"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili istekli davanın yapılan yargılaması sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne ilişkin önceki tarihli kararın davalı Hazine tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesi tarafından yapılan inceleme sonucunda bozulması üzerine, yerel mahkeme tarafından bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, süresi içinde davalı Hazine tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı ..., çekişmeli 101 ada 200 parsel ve 122 ada 50 parsel sayılı taşınmazların kadastro sonucunda davalı Hazine adına tespit ve tescil edildiğini, ne var ki yapılan tespitin hatalı olduğunu, zira dava konusu taşınmazları önceki zilyedi Ömer Şahiner'den satın aldığı, zilyetliğin devri ile birlikte taşınmaz üzerinde tarımsal faaliyete devam ettiği iddiasıyla satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak çekişmeli taşınmazların belirli bölümleri hakkında tapu iptali ve tescil isteğiyle dava açmıştır.
II. CEVAP
Davalı Hazine aşamalarda sunduğu sözlü ve yazılı beyanlarında davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Yıldızeli Asliye Hukuk Mahkemesi’nin, 02.09.2015 gün, 2015/21 Esas, 2015/950 Karar sayılı kararında, davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile;
1- Çekişmeli 101 ada 200 parsel numaralı taşınmazın fen bilirkişisi raporunda (A) harfi ile gösterilen 783.01 metrekare yüzölçümündeki bölümü ile (B) harfi ile gösterilen 8.886,44 metrekare yüzölçümündeki bölümünün çekişmeli taşınmazdan ifrazına, ifraz edilen bu bölümlerin davalı Hazine adına olan tapu kaydının iptaline; dava konusu taşınmazdan ifraz edilen nizalı bölümün, içinde bulunduğu adanın son parsel numarasından sonra gelmek üzere yeni parsel numarası verilmek suretiyle tarla vasfıyla davacı ... adına tapuya tesciline,
2- Çekişmeli 122 ada 50 parsel numaralı taşınmazın fen bilirkişisi raporunda (A) harfi ile gösterilen 22.154,35 metrekare yüzölçümündeki bölümünün dava konusu taşınmazdan ifrazına, ifraz edilen bu kısmın davalı Hazine adına olan tapu kaydının iptaline; dava konusu taşınmazdan ifraz edilen nizalı bölümün, içinde bulunduğu adanın son parsel numarasından sonra gelmek üzere yeni parsel numarası verilmek suretiyle tarla vasfıyla davacı ... adına tapuya tesciline, krokili raporda (B) ve (C) harfleri ile gösterilen kısımların tespit gibi tesciline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Yerel Mahkemenin sözü edilen kararına karşı yasal süresi içerisinde davalı Hazine tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
2. Bozma Kararı
Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesi 27.06.2018 tarihli ve 2016/2188 Esas, 2018/4352 Karar sayılı kararında özetle, " Mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin yetersiz olduğu belirtilerek; doğru sonuca ulaşılabilmesi için öncelikle, tespit tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesi en az üç ayrı zaman dilimine ait stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulması, dava konusu taşınmazlara komşu taşınmazların tutanak örnekleri oluşumundan itibaren dayanakları olan kayıtlar getirtilip, dosya tamamlandıktan sonra; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle; taraf tanıkları, üç kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte; usulünce zilyetlik araştırması yapılması, bu kapsamda, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğrafları üzerinde streoskop aletiyle jeodezi ve fotogrametri mühendisine inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmazlar hava fotoğraflarında gösterilmesi, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığının, imar-ihyaya muhtaç olup olmadığının ve zilyetliğe ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılması, yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın kime ait olduğu, öncesinde kim tarafından kullanıldığı, kimden kime ne şekilde intikal ettiği, öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerindeki zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi, öncesinde tarla olarak kullanılıp kullanılmadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılması, ziraat bilirkişi kurulundan da, taşınmazın toprak yapısı, bitki örtüsü, kullanım durumu ile ilgili komşu taşınmazlarla mukayeseli olarak ayrıntılı ve fotoğraflarla desteklenmiş gerekçeli rapor alınması, teknik bilirkişiye keşfi takibe imkan verir ayrıntılı rapor düzenlettirilmesi, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, Mahkemece açıklanan hususlar göz önüne alınmaksızın eksik inceleme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi dava konusu 122 ada 50 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (B) ve (C) harfleri ile gösterilen bölümleri yönünden tapu kaydı iptal edilmediği halde bu bölümlerin tespit gibi tesciline karar verilmesinin dahi isabetsiz olduğu’’ gereğine değinilmiştir.
3. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Yıldızeli Asliye Hukuk Mahkemesi’nin, 15.05.2019 tarihli ve 2018/265 Esas, 2019/215 Karar sayılı bozma ilamının gerekleri benimsenmek suretiyle verilen kararında, davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile;
1- Çekişmeli 101 ada 200 parsel numaralı taşınmazın fen bilirkişisi raporunda (A) harfi ile gösterilen 783.01 metrekare yüzölçümündeki bölümü ile (B) harfi ile gösterilen 8.886,44 metrekare yüzölçümündeki bölümlerin tapu kayıtlarının iptaline, iptal edilen çekişmeli bölümlerin dava konusu taşınmazdan ifrazına, ifraz edilen bölümlerin aynı adanın son parsel numarası verilmek suretiyle tarla vasfıyla davacı ... adına tapuya tesciline,
2- Çekişmeli 122 ada 50 parsel numaralı taşınmazın fen bilirkişisi raporunda (A) harfi ile gösterilen 22.154,35 metrekare yüzölçümündeki bölümünün tapu kaydının iptaline; iptal edilen çekişmeli bölümün dava konusu taşınmazdan ifrazına, ifraz edilen bölümün aynı adanın son parsel numarası verilmek suretiyle tarla vasfıyla davacı ... adına tapuya tesciline, karar verilmiştir.
4. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı süresi içinde davalı Hazine tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
5. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine temsilcisi temyiz dilekçesinde, mahkemece yeterince araştırma ve inceleme yapılmadığı, hava fotoğraflarından ve uydu görüntülerinden yöntemince yararlanılmak suretiyle davacının iddia ettiği zilyetliğin şekli ve süresinin belirlenmediği, ayrıca davacı yönünden belgesiz norm sınırının aşılıp aşılmadığının araştırılmadığı gerekçesiyle eksik araştırmaya dayalı kararın bozulmasını talep etmiştir.
6. Gerekçe
6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili isteğine ilişkindir.
6.2. İlgili Hukuk
6.2.1. 6100 sayılı HMK'nın 297. maddesi uyarınca hakim, doğru, infazı kabil, infaz sırasında tereddüt oluşturmayacak şekilde bir karar vermek zorundadır.
6.2.2. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesi, "Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir."
6.2.3. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesi, "Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir." hükümlerini içermektedir.
6.3. Değerlendirme
6.3.1. Davalı Hazine’nin 101 ada 200 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde hükmüne uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılıp, kararın (VI/3.) numaralı bendinde yer verilen gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesinde herhangi bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
6.3.2. Davalı Hazine’nin 122 ada 50 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince, 6100 sayılı HMK'nın 297. maddesi uyarınca hakim, doğru, infazı kabil, infaz sırasında tereddüt oluşturmayacak şekilde bir karar vermek zorundadır. Somut olayda mahkemece 122 ada 50 parsel sayılı taşınmazın hükme esas alınan teknik bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 22.154,35 metrekare yüz ölçümündeki bölümünün tapu kaydının iptaline; iptal edilen çekişmeli bölümün dava konusu taşınmazdan ifrazına, ifraz edilen bölümün aynı adanın son parsel numarası verilmek suretiyle davacı adına tesciline karar verilmiş ise de, aynı teknik bilirkişi raporunda (B) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümü yönünden davanın reddine karar verildiği, (B) ile gösterilen taşınmaz bölümünün davacı adına tesciline hükmedilen (A) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümünün içerisinde kaldığı, öte yandan (B) ile gösterilen bu bölümün yine hakkındaki dava reddedilen (C) bölümü ile zeminde ilişkisinin de kesildiği, şu halde tapu iptaline hükmedilirken (B) harfi ile gösterilen bölüm hakkında olumlu yahut olumsuz bir karar verilmemesi, öte yandan hakkında kabul kararı verilen (A) bölümü ile (B) bölümünün zeminde bütünlük arz etmesi nedeniyle hükmün infazının tereddüt uyandırdığı anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca Mahkemece infazı kabil şekilde hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde infaz sırasında tereddüt oluşturacak biçimde hüküm kurulması isabetsiz olup temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görülmüştür.
V. SONUÇ:
1. Yukarıda hükmün (6.3.1) numaralı bendinde açıklanan nedenlerle davalı Hazine’nin 101 ada 200 parsel yönünden yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usule, yasaya ve bozma ilamının gereklerine uygun olan hükmün ONANMASINA,
2. Yukarıda hükmün (6.3.2) numaralı bendinde açıklanan nedenlerle; davalı Hazine’nin çekişmeli 122 ada 50 parsel sayılı taşınmaz yönünden yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün (6100 Sayılı Yasanın geçici 3. maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK.'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, davalı Hazine harçtan muaf olduğundan harç tahsiline yer olmadığına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26.01.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.