"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/1063 E., 2022/399 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ardahan 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/301 E., 2019/179 K.
Taraflar arasındaki sınırlandırmanın iptali ile tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I .DAVA
Davacı dava dilekçesinde; 09.11.1967 tarih 94 nolu eski tapu kaydında hisseli malik olduğunu, ancak bu tapu kaydının kadastroda uygulanmadığını, taşınmazın ...köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucunda 101 ada 1 parsel numarası alarak davalılar Hazine ve köy tüzel kişiliği adına tescil edilen taşınmaz içerinde kaldığını öne sürerek malik olduğu kısmın tapu kaydının iptali ile adına tapuya tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili, yargılama sırasında davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Köyü Tüzel Kişiliği temsilcisi, yargılama sırasında dava konusu kısmın davacıya ait olduğunu belirtmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davanın kabulüne; 26.07.2018 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 754,92 metrekarelik kısmın tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde; dava konusu taşınmazın mera niteliğini taşıdığını, keşif ve bilirkişi raporlarının dava konusu yerin niteliğinin tespit edilmesi için yetersiz olduğunu, kadastro öncesindeki eski tapu kayıtlarına dayanılmasına rağmen dosyada zilyetlik şartlarına ilişkin araştırma yapıldığını, Yerel Mahkemece verilen kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, yargılama giderleri ve vekalet ücrelinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini ileri sürerek hükmün kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmazın kabul edilen kısmının dayanak tapu kayıt kapsamında kaldığının anlaşılması sebebiyle İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b.(1) maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle, İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçelerindeki taleplerini tekrar ile kabul kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı mera sınırlandırılmasının iptali ile taşınmazın tapuya tescili isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 190 ıncı maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü 16 ıncı ve 17 inci maddesi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 6 ıncı ve 713 üncü maddesi
3. Değerlendirme
... ilçesi ...Köyünde 2007 yılında yapılan kadastro çalışmaları sonucunda 101 ada 1 parsel sayılı 210.3136,26 m2 yüz ölçümlü taşınmaz mera vasfı ile kamu orta malı olarak sınırlandırılmıştır.
İlk Derece Mahkemesince; çekişmeli mera parselinin fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümünün davacının dayanak tapu kayıt kapsamında kaldığı ve bu kısma davacının zilyet olduğu kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir.
Dosyada toplanan delillerden; ziraat bilirkişi raporuna göre kabul kararı verilen kısmın sadece hayvan otlatılmasına uygun bir yer olduğu, uzun yıllardır hiçbir kültürel işleve tabi tutulmadığının belirtildiği, çekişmeli bölümün mera parselinin içinde kaldığı, dört tarafının mera parseli ile çevrili olması ve bu hali ile mera bütünlüğünün bozulduğu, davacı tarafın dayanak tapu kaydının iskan tapusunun 7/22 hissesinin satılması sonucu oluştuğu, mevkisinin yazılı olmadığı, miktarının 2.500 metrekare, cinsinin hane olduğu, sınırlarının dağ, yol, kır ve ... harmanı olduğu, dava konusu bölümün ise çayır vasfında olduğu, miktarının ve mevkisinin taşınmaza uymadığı, keşifte mahalli bilirkişi beyanlarına göre tapu kaydının sadece kuzey sınırında dağ sınırının bulunduğu ,güney sınırında davacının evi bulunduğu, sınırda okunan yolun davacının evinden sonra geçtiğini, doğu ve batı sınırında mera bulunduğu, tapu kaydının doğu sınırı olarak okunan ... ının dava konusu yer olduğu olarak belirtildiğinden dayanak tapu kaydı dava konusu yere miktarı, cinsi ve sınırları itibarı ile uymadığı anlaşılmıştır.
Bunun yanında; tapu kaydı dava konusu yere uymadığı gibi davacının babasının kullanımın sadece hayvan otlatmaya yönelik olduğu, davacının şehir dışında yaşaması nedeniyle fiilen bir kullanımının olmadığı, çekişmeli bölümde köydeki hayvanların otlatılması nedeniyle tespit tarihinden geriye doğru davacı lehine 3402 sayılı Kanunun 14 üncü ve TMK’nın 713/1 inci maddesinde yer alan zilyetlikle iktisap koşullarının da gerçekleştiği kanıtlanamadığından, davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK'nın 373/1 inci maddesi uyarınca Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK’nın 371/1-a maddesi uyarınca BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren Ardahan 2.Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesine gönderilmesine,
Hazine harçtan muaf bulunduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
16.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.