"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1252 E., 2024/1168 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Düzce 3. İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/343 E., 2022/102 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacı-birleşen davada davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlenildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
1.Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı Kurum tarafından davacıya gönderilen 24.03.2021 tarih 22685290 sayılı yazı ile davacının ... ünvanlı işyerindeki 30.12.2015- 31.12.2015 tarihleri arasındaki toplam 2 gün hizmetinin fiili olmadığı gerekçe gösterilerek iptal edildiğini, işleme itiraz edilmiş ise de itirazın reddedildiğini, davalı Kurum işleminin haksız olduğunu, davacının çalışmasının fiili ve gerçek bir çalışma olduğunu, davacının ... tarafından fiilen işletilen işyerinde çalıştığını, fakat ...'ün icralık borçları bulunması sebebiyle vergi kaydı (davacının çalıştığı dönemde) ...'ün ablasının oğlu ... adına, devam eden süreçte ise (yaklaşık 1 yıl öncesinde) oğlu ... adına oluşturulduğunu, davalı Kurum görevlilerinin ... ismini soruşturduklarından davacıyı tanıyan kimsenin bulunmadığını, ...'ün aslında davacının akrabası olduğunu, davacının daha fazla çalışmış olmasına rağmen sadece 2 günlük sigortasının yapıldığını, davacının markette raf düzeltme, temizlik, kasaya bakma vs. her türlü işi yaptığını ileri sürerek aksi Kurum işleminin iptalini istemiştir.
2.Birleşen Düzce 1. İş Mahkemesinin 2021/551 E. sayılı dosyasında davacı Kurum vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ...'nın ... ünvanlı işyerinde 30.12.2015-31.12.2015 tarihleri arasındaki toplam 2 günlük çalışmasının Kurum denetmenlerince (13.11.2020 tarih 2020 - 406484 - 82 sayılı rapor ile) fiili olmadığının tespit edilmesi üzerine iptal edildiğini, iptal edilen günler hizmetlerinden çıkarıldığında yurt dışı borçlanmasının geçersiz olduğu ve bu durumda emekliliğe hak kazanamadığı anlaşıldığından maaşının başlangıç tarihi itibariyle kesildiğini ve bugüne kadar ödenen aylıklar ile yersiz sağlanan sağlık giderleri için 35.201,03 TL Kurum zararının her bir aylık ve ödeme için aylık ve ödemelerin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II.CEVAP
1.Asıl davada davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafça davanın yasal süresi içinde açılmadığını, davacının çalışmasının fiili olmadığının Kurum denetmenlerince tespit edildiğini, davacının talebinin haksız olduğunu belirterek, davanın reddini istemiştir.
2.Birleşen Düzce 1. İş Mahkemesinin 2021/551 E. sayılı dosyasında davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; ...'nın fiili olarak çalıştığı halde çalışmasının iptal edildiğini, Kurum işleminin haksız ve hatalı olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
3.Dahili davalı ... yargılama sırasında alınan beyanında; "...... çevrede tanınmaz, Kurum inceleme yaptığında ... üzerinden inceleme yaptığı için iş yerinin tespiti ile ilgili bazı sıkıntılar olmuş ve hatta ... adına idari para cezaları kesilmiş, ben bunu yapılandırmaya soktum ve karşılığını ben ödüyorum. Hatırladığım kadarıyla 5-6 taksit ödeme gerçekleştirdim. Ben ...'yı tanırım. Dayımın kızıdır. Almanya'da yaşamaktadır. ...'in kocasıyla bir kısım ailevi problemleri olmuş, ancak ayrıntılarını bilmiyorum. ... Türkiye'ye gelmişti, benim yanıma uğradı ve benden geçici bir iş talep etti, bende talebini kabul ettim, ... benim yanımda 3-4 gün çalıştı ancak daha sonra yapamayacağını söyledi ve ayrıldı. Çalışırken raf düzenleme, kasiyerlik yapma ve temizlik gibi işlerle uğraşıyordu. Bu iş yerinde normalde ben ve ... çalışmaktadır. ..., ..., ... , ... , ... isimli kişileri tanımıyorum. Benim iş yerimde çalışmamışlardır" şeklinde ifade vermiştir.
III.İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 1- Asıl davanın reddine,
2- Birleşen Düzce 1. İş Mahkemesinin 2021/551 Esas 2021/613 Karar sayılı dosyası yönünden; Davanın kabulü ile davalı ...'ya Kurum tarafından ödenen toplam 35.201,03 TL (33.201,03 TL aylık, 2.000,00 TL ikramiye) yersiz ödemenin aylıklar için her aylık için ayrı ayrı ödeme tarihlerinden, bayram ikramiyeleri yönünden ayrı ayrı ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı Kuruma verilmesine karar verilmiştir.
IV.İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı birleşen davada davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V.TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı birleşen davada davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı birleşen davada davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; davacının ... ünvanlı işyerindeki 30.12.2015-31.12.2015 tarihleri arasındaki çalışmasının fiili ve gerçek bir çalışma olduğunu, işyerinin kuruluşundan bu yana market olarak ... tarafından işletildiğini, fakat ...'ün icralık borçları bulunması sebebiyle vergi kaydının (davacının çalıştığı dönemde) ...'ün ablasının oğlu ... adına, devam eden süreçte ise (yaklaşık 1 yıl öncesinde) oğlu ... adına oluşturulduğunu, çevrede marketin ...'e ait olduğunun bilindiğini, ancak davalı Kurum görevlilerince ... ismini soruşturulduğundan kimsenin tanıyamadığını, yapılan inceleme "... Market", "... Gıda" yada "..." olarak yapılmış olsaydı tanınmasının ve bilinmesinin kuvvetle muhtemel olacağını, davacının anılan markette raf düzeltme, temizlik, kasaya bakma vs. her türlü işi yaptığını, tanık beyanları ile çalışmasının kuşkuya yer vermeyecek şekilde ispatlandığını belirterek, hatalı değerlendirme ile verilen kararın temyiz incelemesi sonucu bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Sonuç
Uyuşmazlık; asıl dava aksi Kurum işleminin iptali ile fiili çalışmaya dayanmadığı gerekçesiyle iptal edilen hizmetlerin geçerli olduğunun tespitine, birleşen dava alacak istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı birleşen davada davalı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz eden ilgiliye yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.