"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davacı/borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile başlatılan takipte, borçlunun yasal süresinde icra mahkemesine yaptığı başvuruda, 105.000,00 TL olan bono bedelinde tahrifat yapılmak suretiyle 1.105.000,00 TL üzerinden senedin takibe konulduğunu ileri sürerek borca itiraz ettiği ve takibin 1.000.000,00 TL'lik kısmının iptalini talep ettiği, mahkemece, bilirkişi raporu ile saptanan tahrifat nedeniyle borca itirazın kabulü ile borçlu hakkında başlatılan takibin 1.000.000,00 TL yönünden durdurulmasına karar verildiği, karara karşı alacaklı tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, bilirkişi raporunda senette gerek yazı gerekse sayı ile gösterilen kısımda bir harf veya rakam üzerinde bir değişiklik suretiyle tahrifat yapıldığı açıklanmadığından, rakam ekleme ve yazı ile miktarın sonradan doldurulduğuna ilişkin yazı yaşı tespiti bakımından da açıklama bulunmadığından bahisle borçlunun itirazı bononun anlaşmaya aykırı doldurulduğu iddiası olarak değerlendirilerek bu iddianın yazılı delil ile ispatlanamadığı gerekçesi ile alacaklının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak borca itirazın reddi yönünde hüküm kurulduğu, kararın borçlu tarafından temyiz edildiği anlaşılmaktadır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 207. maddesinde; "Senetteki çıkıntı, kazıntı veya silinti ayrıca onanmamışsa, inkar halinde göz önünde tutulmaz. Bu tür çıkıntı, kazıntı veya silinti mahkemece senedin geçerliliğine ve anlamına etkili olacak nitelikte görülürse, senet kısmen veya tamamen hükümsüz sayılabilir." hükmü yer almaktadır. Buna göre mevcut olan çıkıntı veya senet metni altındaki hak ve silinti ayrıca tasdik edilmemiş ise inkar halinde yok hükmündedir. Bir başka anlatımla, senet üzerinde yapılan değişikliklerin geçerli olabilmesi için, düzenleyen tarafından imza veya paraf edilmek suretiyle onanması gerekir. Onanmamış çıkıntı, kazıntı veya silintinin tespit edilmesi halinde, senedin düzeltme öncesi durumuna göre değerlendirme yapılır.
Takip dayanağı bonoda tahrifat yapıldığının saptanması halinde, senedin tahrifattan önceki miktar için geçerli sayılması gerekir (HGK'nın 14.05.2003 tarih ve 2003/12-347 E., 2003/345 K. sayılı kararı).
Öte yandan borca itiraz hakkında uygulanması gereken İİK'nın 169/a maddesinin 5. fıkrasında; “İtirazın kabulü kararı ile takip durur” hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda mahkemece alınan 06.03.2023 tarihli Adli Tıp Kurumu Başkanlığı raporunda; ”inceleme konusu senette rakamla miktar belirtir bölümün milyon hanesinde yer alan "1" ibaresinin ve yazıyla miktar belirtir bölümde yer alan "Bir milyon" ibaresinin kendisinden sonra gelen ibarelerden kalem ucu kalibresi, fulaj izi, mürekkep renk tonu, konum, ebat, satır hizası bakımından farklılıklar gösterdiği saptandığından, söz konusu ibarelerin bulunduğu konuma sonradan ilave edilmiş olduğu” nun bildirildiği, dolayısıyla raporun hüküm kurmaya elverişli olduğu anlaşılmaktadır.
Borçlunun tahrifat iddiası, senet miktarı 105.000,00 TL olmasına rağmen, baştaki “1“ rakamının senede sonradan eklenmek sureti ile miktarın 1.105.000,00 TL'ye dönüştürüldüğüne ilişkin olup bilirkişi raporu ile de senedin bedel kısmına baştaki “1” rakamının sonradan eklendiğinin açıkça tespit edildiği görülmekle iddiaya konu senet bedelinin tahrif edildiği sabittir.
Borçlunun icra mahkemesine başvurusu, senedin anlaşmaya aykırı doldurulduğuna yönelik olmadığı halde Bölge Adliye Mahkemesince; bilirkişi raporunda senette gerek yazı gerekse sayı ile gösterilen kısımda bir harf veya rakam üzerinde bir değişiklik suretiyle tahrifat yapıldığının açıklanmadığı, rakam ekleme ve yazı ile miktarın sonradan doldurulduğuna ilişkin yazı yaşı tespiti bakımından da açıklama bulunmadığı belirtilerek borçlunun itirazının bononun anlaşmaya aykırı doldurulduğu iddiası olarak değerlendirilmesi ve bu iddianın yazılı delil ile ispatlanamadığı yolundaki gerekçesinin somut uyuşmazlığa uygulanabilirliği bulunmamaktadır.
Bu durumda Dairemizin yerleşik içtihatları doğrultusunda, icra takibine dayanak senedin tahrifattan önceki miktar için geçerli sayılması ve tahrifatla değiştirilen kısım ve ferileri yönünden takibin durdurulması gerekir ki; İlk Derece Mahkemesi kararının da bu cihette olduğu anlaşılmıştır.
O halde Bölge Adliye Mahkemesince alacaklının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ :
Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesinin 06.11.2023 tarih ve 2023/1433 E. - 2023/1778 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 373/2. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 21.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.