"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki alacak davası sonunda Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 31/03/2022 tarihli ve 2021/145 Esas, 2022/173 Karar sayılı karar, yasal süre içerisinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiş olmakla; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, davalıların hile ve ikrah ile iradesini sakatlamak suretiyle 1088 parsel sayılı taşınmazı kendisine fahiş bir bedel olan 38.000,00 TL'ye sattıklarını, bilgisizliğinden, cahilliğinden aşırı yararlandıklarını ileri sürerek, taşınmazı iade etmeye hazır olduğunu ve satış bedeli olan 38.000,00 TL'nin faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi isteğiyle eldeki davayı açmış, aşamada ise taşınmazı dava dışı üçüncü kişiye sattığını, satış bedelini aldığını bildirerek, davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ..., emlakçı olması nedeniyle taşınmazın satışı sırasında aracılık yaptığını, davacının 1088 parsel sayılı taşınmazı görüp beğendiğini ve pazarlık yaparak satın aldığını, iddialarının doğru olmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
2. Diğer davalı, savunma getirmemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, davalı ... yönünden davalının tebligata elverişli adresinin bildirilmediği gerekçesiyle davanın açılmamış sayılmasına, davalı ... yönünden davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Yukarıda belirtilen karara karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı ... vekili vekalet ücretine hasren temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Bozma Kararı
Dairenin 11/01/2021 tarihli ve 2020/3662 Esas, 2021/20 Karar sayılı kararıyla; vekalet ücreti yönünden, 6100 sayılı HMK'nın 331. ve AAÜT.nin 6. maddeleri gereğince tarafların davanın açıldığı tarihteki haklılık durumuna göre değerlendirme yapılması gerektiğine değinilerek karar bozulmuştur.
3. Mahkemesince Bozma Kararına Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 31/03/2022 tarihli ve 2021/145 Esas, 2022/173 Karar sayılı kararıyla; dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, davacı tarafından 38.000,00 TL'ye satın alınan dava konusu taşınmazın değerinin 2.100,00 TL olduğunun saptandığı, davacının iradesinin davalı ... tarafından sakatlandığı gerekçesiyle vekalet ücreti ve yargılama gideri davalı ... uhdesinde bırakılmıştır.
4. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
5. Temyiz Nedenleri
Davalı ... vekili, yetkisizlik itirazlarının dikkate alınmadığını, davanın satışa aracılık yapan emlakçı olan davalıya karşı açılamayacağını, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacı üzerinde bırakılması gerektiğini ileri sürerek, kararın bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
6. Gerekçe
6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, hile (aldatma), gabin (aşırı yararlanma), ikrah (korkutma) hukuki nedenlerine dayalı alacak isteğine ilişkindir.
6.2. İlgili Hukuk
Bilindiği üzere, 6100 sayılı HMK'nın 331. maddesi '' (1) Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde, hakim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder.
(2) Görevsizlik, yetkisizlik veya gönderme kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmesi halinde, yargılama giderlerine o mahkeme hükmeder. Görevsizlik, yetkisizlik veya gönderme kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmemiş ise talep üzerine davanın açıldığı mahkeme dosya üzerinden bu durumu tespit ile davacıyı yargılama giderlerini ödemeye mahkum eder.
(3) Davanın açılmamış sayılmasına karar verilen hallerde yargılama giderleri davacıya yükletilir.'' hükmünü düzenlemiş, AAÜT.nin 6. maddesinde de '' (1) Anlaşmazlık, davanın konusuz kalması, feragat, kabul, sulh veya herhangi bir nedenle; ön inceleme tutanağı imzalanıncaya kadar giderilirse, bu Tarife hükümleriyle belirlenen ücretlerin yarısına, ön inceleme tutanağı imzalandıktan sonra giderilirse tamamına hükmolunur. Bu madde yargı mercileri tarafından hesaplanan akdi avukatlık ücreti sözleşmelerinde uygulanmaz'' düzenlemesine yer verilmiş olup, davanın açıldığı tarihteki haklılık durumuna göre değerlendirme yapılması gerektiğinde kuşku bulunmamaktadır.
6.3. Değerlendirme
(IV/2.) no.lu paragrafta belirtilen ve hükmüne uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılarak (IV/3.) no.lu paragrafta yer verilen gerekçeyle yazılı şekilde karar verilmesinde herhangi bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
V. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; davalı ... vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle, usul ve yasaya, bozma kararının gerekçelerine uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 80,70 TL onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/12/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.