"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ... vekili ile davacılar ... ve diğerleri vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Kadastro sonucunda ... ili, Merkez ilçesi, ... köyü çalışma alanında bulunan 137 ada 66 parsel sayılı taşınmaz tapu kaydı nedeniyle davalılar murisi ... ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ... ve diğerleri murisleri Kurban ... adına tesis edilmiş eski sicilden gelen tapu kaydına dayanarak tapu iptali ve tescili isteğiyle Kadastro Mahkemesine dava açmış, Kadastro Mahkemesi tarafından çekişmeli taşınmazın kadastro tutanağının olağan usülle kesinleştiği ve askı ilan süresi içerisinde dava açılmadığı gerekçesiyle verilen görevsizlik kararının derecattan geçerek kesinleşmesi üzerine dava dosyası ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda yazılı esasına kaydedilmiştir.
II. CEVAP
Davalılar davaya cevap vermemiş, oturumlara ise iştirak etmemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacılar vekilinin 17/07/2018 tarihli oturuma duruşma gününden haberdar olduğu halde gelmediği, mazeret bildirmediği bu nedenle dava yenileninceye kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verildiği; ancak kanunda belirlenen süre içerisinde dava yenilenmediğinden süresinde yenilenmeyen davanın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 150/5. maddesi uyarınca açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; 17/07/2018 tarihinde duruşma olduğu hususunu 14/02/2019 tarihinde yaptığı UYAP sorgusu ile öğrendiğini, 25/05/2018 tarihinde doğum yapması ve raporlu olması nedeniyle geçici olarak ofisinin kapatıldığını, ofisi kapalı iken yapılan tebligatın usulsüz olduğunu, duruşma gün ve saatinin usule uygun olarak bildirilmediğini belirterek hükmün kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı vekilinin işyeri adresine duruşma gün ve saatini bildirir davetiyenin 08/04/2018 tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ edildiği, buna rağmen davacı vekilinin 17/07/2018 tarihli duruşmaya mazeret bildirmeden katılmadığı, bu nedenle davanın HMK 150. maddesi uyarınca işlemden kaldırıldığı ve 3 aylık yenileme süresinin dolduğu anlaşıldığına göre, ilk derece mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık görülmediğinden istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... vekili ile davacılar ... ve diğerleri vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı ... vekili temyiz dilekçesinde, 23.07.2020 tarihli vekaletnameye binaen davacı ...'u temsilen dosyaya dahil olduğu bu tarihten önce davacıların vekili Av....'ü temsilen yetki belgesi sunduğu ve taraflarla doğrudan vekalet ilişkisi bulunmadığı, bu nedenle bu tarihten önce kendisine yapılan tebligatların usulsüz olduğu; öte yandan davacılar vekili Av.... doğum izninde olduğu tarihte, adı geçenin ofisi kapalı iken yapılan tebligatın usulsüz olduğunu, duruşma gün ve saatinin usule uygun olarak bildirilmediğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davacılar ... ve diğerleri vekili temyiz dilekçesinde, 25/05/2018 tarihinde doğum yapması ve raporlu olması nedeniyle geçici olarak ofisinin kapatıldığını, ofisi kapalı iken yapılan tebligatın usulsüz olduğunu, duruşma gün ve saatinin usule uygun olarak bildirilmediğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
HMK'nın 30. maddesi gereği hâkim, yargılamanın makul süre içinde ve düzenli bir biçimde yürütülmesini ve gereksiz gider yapılmamasını sağlamakla yükümlüdür. Madde gerekçesinde belirtildiği üzere bu düzenleme ile yargılamanın gecikmeye meydan vermeden, düzenli ve en az masrafla yapılması amaçlanmıştır.
Anılan Kanun’un 150. maddesine göre usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir (m.150/1). İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen dava, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır. Geçerli bir özrü olmaksızın duruşmaya gelmeyen taraf, yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemez (m.150/2). İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır (m. 150/5).
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması HMK'nın 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı ... vekili ile davacılar ... ve diğerleri vekilinin temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK'nın 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 120,60 TL onama harcının temyiz eden davacılardan ayrı ayrı alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.01.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.