"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/362 E., 2022/606 K.
DAVA TARİHİ : 16.05.2014
HÜKÜM : Usulden Ret
Taraflar arasındaki Toplulaştırmadan kaynaklanan tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay 7. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı Asli Müdahil vekili ile davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı ... Müdürlüğü vekili dava dilekçesinde özetle; Şanlıurfa Merkez ilçesi Kepirli köyü 121 ada 1 parsel sayılı taşınmazın arazi toplulaştırma çalışmaları sırasında Şanlıurfa Tapu Sicil Müdürlüğünce sehven ... oğlu ... adına yazılması gerekirken Mehmet oğlu ... adına tescil edildiğini ileri sürerek davalı adına sehven kaydedilen 8001/33413 hisseli tapusunun iptali ve ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davacı ... vekili birleştirilen dava dilekçesinde; Şanlıurfa ili Merkez ilçesi Kepirli köyü toplulaştırmadan önce 162 parsel sayılı ve 504,625 m2 alanlı taşınmazın 1/5 hisse ile maliki olduğunu, toplulaştırmaya tabi tutulan taşınmazda toplulaştırmadan sonra müvekkili adına tescil edilmesi gerekirken davalı adına sehven kaydedilen 8001/33413 hisseli tapusunun iptali ve davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili, asıl dava yönünden cevap dilekçesinde özetle; dava konusu edilen taşınmazın müvekkili adına sehven kaydedilmediğini müvekkilinin ve davacı ...'in karşılıklı anlaşmaları sonucunda tescil edildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, asıl ve birleştirilen davanın kabulü ile Şanlıurfa ili Merkez ilçesi Kepirli köyünde kain 121 ada 1 parsel sayılı taşınmazın mevcut tapu kaydının terkini ile bu taşınmazın 8001/33413 hissesinin ... adına kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili ile davalı Gıda Bakanlığı vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 13.10.2021 tarihli ve 2021/281 Esas, 2021/1841 Karar sayılı kararıyla" toplulaştırmaya ilişkin idarece yapılan ya da yaptırılan işlemin idari yargı yerine dava açılarak bozulmadığının, diğer bir deyişle hukuki varlığını koruduğunun anlaşılması durumunda; davanın yargı yolu bakımından reddine karar vermek gerekirken işin esasının incelenerek davanın ve birleşen davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş..." gerekçesiyle hüküm bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Toplulaştırmaya ilişkin idarece yapılan ya da yaptırılan işlemin idari yargıda dava açılarak bozulmamış olduğu ve hukuki varlığını koruduğu anlaşılmakla; eldeki asıl ve birleştirilen dava bakımından 6100 sayılı HMK'nın 114/1-b ve 115/2 nci maddeleri gereğince yargı yolu caiz olmadığından asıl ve birleştirilen davanın usulden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde asıl ve birleştirilen davanın davacıları temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Birleştirilen davanın davacısı temyiz dilekçesinde özetle; taleplerinin toplulaştırmaya itiraz davası olmadığını, toplulaştırma işleminin iptalini gerektirecek bir durum olmayıp sehven AT listelerinin yanlış yapılması durumu olduğunu, tapu müdürlüğünün hatası olduğundan tazminat ödemek zorunda kalınacağını öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Asıl davanın davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu toplulaştırma işleminin üzerinden yaklaşık 10 yıl gibi bir süre geçmiş olmasına rağmen idari yargıda iptal davası açmanın mümkün olmayacağını, dolayısıyla kararın bu şekilde kesinleşmesi halinde tapusunu alamayan kişi için bir mağduriyet doğacağını, bu durumun müvekkil idarenin tazminat sorumluluğuna neden olacağını öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, toplulaştırmadan kaynaklanan tapu iptali ve tescili talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
... Medeni Kanunu'nun 755. maddesi;
5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu;
7139 sayılı Kanunla değişik 6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce Yürütülen Hizmetler Hakkında Kanun.
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen nihai kararların bozulması, 6100 sayılı HMK'nın geçici 3 üncü maddesinin yollamasıyla davada uygulanması gereken 1086 sayılı HUMK'nın 428 inci maddesindeki sebeplerin varlığı halinde mümkündür.
2. Hemen belirtilmelidir ki, davadaki isteğin toplulaştırma işleminden kaynaklandığı, idarece yapılan toplulaştırma işlemi idari işlem niteliğinde olup idari yargı yerinde iptal edilmedikçe hukuki geçerliliğini koruyacağı yargısal uygulamada yerleşik hale gelmiştir. Somut olayda; mahkemenin gerekçesi doğru ise de yargı yolu nedeniyle usulden reddine karar verilmesi isabetsiz olup davanın reddine karar verilmiş olması sonuç itibariyle doğru olduğundan bozma nedeni yapılmamıştır.
3. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkan bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekili ile birleştirilen davanın davacı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle, usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 189,15 TL bakiye onama harcının birleştirilen davanın davacısından alınmasına,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
11.09.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.