"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1395 Esas, 2023/1286 Karar
HÜKÜM : Esastan reddine
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/330 E., 2020/235 K.
Taraflar arasındaki Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu (YİDK) kararının iptali ile markanın hükümsüzlüğü davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne, markanın hükümsüzlüğü talebinin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı TÜRKPATENT vekili ile davalı ... Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davalı TÜRKPATENT vekili ile davalı ... Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; “...” markasının davacı şirketin en bilinen ve tanınan markası olduğunu, davalı kurum nezdinde T/02169 sayısı ile tanınmış marka statüsünde de tescil edildiğini, davalı tarafın 2016/87901 sayılı “...” ibareli marka başvurusunun davacı markalarının kapsamındaki mallar ile birebir aynı tür mallar için yapılmış olduğunu, orta seviyede dikkat düzeyine sahip alıcıların, davalı markası içerisinde “...” kelimesine yoğunlaşıp bu işareti bilinen ve tanınmış “...” ibareli davacı markasıyla ilişkilendirebileceklerini, ...'nun tamamen sözlük dışı ve ilk defa davacı tarafından kullanılmış ve adına tescil edilmiş, yaygın kullanımı sonucunda refleks halinde bilinen bir marka konumuna geldiğini, 03 ve 05. sınıfta yer alan ürünlerin “zeytinyağı” içeren ürünler olduğunu, tüketicinin bu markayı gördüğünde müvekkilinin tanınmış “...” markasının zeytinyağı içerikli bir ürünü olarak algılayabileceğini ileri sürerek, TÜRKPATENT YİDK'nin 21.08.2017 gün ve 2017-M-6998 sayılı kararının iptaline, 2016/87901 tescil numaralı “...” ibareli marka başvurusunun tescil edilmiş olması halinde hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği vekili cevap dilekçesinde; davalı Birliğin “...” markalarının sahibi olduğunu, davaya konu markalar arasında karıştırılma ihtimalinin bulunmadığını, davalının markasının zey-tar-ko şeklinde “zeytin tarım kooperatifleri” ibarelerinin kısaltmasından oluşturulduğunu, davacı tarafa ait markanın ise “ar –ko” şeklinde okunduğunu, dava konusu markanın, davacının markalarının bir serisi olarak algılanmayacağını, davalının benzer markaları olduğunu, “...” markasının “zeytin tarım satış kooperatifleri” ibaresinin, “zeytinkoop” markasının ise “zeytin kooperatifleri” ibaresinin kısaltması olduğunu, davalı markasının tescilinin, davacı markasının tanınmışlığını zedeleyeceği iddiasının yersiz olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2.Davalı TÜRKPATENT vekili cevap dilekçesinde; kurum tarafından verilen kararın yerinde olduğunu, markaların karıştırılma ihtimaline neden olabilecek bir benzerlik taşımadıklarını beyanla davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince; her ne kadar tüm mal ve hizmet sınıfları yönünden benzerlik var ise de markalar arasındaki kavramsal benzerliğin zayıf olması nedeni ile tüm mal ve hizmet sınıflarına yaygın bir iltibas tehlikesinden bahsetmek mümkün olmayacağı, içinde ... ibaresi geçen zayıf benzerlik gösteren bir markanın mal ve hizmet sınıflarına bakıldığında hangi mal ve hizmet alınırken ortalama tüketicinin aklına derhal ... markasının geleceğinin tartışılması gerekeceği, bu tartışmanın özünü ... markasının tanınmış olduğu ürünler ve bu ürünler ile benzer mal ve hizmetlerin tespiti ile bulabileceği, ... markasının dosyada bulunan belgeler ve bilirkişi raporu ile sabit olduğu üzere 03. sınıfta yer alan mal ve hizmetler yönünden tanınmış ve maruf hali geldiği, halde 03. sınıfta yer alan malların tamamı ve bu mallar ile benzer mal ve hizmet sınıfları yönünden iltibas ihtimalinin bulunduğu, SMK 6/1 maddesi uyarınca iltibas ihtimali tescil engeli olarak yeterli sayıldığı,
Dava konusu markada 03. sınıfla benzer olarak 5. sınıfta yer alan "hijyen sağlayıcı ürünler, pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, kağıt ve tekstilden mamul çocuk bezleri. Zararlı bitkileri, hayvanları ve mantarları imha edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı temizleyici kokular. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler)" ve 35. sınıftaki "müşterilerin elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için ağartma ve temizlik amaçlı maddeler: deterjanlar, çamaşır suları, çamaşır yumuşatıcıları, leke çıkarıcılar, bulaşık yıkama maddeleri. Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil). Sabunlar. Diş bakım ürünleri; diş macunları, diş parlatma ve beyazlatma maddeleri, tıbbi amaçlı olmayan ağız gargaraları. Aşındırıcı ürünler; zımpara bezleri, zımpara kağıtları, ponza taşları, aşındırıcı pastalar. Deri, vinil, metal ve ahşap için parlatma ve bakım ürünleri; cilalar, bakım kremleri, cilalama amaçlı vaks. Hijyen sağlayıcı ürünler; , pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, kağıt ve tekstilden mamul çocuk bezleri. Zararlı bitkileri, hayvanları ve mantarları imha edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı temizleyici kokular. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler) mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve diğer yöntemler ile sağlanabilir" mal ve hizmet sınıfları bulunmakta olduğu, o halde bu mal ve hizmet sınıfları yönünden iltibas tehlikesinin bulunduğu, bakiye mal ve hizmetler yönünden bulunmadığının kabulünün gerekeceği,
Açıklanan nedenler ile davanın kısmen kabul kısmen reddi ile; TÜRKPATENT YİDK'nın 2017-M-6998 sayılı kararının 3. sınıf emtiaların tamamı, 5. sınıf emtiaların "hijyen sağlayıcı ürünler, pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, kağıt ve tekstilden mamul çocuk bezleri. Zararlı bitkileri, hayvanları ve mantarları imha edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı temizleyici kokular. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler)" ve 35. Sınıftaki "müşterilerin elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için ağartma ve temizlik amaçlı maddeler: deterjanlar, çamaşır suları, çamaşır yumuşatıcıları, leke çıkarıcılar, bulaşık yıkama maddeleri. Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil). Sabunlar. Diş bakım ürünleri; diş macunları, diş parlatma ve beyazlatma maddeleri, tıbbi amaçlı olmayan ağız gargaraları. Aşındırıcı ürünler; zımpara bezleri, zımpara kağıtları, ponza taşları, aşındırıcı pastalar. Deri, vinil, metal ve ahşap için parlatma ve bakım ürünleri; cilalar, bakım kremleri, cilalama amaçlı vaks. Hijyen sağlayıcı ürünler; , pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, kağıt ve tekstilden mamul çocuk bezleri. Zararlı bitkileri, hayvanları ve mantarları imha edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı temizleyici kokular. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler) mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve diğer yöntemler ile sağlanabilir" mal/ hizmetler yönünden iptaline, YİDK kararın iptaline yönelik fazlaya dair talebin reddine, hükümsüzlük talebinin kısmen kabul kısmen reddi ile,
Davalı şirket adına tescilli 2016/87901 sayılı "..." ibareli markanın tescilli olduğu, 3. sınıf emtiaların tamamı, 5. sınıf emtiaların "hijyen sağlayıcı ürünler, pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, kağıt ve tekstilden mamul çocuk bezleri. Zararlı bitkileri, hayvanları ve mantarları imha edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı temizleyici kokular. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler)" ve 35. sınıftaki "müşterilerin elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için ağartma ve temizlik amaçlı maddeler: deterjanlar, çamaşır suları, çamaşır yumuşatıcıları, leke çıkarıcılar, bulaşık yıkama maddeleri. Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil). Sabunlar. Diş bakım ürünleri; diş macunları, diş parlatma ve beyazlatma maddeleri, tıbbi amaçlı olmayan ağız gargaraları. Aşındırıcı ürünler; zımpara bezleri, zımpara kağıtları, ponza taşları, aşındırıcı pastalar. Deri, vinil, metal ve ahşap için parlatma ve bakım ürünleri; cilalar, bakım kremleri, cilalama amaçlı vaks. Hijyen sağlayıcı ürünler; , pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, kağıt ve tekstilden mamul çocuk bezleri. Zararlı bitkileri, hayvanları ve mantarları imha edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı temizleyici kokular. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler) mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve diğer yöntemler ile sağlanabilir" mal/ hizmetler yönünden hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, hükümsüzlüğe ilişkin fazlaya dair talebin reddine, karar verilmiş, karar davalı TÜRKPATENT vekili ile ... Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği vekilince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince, dava konusu 2016/87901 sayılı "..." ibareli başvuru ile davacıya ait "..." asıl unsurlu markalar arasında, 3. sınıf emtiaların tamamı, 5. sınıf emtiaların "hijyen sağlayıcı ürünler, pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, kağıt ve tekstilden mamul çocuk bezleri. Zararlı bitkileri, hayvanları ve mantarları imha edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı temizleyici kokular. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler)" ve 35. sınıftaki "müşterilerin elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için ağartma ve temizlik amaçlı maddeler: deterjanlar, çamaşır suları, çamaşır yumuşatıcıları, leke çıkarıcılar, bulaşık yıkama maddeleri. Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil). Sabunlar. Diş bakım ürünleri; diş macunları, diş parlatma ve beyazlatma maddeleri, tıbbi amaçlı olmayan ağız gargaraları. Aşındırıcı ürünler; zımpara bezleri, zımpara kağıtları, ponza taşları, aşındırıcı pastalar. Deri, vinil, metal ve ahşap için parlatma ve bakım ürünleri; cilalar, bakım kremleri, cilalama amaçlı vaks. Hijyen sağlayıcı ürünler; , pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, kağıt ve tekstilden mamul çocuk bezleri. Zararlı bitkileri, hayvanları ve mantarları imha edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı temizleyici kokular. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler) mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve diğer yöntemler ile sağlanabilir" mal ve hizmetleri yönünden 556 sayılı KHK'nın 8/1 maddesi anlamında karıştırılma tehlikesinin olduğu, zira marka işaretleri arasında "..." ibaresinin ortak olarak kullanılmasından kaynaklanan benzerlik bulunduğu, dava konusu başvurunun davacının itirazına mesnet markalarının tanınmış bulunduğu 3. sınıf kozmetik ürünleri bakımından tescil edilmek istenmesinin, markalar arasında iltibası arttıran bir unsur olduğu, davalı Birliğin anılan mallar yönünden kendisine müktesep hak sağlayacak bir markasının bulunmadığı, bunun dışında dava konusu edilen mal ve hizmetlerin, davacının itirazına mesnet markaların kapsamlarında yer alan mallarla benzer olmadıkları, dolayısıyla bu mallar yönünden emtia benzerliğine ilişkin koşul gerçekleşmediğinden, karıştırılma tehlikesinden söz edilemeyeceği, bu mallar yönünden tanınmışlık ve önceye dayalı hak sahipliği koşullarının oluşmadığı, dava konusu başvurunun kötü niyetli yapıldığının ispat edilemediği, 556 sayılı KHK'nin 71/son maddesine göre, TÜRKPATENT , KHK uyarınca verdiği kararlar sebebiyle, bu kararlardan zarar gören üçüncü kişiler de dahil olmak üzere açılacak davalarda görev ve yer itibariyle yetkili mahkemenin Ankara İhtisas Mahkemeleri olduğu, davalı Birliğin yetkiye ilişkin istinaf itirazlarının da bu sebeple yerinde olmadığı anlaşılmakla istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiş karar davalı TÜRKPATENT vekili ile davalı ... Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, YİDK kararının iptali ile markanın hükümsüzlüğü isteminden ibarettir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 8 inci maddesinin 1 inci fıkrasının b bendi, 71 inci maddesinin son fıkrası.
3. Değerlendirme
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurularının 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı TÜRKPATENT vekili ile davalı ... Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği temyiz istemlerinin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372 nci maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı harcın istek halinde ilgiliye iadesine, 26.11.2024 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.