"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ANTALYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-ALACAK
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, alacak davası sonunda, Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince, davalının istinaf isteminin HMK'nın 353/1.b.2. maddesi uyarınca kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın reddine dair verilen karar süresi içinde davacı vekili tarafından duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla; duruşma günü olarak saptanan 10/01/2022 Pazartesi günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı vekili Avukat ...... geldi, davetiye tebliğine rağmen temyiz edilen davalılar vekili gelmedi, yokluğunda duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekilin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı, dosya incelenerek gereği görüşüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde özetle; mirasbırakanı ...'ın tüm malvarlığını davalılara devrettiğini, temliklerin mirasçılardan mal kaçırmak amaçlı ve muvazaalı olduğunu, davalı ...'ın mirasbırakanın ikinci eşi, diğer davalının ise ikinci eşinden doğma kızı olduğunu; şayet 7 parça taşınmazın bedelinin mirasbırakan tarafından ödendiği ve taşınmazların davalılar adına tescil edildiği tespit edilir ise; TMK'nın 508. maddesi uyarınca bedel isteminin mümkün olduğunu, ayrıca dava dışı mirasçı Betül'den miras hakkını devraldığını ve miras payının 1/2 olduğunu ileri sürerek, taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile 1/2 payının adına tesciline, olmadığı takdirde 7 parça taşınmazın keşfen saptanan değerinden 1/2 payına isabet eden 446.722-TL'nin 08.01.2016 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar cevap dilekçesinde özetle; taşınmazları kendi çalışmaları ve emekleri ile satın aldıklarını belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Antalya 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 04/10/2019 tarihli ve 2016/108 E., 2019/415 K. sayılı kararıyla; iddianın kanıtlandığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
Davalılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesinin hatalı olduğunu, somut delile dayanılmadan davalıların dava konusu taşınmazları edinemeyeceğine dair gerekçe ile hüküm kurulduğunu, muvazaa iddiasının kanıtlanamadığını, taşınmazların edinilme tarihlerindeki değerleri ve o günün sosyal ve ekonomik koşullarının gözetilmediğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve Yasaya aykırı olması nedeniyle ortadan kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 13/10/2020 tarihli ve 2019/1579 E., 2020/744 K. sayılı kararıyla; davalıların istinaf isteminin HMK'nın 353/1.b.2. maddesi uyarınca kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulmuş ve gizli bağış iddiasının dinlenemeyeceği, davacının tenkis talebinin de bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Yargılama aşamasında mirasbırakanın taşınmazları, bedelini ödeyerek gizli bağış şeklinde davalılar adına tescil ettirdiğinin ortaya çıktığını, bunun üzerine tapu iptali ve tescil istemlerini devam ettirmeyerek mirasbırakanın davalılara yapmış olduğu kazandırmalardan davacının payına isabet eden bedelin tahsilini talep ettiklerini, davalıların istinaf dilekçesinde muris muvazaası veya tenkis davası açısından İlk Derece Mahkemesi kararına karşı herhangi bir itirazda bulunulmadığını, TMK'nın 508. maddesi uyarınca gizli bağış durumunda miras payına isabet eden bedelin talep edilebileceğini belirterek, verilen hükmün bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı pay oranında tapu iptal ve tescil, olmadığı takdirde bedel istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. HMK’nın 140/3. fıkrasında; "Ön inceleme duruşmasının sonunda, tarafların sulh veya arabuluculuk faaliyetinden bir sonuç alıp almadıkları, sonuç alamadıkları takdirde anlaşamadıkları hususların nelerden ibaret olduğu tutanakla tespit edilir. Bu tutanağın altı, duruşmada hazır bulunan taraflarca imzalanır. Tahkikat bu tutanak esas alınmak suretiyle yürütülür. "
3.2.2. 01.04.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İBK'da değinildiği üzere, bir kimsenin; mirasçısını miras hakkından yoksun etmek amacıyla, gerçekte bağışlamak istediği tapu sicilinde kayıtlı taşınmaz malı hakkında tapu sicil memuru önünde iradesini satış doğrultusunda açıklamış olduğunun gerçekleşmiş bulunması halinde, saklı pay sahibi olsun ya da olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılarının, görünürdeki satış sözleşmesinin Türk Borçlar Kanunu'nun 19. (BK 18.) maddesine dayanarak muvazaalı olduğunu ve gizli bağış sözleşmesinin de şekil koşulundan yoksun bulunduğunu ileri sürerek dava açabilecekleri kabul edilmektedir.
Kural olarak Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları konuları ile sınırlı, gerekçeleri ile aydınlatıcı ve sonuçları ile bağlayıcıdır. Görüleceği üzere butlan sonucunu doğurarak, mirasbırakanın temliki tasarruflarının iptaline imkan tanıyan 01.04.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının uygulanabilmesi için, temliki tasarrufa konu yapılan taşınmazın mirasbırakanın tapulu malı olması, gerçekte bağışlamak istediği bu malı ile ilgili olarak tapu memuru huzurunda, iradesini satış doğrultusunda açıklaması icap eder.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle dava dilekçesinin içeriği ve (V/3.2.1.) nolu paragrafında belirtilen yasal düzenleme gereğince, eldeki davada muris muvazaası hukuki nedenine dayanıldığı, gizli bağış şeklinde gerçekleştirilen işlemler hakkında muris muvazaasına ilişkin 01.04.1974 tarihli ve ½ sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının uygulama yeri bulunmadığı, davacının tenkis isteğinin de olmadığı gözetildiğinde davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA, aşağıda yazılı 80,70 TL onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 10/01/2022 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.