"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/822 Esas, 2023/1490 Karar
HÜKÜM : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2018/1225 E., 2020/643 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; dava konusu ... Bankası Anadoluhisarı Şubesi nezdindeki hesaptan keşide ettiği; toplamda 600.000,00 TL tutarlı 8 adet çekin, işbu davaya konu edilemeyen başka çekler ile birlikte, sunulacak mal ve hizmetlere karşılık davalıya verildiğini, davalının ise davacı adına satış faturaları tanzim etmesine rağmen, fatura konusu ürünleri irsaliyesiz biçimde başka şirketlere teslim ettiğini, dava konusu edilmeyen bedelsiz çeklerden doğduğu iddia olunan alacağın davalı tarafından ipotek takibine konu edildiklerini, işbu davaya konu bedelsiz çeklerin de takibe konu edilmesi tehdidi altında olunduğunu, çekler dolayısıyla borçlu olmadığının tespitine, söz konusu çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; taraflar arasında avans çeki verilerek çalışılmasına yönelik bir teamül bulunmadığını, davacı, çeklerin avans çeki olarak verildiğini ispatla yükümlü olduğunu, davacının, muhtevalarının kendisine teslim edilmediğini iddia ettiği tüm irsaliyeli satış faturalarının, ... ve şirket kaşesi altına imza atan ... adlı kişilerce teslim alındığını, ... davacı şirket çalışanı olmasa da bu kişinin teslim aldığı mal ve irsaliyeli satış faturalarının davacı tarafından 31.07.2018 tarihinde defterlerine kaydedildiğini, ödemelerin itirazsız yapıldığını, davalı şirketin eski çalışanı ve satış temsilcisi ... ile davacının uzun süredir kendi aralarında davacıya fatura edilen malların yine davacının ...'a talimatı ile davacı adına 3.kişilere teslim edilmesi şeklinde ... gördüklerini, faturalarda da imzası olan ... adlı kişinin malları teslim aldığının davalı tarafından daha sonra anlaşıldığını, zira davacı ile ... arasında çıkan ihtilaftan ötürü davacının verdiği çekleri ödememeye başladığını, bu durumun tespiti üzerine ...'ın işine son verildiğini, davacı şirket yetkilisi ile ... hakkında da şikayetçi olunduğunu, soruşturmanın derdest olduğunu, davacının teslim almadığını iddia ettiği ürünlere ilişkin faturalar için fiyat farkı faturası dahi kestiğini, çeklerin avans çeki olmadıkları gibi bedelsiz de olmadıklarını savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince davalı tarafça kesilip davacı taraf defterlerinde yer almayan ama teslim alan kısmında ... imzası bulunan faturalar yönünden celp edilen SGK kayıtlarından bu kişinin davacı şirket sigortalı çalışanı olduğunun belirlenmiş olması nedeniyle, bu faturalar kadar davalı şirket alacağının faturadan kaynaklı teslim edimini yerine getirdiğinin sabit olduğu kanaati oluştuğu, yine davalı tarafça kesilip davacı defterlerinde yer almayan faturalardan, teslim alan kısmında ..., isim ve imzası bulunan faturalar yönünden, bu kişinin Temmuz, Haziran, Mayıs/2018 aylarına ait birçok faturada teslim alan kısmında isim ve imzasının yer aldığı halde faturaların davacı tarafça kayıtlarına alındığının, bu suretle bu kişiye mal teslimi hususunda bir teamülün varlığının kabul edilebileceği, yine bu faturalar yönünden de davalının teslime ilişkin edimini ispat ettiği kanaatinin oluştuğu, davacının çeklerin bedelsiz olduğu yönündeki iddiasının yazılı delille ispatlanamadığı kanaatiyle ve yemin deliline de açıkça dayanılmamış olduğu gerekçesiyle sübut bulmayan davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince dosyadaki belgelere, karar ve gerekçe içeriğine göre, kambiyo senedinden ötürü borçlu olmadığını ispat yükü üzerinde olan davacının, ödeme aracı olan dava konusu çeklerin avans çeki olduklarını ve bedelsiz kaldıklarını yazılı delil ile ispat edemediği, İlk Derece Mahkemesi hüküm ve gerekçesinde davacı vekilinin istinaf nedenlerinin karşılandığı, yasa ve usule aykırılık bulunmadığı gibi kamu düzenine aykırılık da mevcut olmadığı anlaşılmış olup, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, davaya konu toplamda 600.000,00 TL tutarlı 8 adet çek nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 201, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.2004 sayılı Kanun'un 71 ve 72 nci maddesi.
3. Değerlendirme
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz istemlerinin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372 nci maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 25.11.2024 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.