"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2015/115 E., 2019/298 K.
HÜKÜM : Kabul
Taraflar arasındaki tapusuz taşınmazın tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili ile dahili davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine hüküm, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 04.11.2014 tarihli, 2014/5642 Esas, 2014/12354 Karar sayılı kararı ile bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmiş, kararın davalı Hazine vekili ile davalı ... Belediye Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vekili dava dilekçesinde; hudutları dava dilekçesinde belirtilen taşınmaz bölümünün kadastro çalışmaları sonucunda tescil harici bırakıldığını, taşınmaz tarım arazisi vasfında olup müvekkili tarafından 1970 yılından beri zilyet edildiğini ve lehine zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğunu ileri sürerek taşınmazın müvekkili adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olup zilyetlikle iktisap edilemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2. Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazın Beypazarı İlçe sınırları içerisinde bulunduğunu, bu nedenle eldeki davanın vekil edene yöneltilemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
3. Dahili davalı ... vekili tarafından davaya cevap verilmemiş; dahili davalı vekili duruşmalardaki beyanında davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Ayaş Asliye Hukuk Mahkemesinin 15.10.2009 tarihli, 2009/126 Esas, 2009/131 Karar sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazın Ayaş ilçe sınırları içerisinde bulunmadığı gerekçesiyle Mahkemenin yetkisizliğine, görevli ve yetkili mahkemenin Sincan Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi olduğuna karar verilmiş; hüküm, temyiz edilmeksizin 19.01.2013 tarihinde kesinleşmiştir.
Sincan Asliye Hukuk Mahkemesinin 05.11.2013 tarihli, 2013/58 Esas, 2013/320 Karar sayılı kararıyla; davanın hükme esas alınan teknik bilirkişi raporunda (B) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümüne ilişkin olduğu, taşınmazın evvelinde davacının babası tarafından imar-ihya edilip ölünceye kadar kullanıldığı ve taksimen davacıya kaldığı, davacının taşınmazdaki eklemeli zilyetliğinin 40 yılı aştığı, ziraat mühendisi ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi raporlarının da bu olguyu desteklediği gerekçesiyle davanın kabulüne, fen bilirkişi Kıyasettin Yol tarafından hazırlanan 09.11.2012 tarihli rapor ve krokisinde (B) harfi ile gösterilen 40.300,00 metrekare yüzölçümlü taşınmazın davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içerisinde davalı Hazine vekili ile dahili davalı ... vekili tarafından temyiz başvurusunda bulunmuştur.
2. Karar, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 04.11.2014 tarihli, 2014/5642 Esas, 2014/12354 Karar sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazın imar planı kapsamında kalıp kalmadığının araştırılmadığı, taşınmazın dava tarihinden önceki niteliğinin, üzerindeki zilyetliğin başlangıcı ve sürdürülüş şeklinin kesin olarak belirlenmediği belirtilerek Mahkemece öncelikle dava konusu taşınmazın imar planı kapsamında kalıp kalmadığı, imar planı kapsamında ise imar planının hangi tarihte kesinleştiğinin araştırılması, 1970 ila 2009 yılları arasındaki memleket haritaları ile bu dönem arasında beşer yıllık periyotlarla elde edilen streoskopik hava fotoğraflarının Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına alınması, bundan sonra açıklanan hususlarda araştırma ve inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gereğine değinilerek bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozma Kararına Uyularak Verilen Temyize Konu Karar
Mahkemenin 05.07.2019 tarihli, 2015/115 Esas, 2019/298 Karar sayılı kararıyla; davanın hükme esas alınan teknik bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümüne ilişkin olduğu, taşınmaz tarıma elverişsiz haldeyken davacı ve mirasbırakanı tarafından taşları toplanmak suretiyle imar-ihya edilip kültür arazisi haline dönüştürüldüğü, 1970, 1978 ve 1991 yıllarına ilişkin hava fotoğraflarında da taşınmazın sürülmüş olduğunun görüldüğü, taşınmazda davacı lehine zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne, Jeodezi ve Fotogrametri mühendisleri ..., ... ve ...'nın 07.09.2017 tarihli raporları ve eki krokisinde (A) harfi ile gösterilen 40.854,19 metrekare yüzölçümlü taşınmazın davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkeme kararına karşı süresi içerisinde davalı Hazine vekili ile davalı ... Belediye Başkanlığı vekili tarafından temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
1. Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; Mahkemece yapılan yargılama sonunda verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, taşınmaz imar planı kapsamında kalmakla zilyetlikle iktisap edilemeyeceğini ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
2. Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili temyiz dilekçesinde; Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde gereklerinin yerine getirilmediğini, hava fotoğrafı incelemesinin yeterli olmadığını, taşınmazın niteliğinin de belirlenmediğini ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 ve 17 nci maddeleri; Türk Medeni Kanunu’nun 713/1 inci maddesi; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 297/2 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. 1950 yılında Ankara ili, Ayaş ilçesi, ... köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucunda nizalı taşınmaz bölümünün bulunduğu yer tescil harici bırakılmıştır.
2. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda hükme esas alınan teknik bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen nizalı taşınmaz bölümünde davacı lehine zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu kabul edilmek suretiyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş ise de; yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm kurmak için yeterli bulunmamaktadır. Dairemizin 11.04.2022 tarihli, 2021/4107 Esas, 2022/3002 Karar; 28.11.2022 tarihli, 2022/6460 Esas, 2022/7797 Karar ve 06.07.2023 tarihli, 2023/2022 Esas, 2023/4067 Karar sayılı geri çevirme kararları ile dosya arasına alınan bilgi ve belgelerden, nizalı taşınmaz bölümünün bir kısmının Sincan İlçesi, ... – Malıköy Mahallesinde kain 102816 ada 1 parsel sayılı taşınmaz içerisinde, bir kısmının Ayaş İlçesi, ... Mahallesinde kain 101 ada 541 parsel sayılı taşınmaz içerisinde, kalan kısmının ise tescil harici alanda kaldığı anlaşılmıştır.
6100 sayılı HMK'nın 297 nci maddesi uyarınca hakim, doğru, infazı kabil, infaz sırasında tereddüt oluşturmayacak şekilde bir karar vermek zorunda olduğu halde, taşınmazın ne kadarlık kısmının yukarıda bahsi geçen taşınmazların içerisinde kaldığı belirlenmemiştir. Hal böyle olunca; Mahkemece teknik bilirkişiden davacı adına tesciline karar verilen nizalı taşınmaz bölümünün ne kadarlık kısmının hangi taşınmazda kaldığını gösterir şekilde infaza elverişli rapor alınmalı, yukarıda bahsi geçen taşınmazlar içerisinde kalan taşınmaz bölümleri yönüyle davanın tapu iptali ve tescil davasına dönüştüğü nazara alınarak taşınmazın hangi vasıfla davacı adına tesciline karar verildiğini gösterir şekilde hüküm kurulmalıdır. Mahkemece bu yön göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup temyiz itirazları açıklanan sebeple yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün, sair hususlar incelenmeksizin bozulmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı Hazine vekili ile davalı ... Belediye Başkanlığı vekilinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesi gereğince sair hususlar incelenmeksizin BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde temyiz eden Ayaş Belediye Başkanlığına iadesine, Hazine harçtan muaf bulunduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
15.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.