmek suretiyle 7.820,83 TL borç miktarı kaldığının bildirildiği ve özellikle, davacının, yaşlılık aylığı tahsis talebinden önce fiili hizmetinin bulunduğu son yedi yılda prim ödeme gün sayısının 5510 sayılı Kanun'un 4/1-b maddesi kapsamında sigortalılığa ilişkin olduğu, Kurum tarafından 1479 sayılı Kanun'un Geçici 10. maddesi kapsamında, davacıya yaşlılık aylığı bağlamasına ve kendi hatası nedeniyle 5510 sayılı Kanun'un 96/b bendi kapsamında borç tahakkuku yapmasına yönelik işlemlerin yerinde olduğu dikkate alınarak istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili, davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.

B. Değerlendirme ve Gerekçe

Uyuşmazlık Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.

Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Dosya kapsamı incelendiğinde, davanın yasal dayanaklarından olan 1479 sayılı Kanun'un Geçici 10. maddesi ile 5510 sayılı Kanun'un 96. maddesinin b fıkrası ile Kurum yazıları, davacının şahsi sicil dosyası ve bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı dikkate alındığında kararın yerinde olduğu anlaşılmıştır.

Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz harcının ilgilisinden alınmasına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

15.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.