"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2021/138 Esas, 2021/428 Karar.
KARAR : Usulden ret/Karar verilmesine yer olmadığına
Taraflar arasındaki geçerli ortaklık ilişkisi kurulmadığının tespiti ve alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davalı şirket yönünden davanın usulden reddine, diğer davalılar yönünden karar verilmesine yer olmadığına verilmiştir.
Kararın asıl ve birleşen davada davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizce yapılan inceleme sonunda karar bozulmuş, Mahkeme tarafından Diaremiz ilamına karşı kısmen direnilmiştir.
Direnme kararının asıl ve birleşen davada davacı vekili tarafından temyizi üzerine Dairemizce bozma kararı yerinde bulunarak direnme kararı incelenmek üzere dosya Hukuk Genel Kuruluna gönderilmiştir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 08.11.2023 tarihli ve 2022/11-623 E., 2023/1068 K. sayılı ilâmı ile davacı vekilinin temyiz itirazlarına ilişkin inceleme yapılmak üzere dosya Dairemize gönderilmiş olmakla Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili asıl ve birleşen dava dilekçesinde; davalı şirketin yurt dışında birçok ülkede yatırılan paraların istenildiği her an geri çekilebileceği ve karşılığında yüksek oranda faiz verileceği garantisi ile müvekkilinin davalı tarafa para verdiğini, ancak ödenen paranın bir türlü geri alınamadığını ileri sürerek, taraflar arasında geçerli bir ortaklık ilişkisi bulunmadığının tespitine ve ödenen paranın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde; davanın süresinde açılmadığını, davacının iddialarının asılsız olduğunu, davacının şirketin ortağı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARLARI, BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A.Mahkemece Verilen Karar
Mahkemece 31.12.2019 tarihli ve 2019/358 E., 2019/1159 K. sayılı kararıyla davalı şirket yönünden kesin hüküm dava şartı nedeniyle asıl ve birleşen davanın usulden reddine, diğer davalılar yönünden 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un (7194 sayılı Kanun) 41 inci maddesi kapsamında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
B. Bozma Kararı
Dairemizin 10.11.2020 tarihli ve 2020/1217 E., 2020/4928 K. ilamı ile davalı şirket hakkında da 7194 sayılı Kanun'un 41 inci maddesi kapsamında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiğinine işaret edilerek Mahkeme kararı bozulmuştur.
C. Mahkemece Verilen Direnme Kararı
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 7194 sayılı Kanun'un 41 inci maddesinin kesin hüküm dava şartının dikkate alınmasına engel teşkil etmediği gerekçesiyle önceki kararda direnilerek davalı şirket yönünden asıl ve birleşen davanın usulden reddine, diğer davalılar hakkındaki karar kesinleştiğinden bu davalılar yönünden yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kısmi direnme kararına karşı süresi içinde asıl ve birleşen davada davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; direnme kararının hukuka aykırı olduğunu belireterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Dairemizin İnceleme Kararı
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 373 üncü maddesinin beşinci fıkrası gereğince Dairemizce yapılan incelemede, Daire kararının yerinde olduğu belirtilerek temyiz incelemesi yapılmak üzere dosyanın Hukuk Genel Kuruluna gönderilmesine karar verilmiştir.
D.Hukuk Genel Kurulu Kararı
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 08.11.2023 tarihli ve 2022/11-623 E., 2023/1068 K. sayılı ilâmı ile 7194 sayılı Kanun'un 41 inci maddesinin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi nedeniyle yeni bir durum meydan geldiği gerekçesiyle davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın Dairemize gönderilmesine karar verilmiştir.
E. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, geçerli ortaklık ilişkisi kurulmadığının tespiti ve alacak talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 7194 sayılı Kanun'un 41 inci maddesi.
3. 12.09.2023 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Anayasa Mahkemesi'nin 18.05.2023 tarihli ve 2020/11 E., 2023/98 K. sayılı iptal kararı.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup asıl ve birleşen davada davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin asıl ve birleşen davada yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden asıl ve birleşen davada davacıya yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
01.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.