"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2155 Esas, 2024/493 Karar
HÜKÜM : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2019/1057 E., 2021/733 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında imzalanan Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Poliçesi çerçevesinde, Türk ....’ın, müvekkilinin tahsil edemediği ihracat bedellerini tazmin yükümü altına girdiğini, davalının düzenlediği 27.02.2017 tarihli “Alıcı....” belgesi ile, Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) yerleşik .... adına 01.01.2017- 31.12.2017 tarihleri arasında yapılan 120 gün vadeli sevkiyatlarda geçerli olmak üzere 500.000,00 ABD Doları tutarında “Alıcı....” tahsis edildiğini, 23.06.2017 tarihli “Alıcı Limiti Onayı” belgesi ile de ödeme vadesinin 180 güne çıkarıldığını, belgenin geçerlik tarihinin 31.05.2018 tarihine uzatıldığını, müvekkilinin sigorta kapsamında adı geçen .... firmasına gerçekleştirdiği ve primini davalı sigorta firmasına ödediği 3 adet sevkiyat bedelini tahsil edememesi üzerine, söz konusu sevkiyatların ödenmesi talebi ile davalı sigorta şirketine 11.10.2017 ve 12.10.2017 tarihli Vadesi Geçmiş Alacaklar Aylık Bildirim Formları (VGABF) ile müracaat ettiğini, sigorta şirketinin başvurudan 18 ay sonra tazminat ödemeyeceğini müvekkiline iletildiğini, bir çok girişimine rağmen müvekkilinin alacağını tahsil edemediğini, davalı bankanın ödemekle yükümlü olduğu tazminat bedelini, kanuni ve hukuki olmayan gerekçelerle ödemediğini ileri sürerek toplam 158.169,15 ABD Dolarının ödeme günündeki TL karşılığı tutarındaki sigorta tazminatı alacağının, temerrüt tarihinden itibaren Devlet Bankalarının USD ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde;sigortalı ile alıcı arasında sevkiyatlardan kaynaklı husumet bulunduğunu, bu durumda müvekkilinin tazminat ödemesi yapmamasının hukuka uygunluk taşıdığını, davacının sevkiyat ile ilgili bildirimini geç yaparak poliçe hükümlerine riayet etmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile geç bildirimden kaynaklı bir zararın oluştuğunun davalı tarafından iddia ve ispat edilemediği, ihbar süresinin hak düşürücü süre niteliği taşımadığı, ihbarın süresinde yapılmamasının poliçe kapsamında tazminat talebine engel olmayacağını, kök ve ek raporlar ile davacının kısa vadeli ihracat kredisi sigorta poliçesi kapsamında ....'ye ihraç ettiği malların ihracat bedellerini tahsil edemediği, tazminatın ödenmesi talebinden yaklaşık 18 ay sonra, 04.04.2019 tarihinde tazminat talebinin haksız reddedildiği, hasar ihbarının 12.10.2017 tarihinde yapıldığı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1427/2 hükmüne ve rizikonun aynı Kanun’un 1446. hükmü gereğince ihbarından itibaren 45 gün sonra muaccel olacağına ilişkin yasal düzenlemeler göz önünde bulundurularak, dava konusu ihracat bedelinin 26.11.2017 tarihinde ödenmesi yönünden davalı sigorta şirketinin temerrüde düştüğü, ihracat poliçesi kapsamında ödenmeyen 158.169,15 USD tutarındaki tazminatın 26.11.2017 temerrüt tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi uyarınca isteyecek USD faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekilince istinaf edilmiştir.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Dava ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kısa vadeli ihracat kredi sigortası poliçesinden kaynaklı tazminat istemine ilişkindir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 353/1-b(1) hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 18.03.2025 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.