"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/106 E., 2022/399 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Korgan Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/19 E., 2021/52 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı mirasçıları vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı mirasçıları vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar; kadastro çalışmaları sonucunda ... mahallesi 146 ada 11 parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına tespit ve tescil edildiğini, oysa taşınmazın mirasbırakanları ...’ya ait olduğunu, taşınmazın mirasbırakan tarafından 04.02.1996 tarihinde ...’dan satın alındığını ileri sürerek tapu kaydının iptali ile miras payları oranında adlarına tescilini istemişler, 23.02.2019 tarihli ıslah dilekçelerinde ise, dava konusu taşınmazın kök mirasbırakan dedeleri ...'dan kaldığını, mirasbırakanları ...'nın ise taşınmazdaki davalı ... dışındaki diğer mirasçıların paylarını satın alındığını ileri sürerek davalı ...'nın miras payı haricinde kalan payın adlarına tescilini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalı; iddiaların doğru olmadığını, öncelikle kesin hüküm nedeniyle davanın reddinin gerektiğini, davacıların daha önce dava konusu taşınmaz hakkında Kadastro Mahkemesinde açtıkları davanın Sulh Hukuk Mahkemesine görevsizlik kararı verilip, Sulh Hukuk Mahkemesince tüm mirasçıların birlikte dava açması gerektiğinden bahisle davanın reddine karar verildiğini, dava konusu taşınmazın mirasbırakan babası ...'dan kaldığını, ancak taşınmazın miras payına karşılık kendisine verildiğini, uzun yıllardır taşınmazı malik sıfatıyla kullandığını, belirterek davanın reddini savunmuş, davalının yargılama sırasında ölümü üzerine mirasçıları davaya dahil edilmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Korgan Asliye Hukuk Mahkemesinin 30.05.2018 tarihli ve 2015/198 E. 2018/72 K. sayılı kararıyla; tüm dosya kapsamıyla, davacıların kadastro tutanağının aksini ispat ettiği, dava konusu taşınmazın mirasbırakan babasından davalıya miras kaldığının ispatlanamadığı, dava konusu taşınmazın kadastro tespitinin 20 yıl ve daha öncesinden beri davacıların mirasbırakanın zilyetliğinde olduğu, taşınmazın davacıların mirasbırakanına ait olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 28.12.2018 tarihli ve 2018/1756 E. 2018/1818 K. sayılı kararıyla; iddia ve savunmaya göre çekişmeli taşınmazın tarafların kök mirasbırakanı ...'ya ait olduğu hususunda bir ihtilaf bulunmadığı, ihtilafın mirasbırakan ... 'in ölümüyle terekesinin mirasçıları arasında geçerli bir taksim sözleşmesi ile paylaşılıp paylaşılmadığı, paylaşılmış ise çekişmeli taşınmazın kime isabet ettiği hususu üzerinde toplandığı, Mahkemece çekişmeli taşınmazın 20 yıldan fazla bir süredir davacıların mirasbırakanı ...'nün zilyetliğinde olduğu kabul edilmek suretiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de ...'nün terekeden gelen taşınmazı ne şekilde edindiği hususunun araştırılmadığı, yeniden keşif yapılarak, mirasbırakan ...’den gelen çekişmeli taşınmazın ölümünden sonra mirasçıları arasında ve tüm mirasçıların katılımıyla paylaşılıp paylaşılmadığı, paylaşımda kime düştüğü, paylaşımda her bir mirasçıya yer verilip verilmediği, kadastro tespit tarihine kadar paylaşımın bozulup bozulmadığı, paylaşımdan sonra taşınmazı kimin kullandığı hususlarında mahalli bilirkişi ve tanıklar yeniden dinlenilerek sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden bahisle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, dinlenen mahalli bilirkişi, tanık beyanları ve tüm dosya kapsamıyla, dava konusu taşınmazın kök mirasbırakan ...'dan geldiği, davacıların sundukları satış senedinin ispata elverişli olmadığı, kök mirasbırakan ...'nın taşınmazlarının paylaşılmamış olduğu, davalı ...'nın miras hakkını almadığı, ancak tüm mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarında davacıların mirasbırakanı ...'nün davalı ... dışındaki dava dışı diğer kardeşleri ...,...,..'in miras paylarını satın aldığı, davalı ...'nın ise kendi miras payını satmadığı gerekçesiyle davalı ...'nın miras payı haricindeki kalan paylar yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı mirasçıları vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalı ... mirasçıları vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacı tarafın ıslah dilekçesini kabul etmediklerini, dava konusu taşınmazın kök mirasbırakan ...'dan geldiğini, davacıların yalnızca mirasbırakanları ...'nın miras payı oranında hak talebinde bulunabilecekleri halde Mahkemece dava dışı diğer kardeşlerin miras payları yönünden de davacı lehine tescil kararı verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davacıların mirasbırakanı ...'nın dava dışı erkek ve kız kardeşlerinin paylarını satın aldığını ispatlayamadığını, mirasbırakan ...'dan kalan bir çok taşınmaz olduğunu, ancak davalı ...'ya ortak mirasbırakandan kalan diğer taşınmazlardan hiçbir pay verilmeyip yalnızca dava konusu taşınmazın verildiğini, çok uzun zamandır dava konusu taşınmazın davalı tarafından kullanıldığını, davacıların mirasbırakanı ...'nın davalı kız kardeşi ...'ya dava konusu taşınmaz dışında başka yer verilmediğini bildiğinden ölünceye kadar davalının taşınmazı kullanmasına hiç itiraz etmediğini, taşınmazda davacıların hak sahibi olamayacaklarını belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu taşınmazın tarafların kök mirasbırakanı ...'ya ait olduğu, keşif sırasında dinlenilen mahalli bilirkişi ve tanıkların beyanlarına göre dava dışı mirasçılar ...,...,...'in taşınmazdaki miras paylarını davacıların mirasbırakanı ...'ya devrettiklerinin ispatlandığı, İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalı mirasçıları vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı mirasçıları vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı mirasçıları vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki itirazlarını tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1 inci maddesi.
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; ... ada 11 parsel sayılı taşınmazın senetsizden; "......'nın 20 yılı aşkın zamandır çekişmesiz, aralıksız ve malik sıfatıyla zilyetliğinde iken 1946 yılında ölümüyle geriye mirasçı olarak eşi ...,...,... ve 1978 yılında ölen oğlu ... 'in mirasçıları ...,... ile 2001 yılında ölen oğlu ...'nin mirasçıları ...,...,... nin kaldıkları, anne ...'nin taşınmazda eşi ...'dan intikal eden hissesini 1946 yılında tüm evlatlarına kayıtsız ve şartsız hibe ettiği, ... mirasçıları ...,...'in mirasbırakan ...'dan intikalen gelen tüm taşınmazlardaki hisselerini 1996 yılında bedeli mukabilinde ...'ya haricen satıp devrettikleri, mirasçılardan ...'nin babasından intikal eden tüm taşınmazlardaki hissesini 1978 yıllarında aldığı bir adet büyükbaş hayvan karşılığında diğer intikal maliklerine devrettiği, mirasçılardan ...'nın(davalı) ise mirasbırakandan intikalen gelen tüm taşınmazlardaki hisselerine karşılık dava konusu 146 ada 11 parsel sayılı taşınmazı müstakilen alarak diğer taşınmazlardaki tüm hisselerini diğer intikal maliklerine devrettiği ve diğer mirasçıların da 2002 yılında aralarında yapıkları rızai taksim neticesinde dava dışı 146 ada 8, 165 ada 26, 179 ada 3, 182 ada 11 ve 185 ada 9 parsel sayılı taşınmazların hisseleri oranında mirasbırakanın kızı ... ve mirasbırakanın oğlu ...'nın mirasçıları olan eldeki davacılara isabet ettiğinden..." bahisle dava konusu taşınmazın davalı ... adına tespit edildiği, davacılardan ...'nin dava konusu taşınmaz hakkında Korgan Kadastro Mahkemesinde açtığı tespite itiraz davasında verilen görevsizlik kararı üzerine dosyanın gönderildiği Korgan Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/142 E. 2012/214 K. sayılı dosyasında taraf teşkilinin sağlanamaması nedeniyle davanın reddine karar verildiği, kararın kesinleşmesi üzerine dava konusu taşınmazın 29.09.2011 tarihinde davalı ... adına tescil edildiği anlaşılmaktadır.
Davacılar, dava konusu taşınmazın kök mirasbırakanları ...'dan geldiğini ancak davacıların mirasbırakanı ...'nın taşınmazdaki davalı ... haricindeki diğer mirasçıların paylarını satın aldığını iddiasına dayanmış, davalı ise dava konusu taşınmazın kendisine verilmesine karşılık mirasbırakan babasından kalan diğer taşınmazlardan hiç bir pay almadığını savunmuştur. Bu durumda, dava konusu taşınmazın kök mirasbırakan ...'ya ait olduğu hususunda taraflar arasında bir ihtilaf bulunmayıp, uyuşmazlık mirasbırakan Mehmet'in terekesinin paylaşılıp paylaşılmadığı, dava konusu taşınmazın paylaşımda davalıya verilip verilmediği, paylaşım yok ise davacıların mirasbırakanı ...'nün taşınmazdaki diğer mirasçıların paylarını satın alıp almadığı hususlarında toplanmaktadır.
Somut olayda, Mahkemece, iddianın ispatlandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve incelemenin hüküm kurmaya yeterli olduğunu söyleyebilme olanağı yoktur.
Şöyle ki, Mahkemece kök mirasbırakan ...'nın terekesine dahil olan tüm taşınmazlar tespit edilip kimler adına tespit ve tescil edildiği araştırılmamış, yine kadastro tutanağında taksimen davacılara isabet ettiği belirtilen dava dışı 146 ada 8, 165 ada 26, 179 ada 3, 182 ada 11 ve 185 ada 9 parsel sayılı taşınmazların kadastro tutanakları ve tapu kayıtları getirtilmemiş, kadastro tutanağında tespit bilirkişisi olup mahalli bilirkişi olarak dinlenen ...'ın tespit tutanağındaki ve eldeki davada verdiği beyanları arasındaki çelişkiler giderilmemiş, mirasbırakan ...'nın terekesinin taksime tabi tutulup tutulmadığı, terekeye dahil olup da dava konusu olmayan taşınmazların kime isabet ettiği, her bir mirasçıya miras payına karşılık taşınır ya da taşınmaz mal verilip verilmediği, dava konusu taşınmazın paylaşımda davalıya verilip verilmediği, dava konusu taşınmaz dışında davalıya düşen taşınmaz bulunup bulunmadığı hususları açıklığa kavuşturulmadan eksik araştırma ile yetinilerek sonuca gidilmiştir.
Hal böyle olunca, öncelikle, mirasbırakan ...'nın terekesine dahil olan tüm taşınmaz mallar belirlenip taşınmazların kadastro tutanaklarının örnekleri getirtilmeli, kadastro tutanağında taksimen davacılara isabet ettiği ifade edilen dava dışı 146 ada 8, 165 ada 26, 179 ada 3, 182 ada 11 ve 185 ada 9 parsel sayılı taşınmazlara ait kadastro tespit tutanakları varsa dayanağı olan belgeler getirtilmeli, bundan sonra mahalli bilirkişiler, tespit bilirkişileri, tanıklar ve fen bilirkişisinin katılımıyla taşınmaz başında yeniden keşif yapılmalı, bilirkişiler ve tanıklardan kök mirasbırakan ...'in terekesinin taksime tabi tutulup tutulmadığı, her bir mirasçıya miras payına karşılık taşınır ya da taşınmaz mal verilip verilmediği, ya da mirasçıların miras haklarından diğerleri lehine vazgeçmiş olup olmadıkları, mirasçılar arasında pay devrinin yapılıp yapılmadığı, dava konusu taşınmazın davacının miras payına düşüp düşmediği, mirasbırakanın terekesinden davacıya hak verilip verilmediği, taşınmazın kim tarafından ve ne şekilde kullanıldığı hususları kuşkuya yer bırakmayacak şekilde açıklığa kavuşturulmalı, beyanlar arasındaki çelişkiler giderilmeli, toplanan ve toplanacak tüm deliller değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yetinilerek yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı mirasçıları vekilinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 373/1. maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının aynı Kanun′un 371/1-a maddesi uyarınca BOZULMASINA,
Alınan peşin harcın istek halinde yatırana iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.