"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/884 Esas, 2023/1863 Karar
HÜKÜM : Davanın Reddine
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2014/411 E., 2020/472 K.
Taraflar arasındaki anonim şirket yöneticilerinin sorumluluğundan kaynaklı tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacı vekili, davalı ... vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalıların ... Gurubu-... İplik Dokuma San. Tic. A.Ş. ve ... Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş firmalarına usulsüz kredi kullandırılmak suretiyle banka zararına sebebiyet verdiklerini; ... İplik Dokuma San. Tic. A.Ş.'ne kullandırılan kredinin, 16.05.1996 tarih ve 16 sayılı yönetim kurulu kararı ile teminat mektubu 100.000.000.000,00 TL, SKA kredisi 100.000.000.000,00 TL, ithalat kredisi 100.000.000.000,00 TL ile 27.07.1998 tarih ve 26 sayılı yönetim kurulu kararı ile DNTM 3.000.000.000,00 USD kredi tahsis edildiğini, ... İplik Dokuma San. Tic. A.Ş. hakkında düzenlenen istihbarat raporunda 1995 yılında firmanın cari ve likidite oranlarının düşük olduğu, özvarlığı ile kısa vadeli borçlarını karşılayamadığı tespit edilmesine rağmen yönetim kurulunun kararıyla firmaya toplam 300 milyar lira kredi tahsis edildiğini, 1.520.000,00 USD döviz kredisi ile kardeş firma ... Tekstil A.Ş.'ne kullandırılan 09.08.2007 tarihli 1.500.000,00 USD'lik kredinin tasfiye edilerek muvazaalı kredi işlemine yer verildiğini, ... Tekstil San. Tic. A.Ş.'ne kullandırılan kredinin, 16.05.1996 tarih ve 16 sayılı yönetim kurulu kararı ile teminat mektubu 100.000.000.000,00 TL, SKA kredisi 100.000.000.000,00 TL, ithalat kredisi 300.000.000.000,00 TL ile 24.10.1997 tarih ve 37 sayılı yönetim kurulu kararı ile Eximbank kredisi 5.000.000,00 USD tahsis edildiğini, kredi kullandırımının, bankacılık genel mevzuatına, iç mevzuat ve teamüllere aykırı olduğunu, söz konusu kredilerin teminatsız olması sebebiyle tahsil kabiliyetinin bulunmadığını, TTK 320 ve TTK 336 gereğince yönetim kurulunun özen borcu ve sorumluluğunun bulunduğunu, bankanın zararının bulunduğunu; ... İplik Dokuma San. Tic. A.Ş. için 945.200,63 YTL alacağın alacaklar hesabına atıldığı 19.08.2000 tarihinden, ... Tekstil San. ve Tic. A.Ş. için 945.200,63 YTL alacağın alacaklar hesabına atıldığı 19.08.2000 tarihinden temerrüt faiziyle davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ..., ..., ..., ... vekili cevap dilekçesinde; açılan davayı kabul etmediklerini, kredinin tahsisi için mevzuatın gerektirdiği tüm kurallara uyulduğunu, bankanın doğmuş bir zararının henüz bulunmadığını, kredinin teminatsız olmadığını, ... Tekstil Firmasının yanan fabrika binasının sigorta şirketine karşı açtığı 65.000.000,00 USD civarında dava miktarından 4.759.638,00 USD'sini davacı bankaya temlik ettiğini, kullandırılan kredilerden normal dönemde 1.052.634,00 USD anapara, faiz ve 22.978.200.826,00 TL akteditif komisyon tahsilatı sağlandığını, dava dilekçesindeki hiçbir iddianın kabul edilmediğini; müvekkili davalıların herhangi bir kusurlarının bulunmadığını beyanla davanın reddini istemiştir.
2.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; açılan davayı kabul etmediklerini, müvekkili davalının bankanın ticari krediler biriminin müdürü olduğunu dolayısıyla yönetim kurulu üyesi olmaması nedeniyle aktif husumet ehliyeti bulunmadığını; hukuki yararın olmadığını; davanın zamanaşımına uğradığını, yönetim kurulu üyelerinin ibraları nedeniyle borcun sona erdiğini; müvekkili davalının talimat verme yetkisinin bulunmadığını beyanla davanın reddini istemiştir.
3.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; açılan davayı kabul etmediklerini, müvekkili davalının 01.10.1997 tarihinde istifaen görevinden ayrıldığını ve hiçbir sorumluluğunun bulunmadığını; davanın zamanaşımına uğradığını; kredilerin usulsüz kullandırılmadığını; kredi teminatlarının yeterli olduğunu beyanla davanın reddini istemiştir.
4.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; açılan davayı kabul etmediklerini, davanın zamanaşamı ve husumet yönünden reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, tüm dosya kapsamı ve bilirkişi raporları doğrultusunda kredi ile ilgili önergeyi hazırlayan ve imzalayan Genel Müdürlük yetkilileri (Ticari Krediler Müdürü ve Genel Müdür Yardımcısı) ile, bankanın prosedür ve usulüne uygun şekilde, tüm kademelerden olumlu görüş ile geçen kredilerin onaylanmasında, davalı Yönetim Kurulu üyelerinin ihmal, hata ve kusurlarının olmadığını mütalaa ettikleri, ayrıntılı olarak alınan bilirkişilerin raporlarından da anlaşılacağı gibi önceki bilgi ve belgelerle raporun irdelendiği, somut olayda; dava dışı firmalara açılan krediler ile ilgili olarak istihbarat raporunun alınmış olduğu, kredinin miktarı itibariyle yönetim kurulunun görevinde olduğu, yönetim kurulundan gizlenen yahut eksik araştırılan husus bulunmadığının, kredinin yeterli teminata bağlanarak kullandırılmış olduğu hususları bilirkişilerin dosyaya, bilgi ve belgelere dayanak tespitlerinden anlaşıldığı, kredinin hukuka aykırı kredi kullandırıldığı savı ispatlanamadığından davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince; ilk derece mahkemesinin gerekçesinde de belirtildiği üzere davaya konu kredilerin kullandırılmadan önce dava dışı şirketlere açılan krediler ile ilgili olarak istihbarat raporlarının alındığı, kullandırılan kredilerin miktarı itibariyle yönetim kurulunun görev alanında kaldığı, yönetim kurulundan gizlenen yahut eksik araştırılan herhangi bir hususun bulunmadığı, dava dışı şirketlere krediler kullandırılırken yeterli teminatlara bağlanmak suretiyle kredilerin kullandırıldığı, bu hale göre dava konusu kredilerin davacı bankanın kredi kullandırma prosedürüne uygun bir şekilde tüm kademelerden olumlu görüş alınmak suretiyle geçerek onaylandığı, davalıların kredinin onaylanması ve kullandırılmasında herhangi bir ihmal, hata ve kusurlarının bulunmadığı anlaşılmakla İlk Derece Mahkemesi'nce davanın reddine dair kararının usul ve yasaya uygun olduğu, öte yandan, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/4 maddesinde: maddi tazminat istemli davaların tamamının reddi durumunda avukatlık ücretinin, bu tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümüne göre hükmolunacağının düzenlendiği, düzenleme ve eldeki davanın da maddi tazminat davası olduğu gözetildiğinde açılan davanın tümüyle reddine karar verilmiş olmakla karar tarihindeki tarife hükümleri dikkate alındığında davalılar lehine maktu vekalet ücreti yerine nisbi vekâlet ücretine hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu anlaşılmakla davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının vekalet ücreti yönünden kaldırılmasına, davanın reddine, AAÜT'nin 13/4.maddesi uyarınca belirlenen 17.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekil ile temsil ettiren davalılara verilmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekili, davalı ... vekili ile davalı ... vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, anonim şirket yöneticilerinin sorumluluğundan kaynaklı tazminat isteminden ibarettir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine 6100 sayılı Kanun'un 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi aynı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ve 371 inci maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI.SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekili, davalı ... vekili ile davalı ... vekili istemlerinin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372 nci maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harçları peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına,10.12.2024 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.