"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ANTALYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 5. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın kabulüne ilişkin kararın, davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; başvurunun esastan reddine dair verilen karar, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ..., Belediye Meclisinin 03.11.2006 tarih, 55 sayılı kararı ile trampa yetkisinin Belediye Encümenine verildiğini, 20.06.2007 tarih ve 99 sayılı Belediye Encümen kararına istinaden maliki olduğu çekişme konusu 1052 ada 1 parsel sayılı taşınmaz ile davalıya ait 171 ada 64, 64/B ve 92 parsel sayılı taşınmazların trampa edildiğini, 03.11.2006 tarih 55 sayılı Belediye Meclis kararının Denizli İdare Mahkemesinin 15.09.2008 tarih, 2007/295 Esas sayılı kararı ile iptal edildiğini, kararın Danıştayca onanarak kesinleştiğini, meclis kararının iptali ile yapılan trampanın hükümsüz hale geldiğini ileri sürerek, trampa ile davalı adına tescil edilen 1052 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı, okuma yazma bilmediğini, davacı tarafça trampa sözleşmesinin içeriği hakkında bilgilendirilmediğini, sözleşmede edimler arasında aşırı nispetsizlik bulunduğunu, dava açılmasına davacının sebep olduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, tescilin dayanağı olan trampa işlemine ilişkin Belediye Meclisinin 03.11.2006 tarih ve 2006/55 sayılı kararının mahkeme kararı ile iptal edildiği ve kararın derecattan geçerek kesinleştiği, taşınmazın tesciline ilişkin işlemin geçersiz hale geldiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmesi ile davacı ... lehine sebepsiz zenginleşmeye sebep olunduğunu, davalının haklarının ise yok sayıldığını, davacının, dava konusu kısmi satış ve kısmi trampa işlemini, davalının yaşlılığından, cehaletinden, yurt dışında yaşaması sebebiyle devletine olan güveninden istifade ederek tamamen kendi lehine hükümler içeren 20.06.2007 tarihli anlaşma tutanağı başlıklı belgeye dayanarak gerçekleştirdiğini, davacı ile yapılan trampa işlemi karşılığında davalının şehir merkezinde bulunan taşınmazını davacıya devretmesinin yanında, ayrıca değer farkı olarak da 6.999,00 TL davacıya ödediğini, dava konusu işlemin Çivril Belediye Başkanlığının 20.06.2007 tarihli 99 sayılı Belediye Encümen kararına dayanılarak yapıldığını, yapılan bu işlemin bir kamulaştırma işlemi olup, davacı Belediyenin de iptal şartları oluştuğunda davalıya ait 171 ada 92, 64, 64/B parsel nolu taşınmazın bedelini davalıya ödemekle yükümlü olduğuna dair şart içerdiğini, anılan anlaşmanın, davacı tarafça davalının yanıltılarak, cahilliğinden ve yaşlılığından istifade edilerek yapıldığını, davacının davalıdan aldığı taşınmaz üzerine ise üst katları kapalı otopark, zemin katta ise büyük dükkanlar yaptığını ve bu dükkanları üçüncü kişilere satarak Belediye adına ciddi miktarda gelir elde ettiğini, davacının dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile adına tescilini istemeden önce davalının trampa olarak kendisine devrettiği taşınmaz bedelini ödemesi gerektiğini, taraflar arasında imzalanan 20.06.2007 tarihli anlaşma tutanağı gereğince, davacının kendi edimini yerine getirmeden davalıdan edimini yerine getirmesini isteyemeyeceği, davacının dava konusu taşınmazın güncel bedelini davalıya ödedikten sonra taşınmazın adına tescilini isteme hakkı olduğunu, harç ve vekalet ücretinin trampa edilen taşınmazların değer farkı üzerinden hesaplanması gerekirken dava konusu taşınmazın bedeli üzerinden hesaplanmasının doğru olmadığını belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 06/03/2020 tarihli ve 2020/23 Esas 2020/235 Karar sayılı kararıyla; davalı ... adına kayıtlı dava dışı 171 ada 64, 64 B ve 92 parsel sayılı taşınmazların imar planında yolda ve çok katlı otopark alanında kalması nedeniyle kamulaştırılmasına karar verilerek Çivril Belediye Meclisinin 3.11.2006 tarih 2006/55 sayılı kararı ile davalıya ait belirtilen bu taşınmazlar ile davacı Belediyeye ait dava konusu 1052 ada 1 parsel sayılı taşınmazın trampa yapılabilmesi için Belediye Encümenine yetki verildiği, Çivril Belediye Encümeninin 20.06.2007 tarih 99 nolu kararıyla da davalıya ait anılan parsellerin kamulaştırılmasına, kamulaştırılma bedeline karşılık Belediyeye ait dava konusu 1052 ada 1 parsel sayılı taşınmazın trampa edilmesine karar verildiği, anılan takas işlemine ilişkin 3.11.2006 tarih 55 sayılı Belediye Meclis kararının Denizli İdare Mahkemesinin 2007/295 Esas, 2008/1016 Karar sayılı kararı ile iptal edildiği, anılan kararın Danıştay 6. Dairesinin 2009/9264 E., 2012/7890 sayılı kararıyla da onandığı ve iptale ilişkin İdare Mahkemesi kararının kesinleşmesi ile her iki taraf adına yapılmış olan tescilin yolsuz hale geldiği, İdare Mahkemesince trampa kararının iptal edilmesi ile davalı adına kayıtlı taşınmazın tapusunun iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesindeki itirazlarını tekrar ile kararın bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, yolsuz tescil hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 1025. maddesinde, "Bir aynî hak yolsuz olarak tescil edilmiş veya bir tescil yolsuz olarak terkin olunmuş ya da değiştirilmiş ise, bu yüzden aynî hakkı zedelenen kimse tapu sicilinin düzeltilmesini dava edebilir. İyiniyetli üçüncü kişilerin bu tescile dayanarak kazandıkları aynî haklar ve her türlü tazminat istemi saklıdır."
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle kararın (V/3.2.) no.lu paragrafında yer verilen yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, kararın (III.) no.lu paragrafında yer verilen İlk Derece Mahkemesinin gerekçesine göre Bölge Adliye Mahkemesince kararın (IV./3.) no.lu bendinde yazılı olduğu üzere karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA, aşağıda yazılı 58.326,80 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, 22/03/2022 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.