Logo

11. Hukuk Dairesi2024/3406 E. 2025/337 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Uluslararası karayolu taşımacılığında alıcının iflası nedeniyle yükün teslim edilememesi sebebiyle taşıyanın sorumluluğunun olup olmadığına ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Alıcının iflasının CMR’nin 15. maddesi kapsamında teslim engeli teşkil etse de, davalı taşıyıcının davacıdan usulüne uygun talimat almadığı ve ihbar yükümlülüğünü CMR’nin 15. maddesinde öngörülen şekilde yerine getirmediği gözetilerek, mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

SAYISI : 2022/657 Esas, 2024/335 Karar

HÜKÜM : Davanın kabulü

Mahkeme kararı, Yargıtayca duruşma istemli olarak davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne, dava konusu meblağ 211.792,00 TL'nin altında bulunduğundan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) geçici 3. maddesinin ikinci fıkrası delaletiyle uygulanması gereken 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 3156 sayılı Kanun ile değişik 438. maddesi gereğince duruşma isteğinin reddine karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

KARAR

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin “tencere, tava ve sapları” niteliğindeki 57 koli emtiayı İspanya'da mukim .... firmasına 9.120,00 euro bedelle mal mukabili ödeme koşulu ile sattığını, teslim şeklinin FOB olarak belirtilen emtianın alıcısına teslim işinin 400,00 euro navlun ücreti karşılığında davalı firma tarafından üstlenildiğini, emtianın taşımacı firma tarafından alıcısına teslim edilmediğini ileri sürerek alıcısına teslim edilmeyen mal bedeli olan 9.120,00 euro karşılığı 21.185,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsilini talep etmiş, 03.05.2019 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 56.822,00 TL olarak arttırmıştır.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; taşımayı üstlenen .... S.L'ye izafeten müvekkili aleyhine dava açılamayacağını, fiili taşımayı yapan müvekkilinin uğranılan zarardan sorumluluğunun bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

III.MAHKEME KARARI

Mahkemece bozma ilamına uyularak; davalı delilleri arasında çevirisi bulunan ticaret sicil gazetesine göre yükün alıcısı ... S.L. firmasının iflas durumunda olduğu, taraflar arasındaki mail yazışmalarından, davalı şirkletin yükü teslim edememe nedeni olarak alıcının iflasını gerekçe gösterdiği, her ne kadar alıcı firmanın iflas ettiği net tarih dosya kapsamından tespit edilemiyor olsa da iflas eden firmanın tasarruf yetkilerinin kısıtlanabileceği, iflas tasfiyesinin yürüten kurum veya kişilerin taşınan emtiayı teslim almaktan kaçınabileceği ve dolayısı ile iflasın Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele Sözleşmesi'nin (CMR) 15/1 hükmünde belirtilen teslim engeli olarak kabul edilmesi gerektiği kanaatine varıldığı, davacı tarafın da kabulünde olduğu üzere emtiaların teslim edilememesi üzerine davalının taşınan emtiaları güvenli bir şekilde kendi antreposunda depoladığı, taraflar arasındaki mail yazışmaları itibari ile de davacı şirkete bildirimde bulunulduğunun anlaşıldığı, alıcı firmanın iflasına karar verilmesinin CMR'nin 15. maddesi kapsamında bir teslim engeli olduğundan ve davalı şirketin CMR'nin 16. maddesine uygun olarak yükü kendisine ait antrepoya boşaltması ve bunu davacı şirkete mail yolu ile bildirmesi nazara alındığında CMR'nin 17. maddesi uyarınca meydana gelen zarardan sorumluluğunun bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafça temyiz edilmiştir.

IV. TEMYİZ

A. Dava ve Hukuki Nitelendirme

Dava, uluslararası kara taşımasından kaynaklı tazminat istemine ilişkindir.

B. Değerlendirme ve Gerekçe

1.Dosyadaki yazılara, Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.

2. Mahkemece bozma ilamına uyulmuş olmasına rağmen bozma gereği yerine getirilmemiştir. CMR'nin 15/1. hükmü uyarınca "Yükün teslim yerine varışından sonra koşullar bunların teslimini engellediği hallerde taşımacı göndericiden talimat isteyecektir." Mahkemece taşıtanın iflas hali teslim engeli olarak kabul edilerek davalı taşıyanın yükü kendisine ait antrepoya boşaltmış olması ve bunu davacı şirkete mail yolu ile bildirmiş olmasının CMR'nin 16. maddesindeki ihbar yükümlülüğünü yerine getirdiği kabul edilerek davalı taşıyanın zarardan sorumlu olmadığı kanaatine varılmışsa da; iflas hali CMR'nin 15. maddesi uyarınca teslimi engelleyen bir hal ise de dosya kapsamında alıcının iflas ettiği net tarih tespit edilememekle birlikte CMR'nin 15. maddesi anlamında ihbar olarak nitelendirilen e-mail, söz konusu madde metninde belirtilen ihbar yerine geçmediğinden davalı taşıyanın davacıdan usulüne uygun talimat alıp, ihbar yükümlülüğünü yerine getirdiğinden söz edilemez. Buna göre Mahkemece davalı taşıyanın söz konusu zarardan sorumlu olduğu kabul edilerek zarar tespitinin konusunda uzman bilirkişi aracılığıyla yapılıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.

V. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1.Mahkeme kararının BOZULMASINA,

2.Bozma sebebine göre davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine,

22.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.