"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1279 E., 2023/212 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul / Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Pülümür Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/14 E., 2020/23 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın Hazine temsilcisi tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar dava dilekçelerinde; babalarına ait Tunceli ili, .... ilçesi, ... Köyünde bulunan taşınmazını köylerine okul gelmesi ve köy çocukların eğitim görmesi amacı ile karşılıksız bağışladığını, taşınmaza köy okulu, lojmanı ve köy tuvaleti yapıldığını, 2014 yılında yapılan kadastro çalışmalarında kendilerine ait 2 parselde bulunan taşınmazın büyük kısmının babalarının daha önce bağış yaptığı Köy Tüzel kişiliğine ait 21 parseldeki taşınmaza dahil edildiğini, ekli krokide taralı bölgenin daha önce babalarının ekip biçtiği, kiraya verdiği ve kullandıkları bir alan olduğunu ileri sürerek tapu kaydının iptali ile eşit paylarla adlarına tesciline karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalı Köy Tüzel Kişiliği temsilcisi; dava konusu taşınmaz üzerinde Akdik Köyü Okulu ve arsası bulunduğunu, Pülümür Malmüdürlüğü ile Pülümür Milli Eğitim Müdürlüğünün davaya dahil edilmesi gerektiğini bildirmiştir.
Dahili davalı ... Bakanlığı ve Hazine temsilcileri; 30.04.1976 tarihli tapunun uygulandığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarihi ve sayısı belirtilen kararı ile; taraflar arasındaki uyuşmazlığın sınır uyuşmazlığı olduğu ve davaya konu okulun tapusu olmakla birlikte sonradan köy yolu geçtiğinden fen raporundaki 2 nolu krokide (A) harfi ile gösterilen 1.249,66 m²'lik kısmın gerçek yeri dışında davalılara ait 114 ada 2 parsel taşınmaz içinde hatalı bir şekilde tespit gördüğü ancak dava dilekçesinde 2 dönüm talep edildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde Hazine temsilcisi istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Hazine temsilcisi istinaf başvuru dilekçesinde özetle; kararın hukuka ve yasalara aykırı olduğunu ve eksik inceleme ile verildiğini, okulun üzerinde bulunduğu taşınmaz davacılar tarafından bağışlanmış ise de şartlı bağış koşulları olmadığından verilen kararın hatalı olduğunu, okul ve bahçesinin bir bütün olduğunu ve ayrılmasının yanlış olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarihi ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmazın ... adına kayıtlı olduğu, Hazinenin malik ve zorunlu dava arkadaşı olmadığı, sonradan Hazine'nin davaya dahil edilmesi ve karar başlığında gösterilmesinin Hazine'ye taraf sıfatı kazandırmayacağı, davada taraf olmayan Hazine temsilcisinin hükmü istinaf etme hakkı bulunmadığı gerekçesiyle başvurunun reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde Hazine temsilcisi temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Hazine temsilcisi temyiz dilekçesinde özetle; kararın hukuka ve yasalara aykırı olduğunu ve eksik inceleme ile verildiğini, okulun üzerinde bulunduğu taşınmaz davacılar tarafından bağışlanmış ise de şartlı bağış koşulları olmadığından verilen kararın hatalı olduğunu, okul ve bahçesinin bir bütün olduğunu ve ayrılmasının yanlış olduğunu, Bölge Adliye Mahkemesinin istinaf dilekçelerini reddettiğini, temyiz taleplerinin reddedilmesi halinde davalı sıfatı ile davalılar tarafından davacılara ödenmesine hükmedilen avukatlık ücreti ve diğer masraflardan Hazine’nin muaf olmasını talep ettiklerini ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 13. maddesi,
3. Değerlendirme
Dosya içeriğinden; Tunceli ili, .... ilçesi, .... köyünde yer alan 114 ada 21 parsel sayılı taşınmazın 14.11.2014 tarihli kadastro tespiti çalışmalarında 30.04.1976 tarihli ve 4 sıra numaralı tapu kaydına istinaden ... adına tespit ve tescil edildiği, tespitin 04.12.2015 tarihinde kesinleştiği, taşınmazın beyanlar hanesinde parsel üzerinde bir adet bir katlı okul ve lojman bulunduğu, Milli Eğitim Bakanlığı izni olmadıkça satılamaz şerhi bulunduğu görülmüştür.
Hemen belirtilmelidir ki, hükmü temyiz yetkisi, temyizde hukuki yararı bulunmak kaydıyla davanın taraflarına ve aleyhine hüküm kurulan üçüncü kişilere aittir.
Somut olayda, dava konusu taşınmazın beyanlar hanesinde parsel üzerinde bir adet bir katlı okul ve lojman bulunduğu ifadesi ile Milli Eğitim Bakanlığı izni olmadıkça satılamayacağına dair şerh olduğu, aynı şekilde kadastro tespitine dayanak 30.04.1976 tarihli ve 4 sıra numaralı tapu kaydında da taşınmazın mülkiyetinin Akdik Köyü Tüzel Kişiliğine, intifasının da Milli Eğitim Bakanlığına ait olduğunun ve Milli Eğitim Bakanlığı izni olmadıkça satılamayacağına ilişkin şerh bulunduğu ve kamu emlakına dönüştüğü göz ardı edilerek Hazinenin eldeki davada hukuki yararı olmasına rağmen taraf sıfatı olmadığı gerekçesiyle Hazine temsilcisinin istinaf başvuru dilekçesinin reddine karar verilmesi doğru değildir.
Hal böyle olunca, Hazine temsilcisinin istinaf itirazlarının değerlendirilmesi gerekirken hükmü istinaf etme hakkı bulunmadığı şeklindeki yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Hazine temsilcisinin temyiz itirazının değinilen yön itibariyle kabulü ile; temyiz olunan, istinaf başvuru dilekçesinin reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Temyiz eden Hazine harçtan muaf olduğundan bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.