"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
Taraflar arasındaki tapusuz taşınmazı tesciline ilişkin davadan dolayı Mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne dair verilen karar süresi içinde davalılar Hazine temsilcisi ile ... vekili tarafından temyiz edilmekle; dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; Kaş ilçesi Yayla Bayındır köyü sınırları içerisinde olup kadastro çalışmaları sırasında tescil harici bırakılan yaklaşık 50.000 metrekare taşınmazın davacılar tarafından kullanıldığını, zilyetlik koşullarının oluştuğunu belirterek, davacılar adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine temsilcisi cevap dilekçesinde; davada hasmın eksik gösterildiğini, dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğunu, zilyetlikle iktisabının mümkün bulunmadığını, taşınmazın dere yatağında bulunabileceğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Kaş Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.12.2014 tarihli ve 2010/206 E. 2014/563 K. sayılı kararıyla; davanın kabulüne; Kaş ilçesi Yayla Bayındır Mahallesi Gökdere mevkiinde bulunan, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişilerin 20.08.2014 tarihli raporunda (A) harfi ile gösterilen 49.746,79 metrekare taşınmazın davacılar adına müştereken tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Kaş Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine temsilcisi ile davalı ... vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
2. Bozma Kararı
Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 29.05.2019 tarihli ve 2019/1938 E. 2019/4054 K. sayılı kararıyla; kadastro tespiti sırasında tescil harici bırakılan yerler için açılan tescil davalarında TMK’nın 713/4 ve 5. fıkraları gereğince keşif sonucu elde edilen bilirkişi rapor ve krokisine göre gerekli ilanların yöntemine uygun bir biçimde yapılması, yasal 3 aylık sürenin dolmasının beklenilmesi ve ilanın yapıldığı gazete ile ilan tutanaklarının dosya arasına konulması gerektiğinden, Mahkemece yasal ilanlar yapılmadan yazılı olduğu şekilde davanın esası hakkında karar verilmesinin isabetsizliğine değinilerek, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
3. Mahkemece Bozma Kararına Uyularak Verilen Karar
Kaş Asliye Hukuk Mahkemesinin 20/01/2021 tarihli ve 2019/441 E. 2021/36 K. sayılı kararıyla; davanın kabulüne; Kaş ilçesi Yayla Bayındır Mahallesi, Gökdere mevkiinde bulunan, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişilerin 20.08.2014 tarihli raporunda (A) harfi ile gösterilen 49.746,79 metrekare taşınmazın davacılar adına müştereken tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
4. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Kaş Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar Hazine temsilcisi, ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
5. Temyiz Nedenleri
5.1. Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; usul ve yasaya aykırı Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
5.2. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde; davada kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini, davacı lehine zilyetlik koşullarının oluşmadığını belirterek, Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
6. Gerekçe
6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava,tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir.
6.2. İlgili Hukuk
6.2.1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesi, "Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir."
6.2.2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesi, “ Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”
6.2.3. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 17. maddesi, "Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde Hazine adına tespit edilir."
6.2.4. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 27. maddesi “Mahalli hukuk mahkemelerinde görülmekte olan kadastro ile ilgili ve henüz kesinleşmemiş bulunan taşınmaz mala ilişkin davalar hakkında o taşınmaz mal için kadastro tutanağı düzenlendiği tarihte bu mahkemelerin görevi sona erer ve davalara ait dosyalar mahkemesine resen devrolunur...” hükümlerini içermektedir.
6.3. Değerlendirme
6.3.1. Kadastro sırasında, genel mahkemelerde mülkiyete ilişkin davaya konu olan taşınmazlar 3402 sayılı Kanunu'nun 5. maddesi uyarınca malik haneleri açık olarak tespit edildikten sonra tutanak ve ekleri kadastro mahkemesine gönderilir. Haklarında, tespit gününden önce genel mahkemede mülkiyete ilişkin dava bulunan taşınmazların kadastro tespitleri sırasında malik hanelerinin doldurulması, hukukça değer taşımamaktadır. Bu tür taşınmazlar hakkında genel mahkemelerin görevi, 3402 sayılı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca, taşınmaz mal hakkında kadastro tutanağı tanzim edildiği tarihte sona erer ve davanın kadastro mahkemesine aktarılması gerekir. Kadastro mahkemelerince, aktarılan davalarda, re'sen araştırma ilkeleri çerçevesinde yargılama yapılarak gerçek hak sahibi yararına tescile ilişkin karar verilmesi zorunludur.
6.3.2. Somut olayda Mahkemece, teknik bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen çekişmeli taşınmaz üzerinde davacılar yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile taşınmaz edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı olduğu şekilde karar verilmiş ise de; tescil harici kalan taşınmazların 3402 sayılı Kanun'un geçici 8. madde uyarınca mülkiyetinin belirlenmesine ilişkin kadastro çalışması yapılmış olup, çekişmeli taşınmazlar hakkında tutanak düzenlenmiş, 199 ada 9 parsel numarası ile tespiti yapılmıştır. Kadastro mahkemesinin görev ve yetkisi, her taşınmaz mal hakkında kadastro tutanağının düzenlendiği günden başlayıp taşınmaza ait tutanağın hukukça kabul edilen usule uygun olarak kesinleştiği güne kadar devam eder ve görev yargılamanın her safhasında re’sen gözetilmesi gereken hususlardandır.
6.3.3. Hal böyle olunca hakkında tutanak düzenlenen taşınmaz yönünden Kadastro Mahkemesi görevli olup, Mahkemece görevsizlik kararı verilerek dosyanın Kadastro Mahkemesine gönderilmesi gerekirken işin esasına girilerek hüküm kurulmasında isabet bulunmamaktadır.
V. SONUÇ
Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile Kaş Asliye Hukuk Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın geçici 3. maddesi yollamasıyla HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz eden ... tarafından yatırılan harcın istek halinde kendisine iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.