"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/177 E., 2022/1553 K.
HÜKÜM/KARAR : Karar Verilmesine Yer Olmadığına / Kabul- Karar Verilmesine Yer Olmadığına
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kuşadası 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/56 E., 2021/146 K.
Taraflar arasındaki müdahalenin meni, kal ve eski hale getirme davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına ve yargılama giderlerinden davalı tarafı sorumlu tutmak suretiyle davacının talepleri hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı Hazine vekili ve davalı mirasçısı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde; ... Mahallesinde bulunan, yaklaşık 6.000,00 m² yüzölçümündeki Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazın, ekli krokide gösterilen yaklaşık 2.000,00 m²'lik kısmının davalı tarafından tarım yapılmak suretiyle işgal edilerek kullanıldığını, kullanım sebebiyle ecrimisil tahakkuk ettirildiğini ve taşınmazın boş olarak teslim edilmesi için idari işlemler yapıldığını, buna rağmen davalının taşınmazı kullanmaya devam ettiğinin 02.11.2016 tarihli tutanakla tespit edildiği, davalının söz konusu taşınmazı kiralama talebinde bulunduğunu, fakat bu konuda gerekli işlemlerin tamamlanmadığını, bu sebeple davalı ile idare arasında kira sözleşmesi yapılmadığını ileri sürerek davalının söz konusu taşınmazdaki müdahalesinin önlenmesini ve taşınmazın üzerinde bulunan ürünlerin kal’ine ve eski hale getirme masrafının davalıdan tahsili ile İdareye ödenmesine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı, taşınmazı 2010 yılından itibaren icar ödemek suretiyle tarım amaçlı kullandığını, taşınmazı kiralamak istediğini, İdarenin hangi amaçlı kiralanacağını sorduğunu, bu arada 02.11.2016 tarihli tespitin yapıldığını, davanın açılmasına sebep olan kümesin ve araba garajının rızası dışında ... tarafından yapıldığını ve onun tarafından da kaldırıldığını, mal müdürlüğüne kiralama için başvuruda bulunduğundan davanın konusuz kaldığını belirterek davanın reddini savunmuş, aşamada ölümü üzerine mirasçıları davaya dahil edilmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 21.11.2018 tarihli ve 2016/752 Esas, 2018/687 Karar sayılı kararı ile; davalının taşınmaza el atmasının önlenmesine, taşınmaz üzerinde harfiyat, toprak yığma, tevsiye gibi işlemlerin yapılmadığı bu nedenle eski haline döndürmek için yapılacak herhangi bir masraf bulunmadığı anlaşıldığından davacının eski hale getirme ve kal talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, kararın davalı tarafından istinafı üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 05.12.2019 tarihli ve 2019/785 Esas, 2019/1258 Karar sayılı kararı ile müdahalenin devam edip etmediğinin tespit edilmediği, dava konusu yerin değerinin usulüne uygun belirlenmediği gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına ve yeniden yargılama yapılması için davanın mahkemesine gönderilmesine karar verimiş, İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarihi ve sayısı belirtilen kararı ile; yargılama devam ederken davalının vefatı nedeniyle ve mirasçıların taşınmaza müdahale ettikleri de ileri sürülmediğinden el atmanın önlenmesi isteği yönünden dava konusuz kalmış olduğundan bu istek hakkında karar verilmesine yer olmadığına, taşınmaz üzerinde imalat bulunmadığı gibi dava tarihi itibariyle dahili davalılar mirasbırakanı ...'ın dava konusu taşınmaza müdahalesinin bulunmadığı gerekçesiyle yargılama giderlerinden davacıyı sorumlu tutmak suretiyle davacının talepleri hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı istinaf dilekçesinde özetle, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, yargılama sırasında davalının cevap dilekçesi ve beyanlarında dava tarihinden önce taşınmaza arpa ektiğini, dava tarihinden sonra ve keşif tarihinden önce hasat yaptığını belirtmesi karşısında davanın kabulüne ilişkin yerel mahkemece verilen kararın istinaf incelemesi sonunda kaldırılmasının hatalı olduğunu, yargılama sırasında yapılan keşifler sonucu alınan bilirkişi raporlarının çelişkili tespitler içerdiğini, yargılama sırasında davalının vefat etmesi nedeniyle davanın konusuz kaldığını, buna rağmen taşınmazı kullanmış olması sebebiyle dava açmakta haklı olduklarını, Mahkemece bu husus kabul edilerek lehlerine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken aksine davalılar lehine nispi vekalet ücreti takdirinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını istemişlerdir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava açıldığı tarihte müdahalenin mevcut olduğu, dava açılmasına sebebiyet veren davalının yargılama harç ve giderlerinden sorumlu tutulması ve dava konusu taşınmazın değeri üzerinden hesaplanacak nispi harç, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesi gerektiği gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına ve yargılama giderlerinden davalı tarafı sorumlu tutmak suretiyle davacının talepleri hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Hazine vekili ve davalı mirasçısı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı temyiz dilekçesinde özetle, dava değerinin 360.000,00 TL olarak tespit edildiğini, daha sonra tespit edilen 123.240,00 TL üzerinden vekalet ücretine ve harca hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
2. Davalı mirasçısı ... temyiz dilekçesinde özetle, el atmanın haksız fiil niteliğinde olduğunu, davalının ölümü ile davanın konusuz kaldığını, kendisini ve diğer mirasçıların davaya dahil edilmesinin ve yargılama giderlerinden sorumlu tutulmalarının anlaşılır olmadığını, mirasbırakanın taşınmazı 2015 yılında kullandığını ispatlanamadığını, bu duruma ilişkin delillerinin toplanılmadığını, mirasbırakanın 2016 ve devamı yıllarda taşınmazı kullanmadığını, kararın gerekçeli olmadığını, 2015 öncesi tarımsal amaçlı kullanıldığını ve ecrimisil ödendiğini, mirasbırakanın ciddi sağlık sorunlarının tarım yapmasına mümkün kılmadığını, tanıkların dinlenilmediğini ve keşfin usulüne uygun yapılmadığını, keşfin taraflarına bildirilmediğini, sadece 2 tane davacı tanığı dinlenildiğini, kiralama talebinin öncelikli olarak taşınmazı satın almak amacıyla yapıldığını ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaza davalı tarafından yapılan müdahalenin önlenmesi ve taşınmaz üzerinde bulunan ve müdahale teşkil eden muhdesatların yıkımı ve eski hale getirilmesi talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 331 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması HMK'nın 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilince ve davalı mirasçısı ... vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı Hazine vekilinin ve davalı mirasçısı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK'nın 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince davacı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Aşağıda yazılı 247,70 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalı ...'dan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.03.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
...