"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1393 E., 2022/901 K.
DAVA TARİHİ : 07.04.2015
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/114 E., 2021/118 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali-tescil, olmazsa tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince tazminat isteğinin kabulüne, tapu iptali ve tescil isteğinin ise reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, maliki olduğu dava konusu 4564 ada 31 parsel sayılı taşınmazın uzun yıllardır bir kısım davalıların mirasbırakanı olan kardeşi ...ve ailesi tarafından kullanıldığını, 2004-2005 yıllarında ...’nin taşınmazla ilgilenen birilerinin olduğu ve ederinin üzerinde bir rakama satabileceği telkini üzerine kardeşi ...’yi vekil tayin ettiğini, daha sonra vekilin alıcının vazgeçtiğini beyan ederek taşınmazın satılmadığını söylediğini, eldeki davanın açılmasından kısa bir süre önce dava konusu taşınmazın kardeşi ...tarafından borçlu olduğu diğer davalı ...'a satış suretiyle devredildiğini öğrendiğini, kendisine herhangi bir bedel ödenmediğini, vekalet görevinin kötüye kullanıldığını, kayıt maliki davalı ...'nin de iyi niyetli olmayıp taşınmazı gerçek değerinin çok altında vekilden olan alacağına mahsuben devraldığını, davalıların el ve işbirliği içerisinde hareket ederek kendisini zararlandırdığını ileri sürerek tapu kaydının iptali ile adına tescilini, olmadığı takdirde tazminata karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ..., satışın geçerli bir vekaletname ile resmi şekilde yapıldığını, dava konusu taşınmazda bulunan tek katlı yapının üzerine 2, 3 ve 4. katların kaba inşaatının yapılması konusunda vekil ...ile anlaştıklarını, inşaat devam ederken ...'nin başka bir daireye taşınmak istemesi nedeniyle taşınmazı satışa çıkardığını, alıcı çıkmayınca kendisine teklif ettiğini, bunun üzerine taşınmazın 85.000 TL'ye satışı konusunda anlaştıklarını, kaba inşaat malzemesi ve işçilik borcu toplamı 20.000 TL'nin satış bedelinden mahsup edilerek kalan 65.000 TL'yi nakit olarak vekil ...'ye ödediğini, vekilin taşınmazın gerçekte kendisine ait olduğunu ancak ailevi nedenlerle davacı adına kayıtlı bulunduğunu bu nedenle vekaletle işlem yapılacağını söylediğini, ...'nin taşınmazı tahliye etmemesi nedeniyle el atmanın önlemesi davası açtığını, ayrıca vekilin tehdit suçundan da cezalandırıldığını, davacı ve diğer davalıların işbirliği içinde olup kötüniyetle dava açtığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
2.Diğer davalılar Cem, Cenk, Mertcan ve ... davaya cevap vermemiş, davalı ... duruşmada, davacının dava konusu taşınmazın gerçek değerini bulursa satması için eşi ...'ye vekaletname verdiğini, eşi ...'nin ise davalı ...'ye olan borcuna karşılık taşınmazı sattığını beyan etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 08.10.2019 tarihli ve 2015/256 E., 2019/250 Karar sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazın bir kısım davalıların mirasbırakanı vekil ...tarafından diğer davalı ...'ye satış tarihindeki gerçek bedelinin çok altında bir değerle satıldığı, satış bedelinin davacıya ödenmediği, ayrıca davalı ...'nin dava konusu taşınmazın davacıya ait olduğunu bilmesine rağmen vekil ...ile aralarındaki mahsup işlemi sonucu taşınmazı satın aldığını belirtmesi karşısında, aslında taşınmazın davacı adına değil de vekil ...adına satıldığını, aradaki pazarlığın kendi iç ilişkilerine göre yapıldığını bildiği dikkate alındığında vekil ...ile kayıt maliki davalı ...'nin birlikte hareket ederek davacıyı zararlandırdıkları, vekalet görevinin kötüye kullanıldığı gerekçesiyle tapu iptali ve tescil isteğinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalı ... vekilinin istinafı üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 05.06.2020 tarihli ve 2019/1853 E. 2020/615 K. sayılı kararıyla; dava konusu taşınmaz üzerinde tek katlı bir ev var iken davacının kardeşi vekil ...tarafından inşaat ustası olan davalı ...'ye evin üzerine 2, 3 ve 4. kat inşaatlarının yaptırıldığı, 2. ve 3. kat inşaat bedellerinin davalı ...'ye ödendiği ancak 4. kat inşaatın işçilik ve bir kısım inşaat malzeme bedellerinin ödenmemesi üzerine vekil ...tarafından taşınmazın satışa çıkarıldığı, davalı ve tanık beyanlarına göre inşaattan kaynaklı davalı ...'nin 20.000 TL alacağının bulunduğu, davalının alacağını mahsup ederek 65.000 TL nakit ödemek suretiyle taşınmazı satın aldığının anlaşıldığı, kayıt maliki Zihni ile vekil ...arasında çıkar ve işbirliği içerisinde hareket edildiğine dair delil bulunmadığı, davalı ...'nin vekilden olan alacağını satış bedelinden mahsuplaşmasının kötüniyet anlamına gelmeyeceği, bu nedenle tapu iptali ve tescil talebinin reddedilmesi gerektiği gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Mahkemece kaldırma kararı sonrasında yeniden yapılan yargılama sonucunda yukarıda tarih ve sayısı belirtilen karar ile; Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararında belirtilen gerekçeler benimsenmek suretiyle tapu iptal-tescil isteğinin reddine, tazminat isteğinin ise kabulüyle 125.607,02 TL'nin davalı ... dışındaki diğer davalılardan tahsiline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve Zihni dışındaki davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle, verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalı ... ve vekil ...'nin işbirliği içerisinde hareket ederek kendisini zararlandırdığını, vekil ...'nin kendi borcunun ifası için taşınmazı iradesine aykırı olarak diğer davalıya devrettiğini, kendisine satış bedeli ödenmediğini, davalı ...'nin de vekalet görevinin kötüye kullanıldığını bilerek taşınmazı devraldığını, satış tarihinde 150-200 bin TL olan dava konusu taşınmazın davalı ... tarafından çok düşük bir bedelle satın alındığının açık olduğunu, davalı ...'nin ediniminde iyiniyetli olmadığını, tapu iptali ve tescile karar verilmesi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalılar Cenk, Cem, Mertcan ve Zöhre vekili istinaf dilekçesinde özetle; kendilerinin kötüniyetli olduğunun ispatlanamadığını, vekilin diğer davalı ...'ye teminat amaçlı olarak sonrasında geri almak için taşınmazı devrettiğini, vekil ...'un mirasını reddettiklerini, reddi miras davasının görüldüğü ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2018/833 Esas sayılı davasının bekletici mesele sayılması gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bir kısım davalıların mirasbırakanı vekil ...'nin vekalet görevini kötüye kullanarak çekişmeli taşınmazı diğer davalı ...'ye sattığı, kayıt maliki ...nin ise kötüniyetli olduğuna ve vekil ...ile eylem ve çıkar işbirliği içinde hareket ettiği ispatlanamadığından tapu iptali ve tescil yönünden davanın reddine karar verilmesinde ve tazminat talebi yönünden de yazılı olduğu üzere kabul kararı verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1.b.1 maddesi uyarınca davacı vekilinin ve davalılar Cenk v.d. vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle, istinaf dilekçesindeki itirazlarını tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, vekalet görevinin kötüye kullanılması hukuki nedenine dayalı tapu iptali-tescil, olmadığı takdirde tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 504/1 inci ve 506 ncı maddeleri
2. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 2 nci ve 3 üncü maddeleri
3. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 6 ncı ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 190/1 inci maddeleri,
3. Değerlendirme
1. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; davacının Gaziantep 7. Noterliğinin 29.11.2005 tarih ve 27612 yevmiye numaralı vekaletnamesi ile dava konusu 4564 ada 31 parsel sayılı taşınmazın satışı konusunda bir kısım davalıların mirasbırakanı olan kardeşi ...'u vekil tayin ettiği, vekil ...’nin çekişmeli taşınmazı 01.12.2005 tarihinde 25.000 TL bedelle diğer davalı ...'a satış yoluyla devrettiği anlaşılmaktadır.
2. Somut olayda, dinlenen tanık beyanları ve tüm dosya kapsamından, vekil ...'nin vekalet görevini kötüye kullanarak davacının iradesine aykırı olarak dava konusu taşınmazı diğer davalı ...'ye satış suretiyle devrettiği, satış bedelinin davacıya ödenmediği, kayıt maliki davalı ...'nin ise satış bedelini ödediğini ispatlayamadığı gibi ödediğini iddia ettiği bedelin taşınmazın gerçek değerinden oldukça düşük olduğu, diğer yandan davalının davacıya ait olduğunu bildiği taşınmazı vekil ...ile aralarındaki iç ilişkilerine göre yaptıkları borç mahsubu sonucunda satın almış olması karşısında ediniminde iyiniyetli kabul edilemeyeceği, vekil ...'nin ve kayıt maliki ...nin el ve iş birliği içerisinde davacıyı zararlandırma kastı ile hareket ettikleri sonucuna varılmaktadır.
3. Hal böyle olunca, tapu iptali ve tescil isteğinin kabulüne karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile tazminat isteğinin kabulüne karar verilmiş olması doğru değildir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Alınan peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.