"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 11.Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/955 Esas, 2023/1257 Karar
HÜKÜM : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Göksun 1.Asliye Hukuk Mahkemesi
(Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)
SAYISI : 2021/27 E., 2022/104 K.
Taraflar arasındaki haksız rekabetin tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip, gereği düşünüldü.
KARAR
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; işyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’te 2014 yılında yapılan düzenlemeye göre, ekmek üretilecek mekanlara dair sınırlamalar getirildiğini ve unlu mamul üreten işyerlerinin ruhsatlandırılmasında aranan şartlar ile ekmek çeşitleri üreten işletmelerin ruhsatlandırma şartları arasında farklılık öngörülerek unlu mamul satabilen fakat ayrıca ekmek üretimi yapmak isteyen işyerlerinin İlçe Tarım Müdürlüklerinden işletme kayıt belgesi ve ilçe belediyelerinden de ruhsat alması gerektiğini, müvekkillerinin ekmek çeşitleri üretme ruhsatına sahip olduğu halde davalıların ruhsatlarında “unlu mamuller üretimi” yazmasına rağmen yönetmelik düzenlemesine aykırı olarak ekmek, sade pide ve ekmek çeşitleri üretimi yaptıklarını, düzenlemeye göre, ruhsatında “unlu mamul üretimi” yazan işletmelerin “ekmek, sade pide ve ekmek çeşitleri üretimi” yapamayacağını, dolayısıyla davalıların Yönetmeliğe açıkça aykırı bu uygulamasının 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (6102 sayılı Kanun) 55 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine aykırı şekilde haksız rekabet hali teşkil ettiğini, Göksun Sulh Hukuk Mahkemesi 2020/11 D.İş. marifetiyle yapılan 24.12.2020 tarihli keşif neticesinde gıda mühendisi bilirkişi Mustafa Aytekin tarafından hazırlanan raporda, davalı işyerlerinde fiilen ekmek, ekmek çeşitleri ile pide ekmek üretimi ve satışı yapılmakta olduğunun tespit edildiğini ileri sürerek tazminat hakları saklı tutulmak kaydıyla haksız rekabetin tespiti ve men'ine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacıların işletmeleri ve ürettikleri ürünler ve ruhsat faaliyet konularının birbirinden farklı olduğunu, dava arkadaşlığı söz konusu olmadığından davanın usulden reddi gerektiğini, taleplerinin de zamanaşımına uğradığını, davacıların birçoğunun iş yeri anılan şartlara uymadığını, bu durum ruhsatlandırmanın anılan şekilde yapıldığının ispatı olduğunu, hal böyle olunca asıl müvekkillerin davacılar için iptal davası açma hakkı olduğunu, müvekkillerine belediyenin inisiyatifini kullanmaması sebebiyle aynı zamanda idari para cezası yaptırımı da uygulandığını, yaptırımda yer alan ceza bedelinin ödenmediğini, müvekkillerinin gerek belediye gerek ise rekabet çevresi tarafından mağdur edilmek istendiğini, müvekkillerince idari para cezalarına itiraz edildiğini beyanla davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, davalıların iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatlarının unlu mamüller üretimine yönelik olması nedeniyle ekmek, pide ve ekmek çeşitleri üretimi yapamayacakları, iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatlarına aykırı üretim yapılması halinde toplum sağlığı açısından da olumsuz etkilerinin olacağı gibi aynı sektörde faaliyette bulunan ticari işletmeler için öngörülen iş şartlarına uymamak niteliğinde bir haksız rekabete yol açacağı yönünde aldırılan rapor ve delil tespiti içeriğine ilişkin Göksun Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2020/11 D.İş. sayılı dosyası uyarınca davalıların mevcut iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatlarına aykırı olarak ekmek, pide ve ekmek çeşitleri üretimi yapmak suretiyle oluşturdukları fiili durumun davacılar aleyhine hasız rekabet oluşturduğu yönde kanaati oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar vekilince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince, dosya kapsamında bulunan tespit raporu ve rapor ekindeki fotoğraflar gözetildiğinde davalıların ruhsatları olmamasına rağmen ekmek üreterek piyasaya sunduğu, bu eylemin 6102 sayılı Kanun'un 55 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi anlamında haksız rekabet teşkil ettiği, mahkemenin bu yöndeki tespitinde ve kabulünde herhangi bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, karar davalılar vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, 6102 sayılı Kanun'un 55 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi anlamında haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri., 6102 sayılı Kanun'un 55 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi.
3. Değerlendirme
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalıların temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372 nci maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 11.12.2024 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.