"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2711 E., 2024/842 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 5. İş Mahkemesi
SAYISI : 2018/433 E., 2022/379 K.
Taraflar arasındaki hizmet tespiti ve prime esas kazanç tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili, davalı vekili ve fer'i müdahil Kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacı vekili, davalı vekili ve fer'i müdahil Kurum vekili tarafından ayrı ayrı temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı şirket bünyesinde kamyon-tır şoförü olarak 01.04.2011-09.03.2015 tarihleri arasında kesintisiz ve fiilen çalıştığını, çalıştığı sürede sigorta primlerini hiç yatırılmadığını, son maaşının 1.750,00 TL olduğunu Ağustos 2014 tarihinden önce 3 öğün yemek ve barınma Ağustos 2014 tarihinden itibaren ise 1 öğün yemek ihtiyacının sağlandığını belirterek, davacının 01.04.2011-09.03.2015 tarihleri arasında sigortalılığının gerçek ücreti üzerinden tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II.CEVAP
Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde özetle: davacının davalı şirkette hiçbir zaman çalışmadığını bu nedenle husumet itirazında bulunduklarını, davacı talebinin zamanaşımına uğradığını beyanla, davanın reddini talep etmiştir.
Fer'i müdahil Kurum vekili cevap dilekçesinde özetle: 5521 sayılı Kanunu'nun 7 nci madde 4 üncü fikra gereğince Kurumun fer'i müdahil olarak davaya katılmasına karar verilmesi gerektiği, davanın kamu düzenine ilişkin olduğunu bu nedenle savunmanın re'sen genişletilmesi gerektiğini, Kurum işlemlerinde hata olmadığını beyanla, davanın reddini talep etmiştir.
III.İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesi tarafından; "...davacının davalı nezdinde varsa çalışması 01.04.2011-
3.11.2011 ve 01.04.2012-02.06.2012 ile 18.06.2012-09.03.2015 tarihleri arasında 3 dönem halinde fasılalı olduğu kanısına varılmıştır.
Yıllık hak düşümü süresinin hesabı çalışıldığı iddia edilen her bir dönemin son
günün içinde bulunduğu yılın sonu tarihinden itibaren hesaplanması gerekmektedir. Dava 28.12.2018 tarihinde açılmış olup, 01.04.2011-30.11.2011 ve 01.04.2012-02.06.2012 tarihleri arası dönemlerin son günlerinin içinde bulunduğu yılın sonu olan 31.12.2011 ile 31.12.2012 tarihlerinden 28.12.2018 dava tarihine kadar 5 yıldan fazla süre geçtiğinden bu dönemlere ilişkin hizmet tespitinin talep edilmesi 510 sayılı Kanunun 86/6 fıkrası uyarınca mümkün bulunmamaktadır.
01.04.2011-30.11.2011 ve 01.04.2012-02.06.2012 tarileri arası dönemler yönünden hak düşümü süresi geçmesine karşın 18.06.2012-09.03.2015 tarihleri arası dönem yönünden hak düşümü süresinin geçmediği açıktır. Davacının hak düşümü süresi bulunmayan 18.06.2012-09.03.2015 tarihleri arası
dönemde davalı şirkete ait işyerinde çalışması bulunup bulunmadığının somut ve inandırıcı kanıtlarla ortaya konulması gerekmektedir. Toplanan deliller, dosya kapsamı ve tanık anlatımları birlikte değerlendirildiği davacının davalı şirkete ait ... plakalı 1998 model MAN kamyonu şoförü olarak sevk ve idare ederken 05.12.2013 ve 28.12.2013 tarihlerinde trafik para cezası aldığı,
Davacının davalı şirkete ait ... plakalı kamyonu 01.11.2013 tarihinde, ... plakalı Kamyonu 14.04.2014 tarihinde ... plakalı kamyonu 03.12.2014 ve 04.12.2014 tarihlerinde, ... plakalı kamyonu 23.01.2015 tarihinde, ...
plakalı kamyonu 05.02.2015 tarihinde, ... plakalı kamyonu 20.03.2015 tarihinde ...plakalı kamyonu 29.04.2015 ve 02.05.2015 tarihlerinde Akyurt Araç Muayene İstasyonuna muayene amacıyla götürmesi ve muayeneden sonra kamyonları teslim aldığı, dosyada dinlenen tanıklarında davacı ile dava edilen süre kapsamında belirli dönemlerde çalıştıklarının beyan ettikleri, tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde davacının davalı şirkette 01.11.2013-09.03.2015 tarihleri arasında brüt asgari ücretin 1,91 katı ücret ile çalıştığı yönünden Mahkememizde kanaat oluşmuş, davanın kısmen kabulüne..." karar verilmiştir.
IV.İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili, davalı vekili ve fer'i müdahil Kurum vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı "..dava dosyasındaki kayıt ve belgelere göre, uyuşmazlık döneminde davacının herhangi bir hizmet bildirminin bulunmadığı, ancak davalı şirket sahibi ... adına tescilli 11023266.06 sicil numaralı iş yerinden 14.05.2016-14.06.2016 tarihleri arası bildirim yapıldığı, ... plakalı 1998 model MAN marka aracın, 05.09.2005 tarihinde davalı Şirket adına tescil edildiği, davacının bu aracı kullanırken 05.12.2013 ve 28.12.2013 tarihlerinde trafik para cezası aldığı, ayrıca davacının davalı şirkete ait ... plakalı kamyonu 01.11.2013 tarihinde, ... plakalı Kamyonu 14.04.2014 tarihinde ... plakalı kamyonu 03.12.2014 ve
04.12.2014 tarihlerinde, ... plakalı kamyonu 23.01.2015 tarihinde, ... plakalı kamyonu 05.02.2015 tarihinde, ... plakalı kamyonu 20.03.2015 tarihinde
...plakalı kamyonu 29.04.2015 ve 02.05.2015 tarihlerinde Akyurt Araç Muayene İstasyonuna muayene amacıyla götürdüğü anlaşılmaktadır.
Tüm dosya kapsamı, dinlenen tanık beyanları, trafik ceza tutanakları, araç muayene tutanakları bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacının davalı iş yerinde mahkemece hüküm altına alınan sürede ve ücretle çalıştığı, dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, istinaf başvurularının esastan reddine.." karar verilmiştir.
V.TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; Mahkemece verilen kararın aleyhe olan kısımları yönünden usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalı şirketin faaliyetlerini durdurmasının müvekkilinin iradesi dışında olduğunu, ayrıca Haziran ayında düğün izni için ayrıldığını ve 15 gün sonra tekrar başladığını bu dönemin hak düşürücü süre nedeni ile reddinin hatalı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasını, davanın kabulünü istemiştir.
Davalı İnşaat Sanayi…A.Ş vekili temyiz dilekçesinde özetle; Mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, söz konusu işyerinin büro işyeri olduğunu, bilirkişi raporunda ve davacının beyanında sözü edilen işyerlerinin davalıya ait olmadığını, tespit edilen ücretlerin hatalı olduğunu, tanık ifadelerinin çelişki ve bilirkişi raporundaki değerlendirmelerin hatalı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasını, davanın reddini istemiştir.
Fer'i müdahil Kurum vekili temyiz dilekçesinde özetle; Mahkemece verilen kısmen kabul kararının eksik inceleme dayalı olarak verildiğini, Mahkemece yeterli araştırma ve inceleme yapılarak hüküm kurulması gerektiğini, dinlenilen tanık anlatımları arasında çelişki bulunduğunu belirterek, kararın kaldırılmasını, davanın reddini istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, hizmet tespiti ve prime esas kazanç tespiti talebine ilişkindir.
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, dosyada yer alan tüm bilgi ve belgelerin incelenmesinde verilen hükmün yerinde olduğu anlaşılmakla taraf vekillerinin temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.