"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü;
I. DAVA
Davacı ... temsilcisi, tapu kaydı sebebiyle kadastro çalışmaları sırasında Hazine adına tespit edilmesi gereken taşınmazın Belören Köyü Tüzel Kişiliği adına 155 ada 1 parselin içinde tespit edildiğini ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile Hazine adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı süresinde cevap dilekçesi vermemiş, Köy Tüzel Kişiliği temsilcisi duruşmadaki beyanlarında davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Boğazlıyan 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 11/02/2014 tarihli ve 2011/276 E., 2014/46 K. sayılı kararıyla; mahallinde yapılan keşif sonucunda dinlenilen tespit ve mahalli bilirkişi ile tanık beyanları itibariyle davacının dosyaya sunduğu tapu kaydının sınırlarının dava konusu taşınmaza uymadığı, davacının iddiasını ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın değerinin eksik tespit edildiğini, mahalli ve tespit bilirkişi beyanlarının çelişkili olduğunu, hükme esas alınan raporların yetersiz olduğunu, Mahkemece eksik incelemeye dayalı olarak karar verildiğini ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
3.2.İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 6. maddesinde, "Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür."3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 20. maddesinde “Tapu kayıtları ile diğer belgelerin kapsadığı yeri tayinde; A) Kayıt ve belgeler, harita, plan ve krokiye dayanmakta ve bunların yerlerine uygulanması mümkün bulunmakta ise, harita, plan ve krokideki sınırlara itibar olunur. B) Harita, plan ve krokiye dayanmayan kayıt ve belgelerde belirtilen sınırlar mahalline uygulanabiliyor ve bu sınırlar içinde kalan yer hak sahibi tarafından kullanılıyor ise, kayıt ve belgelerde gösterilen sınırlar esas alınarak tespit yapılır. C) Harita, plan ve krokiye dayanmayan kayıt ve belgelerde belirtilen sınırlar, değişebilir ve genişletilmeye elverişli nitelikte ise, bunlarda gösterilen miktara itibar olunur. Ancak değişebilir ve genişletilmeye elverişli sınırlardaki taşınmaz malların kayıtları, fizik yapıları ve konumları itibariyle belli bir yeri kapsıyorsa, tespit o sınır esas alınarak yapılır.” hükmüne yer verilmiştir.
3.3. Değerlendirme
3.3.1. Yozgat ili Boğazlıyan ilçesi Belören köyü çalışma alanında bulunan 155 ada 1 parsel sayılı 4.990,95 metrekare yüzölçümüne sahip taşınmaz, 20 yılı aşkın zamandır köy halkınca buğdaylarını elemek, temizlemek maksadıyla yaralanmakta oldukları sellektür evi ile köy damızlık boğalarının kerpiç ahırı vasfında ayrı binanın olduğu, tarım toprağı niteliğinde olmayan yerlerden olduğu belirtilerek Belören Köyü Tüzel Kişiliği adına tespit, dava dışı 3. kişiler tarafından komisyona yapılan itiraz kabul edilerek taşınmazın metrekaresinin 3.990,05 m2 olarak düzeltilmesine karar verilerek tescil edilmiş, bilahare taşınmaz 26/02/2013 tarihinde ifraz edilerek 155 ada 3 ve 4 parsel numaraları ile kaydedilmiştir.
3.3.2. Mahkemece, davacı ...'nin dayandığı tapu kaydının sınırlarının dava konusu taşınmaza uymadığı kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır.
3.3.3. Davaya konu taşınmaz senetsizden tespit edilmiştir. Davacı ... tapu kaydına dayanmıştır. Mahkemece davacı ...'nin dayandığı 02.08.1954 tarih 11 sıra nolu tapu kaydı tedavülleriyle getirtilmemiş, mahallinde yapılan keşifte tapu kaydının yalnızca sınırlarının okunmasıyla yetinilmiş, tapu kaydının sınırlarında okunan yönlerin zeminde bulunup bulunmadığı yerel bilirkişi sözleri ile denetlenmemiş, tapu kaydı kapsamları 3402 sayılı Kadastro Yasası'nın 20. maddesinde belirtildiği şekilde yöntemince araştırılmadan, dıştan komşu taşınmazların tespit tutanağı içeriğiyle denetlenmeden yapılan tapu kaydı uygulaması soyut nitelikle kalmıştır. Yine, 13.01.2014 havale tarihli ek raporda tapu kaydının uygulanabilmesi için bahsi geçen isimlerin evveliyatını iyi bilen mahalli bilirkişi ve tanıkların hazır bulundurulması neticesinde tapu kaydının uygulanabileceği belirtilmiş olmasına rağmen yeniden keşif yapılmaksızın hüküm kurulmuştur.
3.3.4. Doğru sonuca varılabilmesi için öncelikle davacı ...'nin tutunduğu tapu kaydı tedavülleriyle getirtilmeli, taşınmazın başında icra edilecek keşif sırasında tapu kayıtları uygulanıp kapsamı 3402 sayılı Kadastro Yasası'nın 20. maddesi gereğince belirlenmeli, tapu kaydının sınırları yerel bilirkişilere zeminde tek tek gösterilmeli, bilirkişilerin gösteremediği sınırların tespiti için taraflara tanık dinletme imkanı sağlanmalı, fen bilirkişisinden yerel bilirkişi ve tanıkların gösterdiği sınırları haritasında işaret etmesi istenilmeli, dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan davaya konu edilen taşınmazın niteliği, intikali ve tasarrufu hususunda maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli, teknik bilirkişiye uygulanan tapu kaydının kapsadığı alanı gösterir ve keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmeli, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir.
V. SONUÇ: Açıklanan nedenlerle; davacı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı Yasa'nın geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK.'nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14/09/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.