"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2014/302 E., 2015/72 K.
HÜKÜM : Kabul
Taraflar arasında görülen kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili davasında yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı ... temsilcisi tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde özetle; dava konusu Ilgın ilçesi ... Mahallesi derez mevkiinde tarlasının bulunduğunu, bu tarlanın kendisine satış yolu ile dedesinden intikal ettiğini, halen kullanmakta olduğunu, kadastro çalışmaları sırasında tarlanın bir bölümünün ayrılarak 112 ada 279 parsel no.suyla Hazine adına tescil edildiğini, kullanmış olduğu tarlanın 3725 m² olduğunu ancak bir bölümünün Hazine adına kayıtlı olmasından dolayı kendi üzerine kayıtlı 1225 m² bulunduğunu, tarlanın Hazine adına sehven yazıldığını belirtip ... Mahallesi 112 ada 279 parsel sayılı tarlanın tapusunun iptali ile 112 ada 138 parsel ile birleştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle, davanın süresi içerisinde açılmadığını, dava dilekçesinde iddia edilenin aksine 112 ada 138 parsel ve 112 ada 279 parselin bir bütün olmadığını, köy muhtarlığınca dağıtılan taşınmaz mala tecavüz sonucu bir bütün haline getirildiğini, vergi kayıt miktar fazlası olduğunu, zilliyetlikle kazanılamayacağını ve kadastro tespitinde bilirkişi beyanlarıyla bunların sabit olduğunu, bu nedenle taşınmazın Hazine adına tescilinin doğru olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; zilyetliğin tapusuz bir şekilde satış suretiyle davacıya devredildiği, davacının dedesinin zilyetliğinde bulundurduğu süreye eklendiği, bu sürenin her halukarda 20 yıldan fazla olduğu, davanın olağanüstü zamanaşımı şartlarının gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kabulü ile Konya ili Ilgın ilçesi ... Mah/köy ... mevkiinde bulunan 212 ada 279 parsel numaralı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı ... tesciline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... temsilcisi temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... temsilcisi temyiz dilekçesinde özetle; davanın süresi içerisinde açılmadığını, dava dilekçesinde iddia edilenin aksine 112 ada 138 parsel ve 112 ada 279 parselin bir bütün olmadığını, köy muhtarlığınca dağıtılan taşınmaz mala tecavüz sonucu bir bütün haline getirildiğini, vergi kayıt miktar fazlası olduğunu, zilliyetlikle kazanılamayacağını, kadastro tespitinde bilirkişi beyanlarıyla bunların sabit olduğunu öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ile tescil istemine ilişkindir.
2.İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 6 ıncı maddesi,3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü ve 17 inci maddeleri,
3. Değerlendirme
1.Kadastro sonucu Konya ili, Ilgın ilçesi, ... Mahallesi 112 ada 279 parsel sayılı 2500 metrekare taşınmaz, 138 parselin vergi kaydının miktar fazlası olarak tarla vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. 112 ada 138 parsel ise 1125,00 metrekare olarak harici satış ile senetsizden 1937 tarih 619 nolu tahrir kaydı ile ... adına tespit ve tescil edildikten sonra 23.03.2012 tarihinde tapuda kayden satış suretiyle davacı ... adına tescil edilmiştir.
2.Mahkemece, çekişmeli 112 ada 279 parsel sayılı taşınmaz üzerinde davacı lehine zilyetlikle mülk edinme şartlarının gerçekleştiği ve çekişmeli taşınmazın davacının miras bırakanından intikalen geldiği gerekçesi ile yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Ne var ki, dava ve temyize konu 112 ada 279 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespitinin, davacı ... tapuda kayıtlı olan komşu 112 ada 138 parselin vergi kayıt miktar fazlası olduğu ve davacının mirasbırakanının işgalci olduğu gerekçesiyle Hazine adına tespitin yapıldığı belirlenmesine rağmen tespite dayanak 1937 tarih 619 numaralı vergi tahrir kaydı dosya arasına getirtilerek mahallinde yöntemince uygulanmamış, sınırlarının sabit ya da gayrisabit olup olmadığı yeterince tartışılıp değerlendirilmemiş, davaya konu taşınmazın vergi kaydı kapsamında kalıp kalmadığı hususu duraksamaya yer vermeyecek biçimde tespit edilmemiş; çekişmeli taşınmaz üzerinde sürdülen zilyetliğin başlangıç tarihi ve sürdürülüş biçimi hususunda yerel bilirkişi ve tanıklardan uyuşmazlığın çözümüne elverişli biçimde yeterli beyanlar alınmamış, davacı ve mirasbırakanına ait belgesiz zilyetlik yolu ile tespit ve tescil edilen taşınmaz bulunup bulunmadığı araştırılmamış, komşu taşınmaz kayıtları getirtilip uygulanmadığından yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamıştır.
3. Hal böyle olunca; sağlıklı sonuca varılabilmesi için Mahkemece öncelikle çekişmeli taşınmaza komşu 112 ada 138 parsele uygulanan 1937 tarihli 619 tahrir numaralı vergi kaydı yeniden araştırılarak getirtilmeli, davacı ve mirasbırakanına ait belgesiz zilyetlik yolu ile tespit ve tescil edilen taşınmaz olup olmadığı belirlenmeli, Harita Genel Müdürlüğü WEB sitesinin harita sorgulama sayfasına girilerek taşınmazın bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya arasına alınmak suretiyle, buradan elde edilen verilere göre tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin farklı dönemlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının en az üç tanesi tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden, bu fotoğraflardan yararlanılarak üretilmiş memleket haritaları ile en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları ise ilgili kurumlardan getirtilmeli, komşu taşınmazlara ait kadastro tutanakları, hükmen oluşmuş iseler mahkeme dosyaları celp edilmeli, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek mümkün olduğunca yaşlı yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 kişilik Ziraat Mühendisi Kurulu 1 Harita ve Jeodezi mühendisi ile 1 Fen Bilirkişisinden oluşan bilirkişi kurulunun katılımı ile keşif yapılmalıdır.
4. Taşınmazın başında yapılacak keşif sırasında evvela vergi kaydı yöntemince uygulanıp kapsamı tayin edilmeli, vergi kaydının hudutları itibari ile değişebilir sınırlı olup olmadığı, kaydın değişebilir sınırlı olması halinde sabit sınırlarından başlanarak kayıt miktarı ile kapsam dışında kalan miktar fazlası bölüm belirlenmeli, çekişmeli taşınmaz ile vergi kaydının bağlantısı duraksamasız biçimde ortaya konulmalı; ardından yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ilk olarak ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında çelişki bulunması halinde aykırılık giderilmeye çalışılmalıdır.
5. Ziraat bilirkişi kurulundan taşınmazın toprak yapısını ve niteliğini belirten, davacı ... kayıtlı komşu taşınmaz ile çekişmeli taşınmazın benzer ve ayırt edici yönlerini içeren ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli, taşınmazın tüm yönlerinden panoromik fotoğrafları çektirilmelidir.
6. Jeodezi ve fotogrametri uzmanından taşınmazın kadastro paftasındaki konumunun bilgisayar programı aracılığıyla uydu ve hava fotoğraflarına aktarılması suretiyle hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle ve temin edilebilecek en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları üzerinde de inceleme yaptırılarak taşınmazın önceki ve şimdiki niteliği, taşınmazın tarım arazisi olup olmadığı, taşlık-çalılık gibi imar-ihyaya muhtaç olan yerlerden mi yoksa boş (hali) nitelikte mi bulunduğu, imar-ihyaya muhtaç yerlerden olması halinde imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı, ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle ve davacı ... kayıtlı bulunan taşınmaz ile bir bütün halinde kullanılıp kullanılmadığı, kullanımın hangi tarihten itibaren başladığı hususlarında ayrıntılı rapor düzenlemesi istenilmelidir.
7. Fen bilirkişiye keşfi takibe imkan verir ve denetime elverişli kroki ve ayrıntılı rapor düzenlettirilmelidir.
8.3402 sayılı Kanun'un 14 üncü maddesi uyarınca, adına tescil kararı verilecek kişi ya da kişiler ile diğer mirasçılar ve onların mirasbırakanları adına aynı çalışma alanı içerisinde kayıtsız ve belgesizden başkaca taşınmaz mal tespit ya da tescil edilip edilmediği Tapu Müdürlüğü ve Kadastro Müdürlüğü ile Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Müdürlüğünden sorulup aynı Kanun'un 03.07.2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile değiştirilen 14/2 nci maddesi hükmü gözetilerek sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip Kanun'un getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanmalı; toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilip ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
V.KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... temsilcisinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesi gereğince BOZULMASINA,
Hazine harçtan muaf bulunduğun bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
29.04.2024 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.