"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 13. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 21. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESPİT
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin kararın, davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; başvurunun esastan reddine dair verilen karar, süresi içinde davacılar vekili tarafından duruşma istekli temyiz edilmekle; duruşma günü olarak saptanan 05/04/2022 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacılar vekili Avukat ... ile temyiz edilen davalı vekili Avukat ... geldiler, duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Dosya incelenerek gereği görüşüldü:
I. DAVA
Davacılar, kök murisleri ... oğlu ...'e ait ... ili ... ilçesi ... Mahallesi ... Mevkii T.evvel 1320 tarihli ve 74 sıra numarası ile kayıtlı bulunan 1946 yılında kadastro çalışmalarında ... ada ... parsel numarası altında sınırlandırılan taşınmazın tespitine itiraz edilmesi üzerine, Mahkeme tarafından keşif yapıldığını, bilirkişilerin 1946 yılından beri sınırları aynen muhafaza edilen alanı ikiye ayırarak, bir yandan bu alana uygulanamadığını söyledikleri 05/02/1940 tarihli ve 6 sıra numarada kayıtlı taşınmazın senet alanı olan 32175 m²'lik kısmın A.O.Ç. ve geri kalan 89505 m²'lik kısmın ise ... mirasçıları adına ... ada ... parsel olarak tespitinin uygun olacağı görüşünü bildirdiğini, Yerel Mahkemenin bilirkişi raporu doğrultusunda hüküm kurduğunu, Yargıtay'ın ise taşınmazın A.O.Ç. adına tescilinin zorunlu olduğu gerekçesiyle hükmü bozduğunu, Yerel Mahkemenin bozmaya uyduğunu, mülkiyet haklarını kaybettiklerini belirterek, 2096 ada 19 parsel sayılı taşınmaza fiili bir müdahalenin olup olmadığı, var ise bu müdahalenin muhatabının kim olduğu, müdahalenin hangi tarih itibariyle ve bugüne kadar ne şekilde gerçekleşmiş olduğunun tespiti ile 05/02/1940 tarihli ve 6 sıra numarasında kayıtlı olan taşınmazın tedavül görüp görmediği, arzda işgal ettiği alanın ve kadastro ile ... ada ... parsel içerisinde yer alacak şekilde kadastro tespitine konu edilip edilmediğinin tespiti ve hüküm altına alınmasını talep etmişlerdir.
II. CEVAP
Davalı vekili, dava konusu taşınmazın mülkiyetinin mahkeme kararı ile davalıya ait olduğunu, davacıların kadastro tespitine itiraz ve tazminat davaları ile kesin hükme bağlanmış konularda yeniden yargılama yapılması için o yargılamalarda mahkemeye sunmadığı ya da toplanmasını talep etmediği delilleri şimdi tespit davası yoluyla toplamaya çalıştığını, bu durumun usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece, davacıların .. ada ... parsel sayılı taşınmazla ilgili ve diğer tespit taleplerinin yerinde bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. İstinaf Nedenleri
Davacılar vekili, dava konusu ... ada ... sayılı parsele ilk hangi tarihte el atılmış olduğu, bu el atmanın sürdürülüp sürdürülmediği, sürdürülmüş ise bunun ne şekilde ve ne zamandan beri devam ettiğinin tespiti davası açtıkları halde Mahkemece bu yönde hiç bir araştırma ve inceleme yapılmadan dava niteliğinde yanlış değerlendirme yapılarak tapu iptali ve tescil davası açmadıkları halde davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmesinin doğru olmadığını ileri sürerek, Mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesinin 03.06.2020 tarihli ve 2019/1937 E., 2020/481 K. sayılı kararı ile; davacıların dava konusu ... ada ... sayılı parsele fiili bir müdahalenin olup olmadığı, var ise bu müdahalenin muhatabının kim olduğu, müdahalenin hangi tarih itibariyle ve bu gününe kadar ne şekilde gerçekleştirilmiş olduğunun tespiti ile davalı Atatürk Orman Çiftliği adına kayıtlı 05.02.1940 tarihli ve 6 sıra numaralı tapu kaydının tedavül görüp görmediği, arzda işgal ettiği alanın ... ada ... sayılı parsel içerisinde yer alacak şekilde kadastro tespitine konu edilip edilmediğinin tespiti ve hüküm altına alınmasını talep ettikleri, bu haliyle eda davasına konu oluşturacak iddiaların, tespit davasının konusunu oluşturmayacağı gerekçesiyle istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacılar vekili, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek, istinaf dilekçesindeki taleplerini tekrar ile hükmün bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tespit isteğine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
6100 sayılı HMK’nın 106. maddesi, “(1) Tespit davası yoluyla, mahkemeden, bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi talep edilir.
(2) Tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmalıdır.
(3) Maddi vakıalar, tek başlarına tespit davasının konusunu oluşturamaz.” hükmünü içermektedir.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, (IV./3.) numaralı paragrafta yer verilen Bölge Adliye Mahkemesi kararının dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye göre yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; davacılar vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA, 20.11.2021 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince duruşmaya gelen temyiz edilen davalı vekili için 3.815,00 TL vekâlet ücreti ile aşağıda yazılı 26,30 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, 05/04/2022 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.