"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/329 Esas, 2023/1026 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ: Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2022/624 E., 2022/863 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalının kıymetli evrak iptali talepli davasının kabulüne karar verilmesini müteakip başlatılan icra takibinin iptaline karar verildiğini, davalının bilahare 120.000,00 TL bedelli senede dayanarak yaptığı takibe itirazları üzerine davalı tarafından açılan itirazın iptali davasının da kabulüne karar verildiğini, ancak itirazın iptali davasına sunulan protokol hükümlerine göre, davalının müvekkilinin borçlu olmadığını kabul ettiğini, borçlu olmadığı halde müvekkili hakkında takip başlatılmasının hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; derdestlik itirazında bulunarak davanın usulden reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile alacaklı tarafından süresinde bir itirazın iptali davası açıldıktan sonra borçlunun aynı konuda menfi tespit davası açmasında hukukî yararının bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiş, hüküm, davacı tarafça istinaf edilmiştir.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile somut olayda, davacının, davalı tarafından aleyhine başlatılan, Mersin 6. İcra Müdürlüğünün 2016/10967 E. sayılı dosyasındaki takip nedeniyle borçlu olmadığının tespitini talep ettiği, aynı icra dosyasına yönelik olarak Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/904 E. sayılı dosyasında itirazın iptali davası açıldığı, 24.03.2022 tarihinde mahkemece davanın kabulüne karar verildiği, eldeki davanın ise 21.07.2022 tarihinde açıldığı, menfi tespit davasının itirazın iptali davasından sonra açılmış olması nedeniyle davacının bu davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığı, zira menfi tespit davasında ileri sürülebilecek hususların itirazın iptali davasında da ileri sürülebileceği, hukuki yararın varlığının dava şartlarından olup mahkemece de bu hususun re'sen dikkate alınması gerektiği, mahkemece hukuki yarar yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesinin usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, hüküm, davacı tarafça temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Dava ve Hukuki Nitelendirme
Dava, icra dosyasına konu takipten dolayı menfi tespit istemine ilişkindir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 353/1-b (1) hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacının temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 13.01.2025 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.