"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1278 E., 2022/292 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Alucra Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/215 E., 2021/158 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil ile tespit harici bırakılan taşınmazın tapuya tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; ... ilçesi ... köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 223 ada 24 parsel, 225 ada 1 parsel ve 226 ada 1 parsel sayılı taşınmazların hali arazi vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edildiğini ve taşınmazların kenarından geçen yolun ise yanlışlıkla bu taşınmazların arasından geçirildiğini, bu parseller içinde bırakılan ve bir kısmı da tescil harici yol olarak bırakılan kısımların gerçekte tek bir taşınmaz olduğunu ve davacının mirasbırakanı ...'ye ait oluğunu ileri sürerek kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak çekişmeli taşınmazlar içerisinde kalan kısımlar ile yol olarak bırakılan kısmın tapu kaydının iptali ile ... mirasçıları adına tapuya tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
Alucra Asliye Hukuk Mahkemesinin 09.12.2016 tarih, 2015/126 Esas 2016/248 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, 215 ada 1, 226 ada 1, 223 ada 24 parsel sayılı taşınmazların tapu kaydının iptaline, 27.07.2016 tarihli fen bilirkişi raporunda (A), (B), (C) harfleriyle belirtilen yerlerin ... mirasçıları adına tapuya tesciline, kalan kısımların Hazine üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Kaldırma Kararı
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 13.04.2017 tarih ve 2017/247 Esas, 2017/234 Karar sayılı kararıyla; eksik araştırma ve inceleme ile hüküm tesisinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-a-6 maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın yeniden karar verilmek üzere Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Alucra Asliye Hukuk Mahkemesinin 10.12.2019 tarih, 2017/53 Esas 2019/345 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, 215 ada 1, 226 ada 1, 223 ada 24 parsel sayılı taşınmazlarda 08.11.2018 havale tarihli fen bilirkişi raporunda (A), (B), (C) harfleriyle belirtilen kısımların tapu kaydının iptali ile ... mirasçıları adına tapuya tesciline, aynı raporda (D) harfi ile gösterilen tescil harici bırakılan kısmın ... mirasçıları adına tapuya tesciline karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 09.10.2020 tarih ve 2020/582 Esas, 2020/1144 Karar sayılı kararıyla; tescil harici bırakılan alanın Kaledere Köyünde bulunmasına ve Kaledere Köyü Tüzel Kişiliğinin davada taraf olması zorunlu olmasına rağmen Mahkemece taraf teşkili sağlanmadan ve çekişmeli bölüme ait harç tamamlanmadığı, dava şartlarında eksiklik bulunduğu gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-a-4 maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın yeniden karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesince Kaldırma Kararı Sonrasında Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmaz bölümlerinin en eski sahibinin davacıların mirasbırakanı ... olduğu, onun ölümü ile mirasçıları tarafından nizasız ve fasılasız, ekonomik amaca uygun olarak sahiplenme arzusuyla 20 yıldan fazla süre ile tasarruf edildiğinin ve bu bağlamda TMK 713/2 inci madde koşullarının yanında TMK 713/1 inci madde koşullarının da gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kabulüne, 08.11.2018 tarihli bilirkişi raporunda (A), (B), (C), harfleriyle gösterilen taşınmazların tapu kaydının iptali ve ifrazı ile tescil harici bırakılan 08.11.2018 havale tarihli fen bilirkişi raporunda (D) harfiyle gösterilmiş olan alanın veraset ilamındaki hisseler oranında ... mirasçıları adına tesciline karar verilmiştir.
D. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
E.İstinaf Nedenleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle, Mahkemece toplanan delillerin ve incelemenin eksik olduğunu, verilen kararın usul ve kanuna uygun olmadığını iddia ederek kararı istinaf etmiştir.
F. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu yapılan 223 ada 24 parselin (C) bölümü, 225 ada 1 parselin (A) bölümü, 226 ada 1 parselin (B) bölümü ile tescil dışı alanda kalan (D) bölümünün davacının kök mirasbırakanı ...'nin zilyetliğinde olduğu, ölümüyle mirasçılarına kaldığı, malik sıfatıyla zilyet olma şartının gerçekleştiği gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine temsilcisi temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine temsilcisi temyiz dilekçesinde özetle, İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek cevap dilekçesindeki ve istinaf dilekçesindeki taleplerini tekrar ile kabul kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil ile tespit harici bırakılan kısmın tapuya tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 190 ıncı maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14,15, 16,17 ve 18 inci maddeleri, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 6 ve 713/1 inci maddeleri
3. Değerlendirme
Giresun ili Çamoluk ilçesi Usluca köyü, Karadikmen köyü ve Kaleder köyünde 2009 yılında yapılan kadastro çalışmaları sonucunda 223 ada 24 parsel, 225 ada 1 parsel ve 226 ada 1 parsel sayılı muhtelif yüz ölçümündeki taşınmazlar Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olmaları nedeniyle hali arazi vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edilmişlerdir.
Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı Hazine temsilcisi tarafından tapu iptali ve tescil davasına yönelik olarak temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davalı Hazine temsilcisinin tescil harici bırakılan fen bilirkişi raporunda (D) harfi ile gösterilen bölüm hakkında verilen karara yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; eldeki davada, İlk Derece Mahkemesinin ilk kararında tescil harici bırakılan (D) harfi ile gösterilen kısım hakkında herhangi bir karar verilmemiş olmasına ve karar taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen karara karşı yalnızca davalı Hazine vekili tarafından istinaf yoluna başvurulduğu, davacı vekili tarafından kararın istinaf edilmediği anlaşılmakla, artık davacı açısından aleyhine verilen ilk karar kesinleşmiş olup usuli kazanılmış hak kuralı gözetilerek davanın bu kısım yönünden reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi isabetsiz olmuştur.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin fen bilirkişi raporunda (A), (B) ve (C) harfi ile gösterilen bölümlere yönelik yerinde bulunmayan temyiz itirazının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün bu kısmının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı Hazine vekilinin fen bilirkişi raporunda (D) harfi ile gösterilen bölüme yönelik yerinde bulunan temyiz itirazının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 373/1 inci maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının bu kısım yönünden ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesinin bu kısıma yönelik kararının aynı Kanun′un 371/1-a maddesi uyarınca BOZULMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanun'un değişik 13 üncü maddesinin “j” bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 27.02.2024 tarihinde onama hükmü yönünden kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.