Logo

1. Hukuk Dairesi2023/4965 E. 2024/1419 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Mirasbırakanın fiil ehliyetsiz olduğu dönemde yaptığı taşınmaz devirlerinin iptali ve miras payları oranında davacılara tescili istemiyle açılan davanın usulden reddine ilişkin kararın temyizi.

Gerekçe ve Sonuç: Mirasbırakanın ehliyetsiz olduğu tarihte yaptığı temliklerin iptali için mirasçılarının terekeye temsilci atanması veya terekeye iade davası açmaları gerekirken, miras payları oranında tapu iptali ve tescil davası açmalarının ve terekeye temsilci atanmasının mümkün olmaması ve ehliyetsizce yapılan işlemlerin muris muvazaası hukuksal nedenine de dayanılamayacağı gözetilerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2023/832 E., 2023/880 K.

DAVACILAR : ..., ..., ..., ... vekilleri Avukat ...

DAVALILAR : ... vekili Avukat ..., ..., ...

DAVA TARİHİ : ...

HÜKÜM/KARAR : Ret/Esastan Ret

İLK DERECE MAHKEMESİ : Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2021/212 E., 2023/51 K.

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmiştir.

Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacılar; mirasbırakan babaları ...'in dava konusu 110 ada 23 parsel sayılı taşınmazını 22.12.2016 tarihinde satış göstermek suretiyle kızı olan davalı ...'ye devrettiğini, temlikin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu, davalı ...'nin mirasbırakan babasının yaşlılığından, alzheimer hastalığından ve saflığından faydalanıp babası üzerinde baskı kurduğunu, ...'nin taşınmazdaki 1/3 payı hileli bir şekilde davalı ...'ya devrettiğini, sonrasında devrettiği payı geri aldığını, bilahare farklı tarihlerde taşınmazdaki bir kısım pay satışları ile taşınmazın tamamını yine davalı ...'ya, ...'nın ise tekrar ...'ye devrettiğini, ...'nin de 05.09.2018 tarihinde satış göstermek suretiyle diğer davalı ...'e temlik ettiğini, tüm temliklerin muvazaalı olduğunu ileri sürerek tapu kaydının iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline karar verilmesini istemişlerdir.

II. CEVAP

1. Davalı ...; dava konusu taşınmazı 360.000,00 TL'ye bedeli karşılığında satın aldığını, iyiniyetli üçüncü kişi olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.

2. Davalı ...; babası tarafından kendisine devredilen taşınmazı sattığını, ancak taşınmazın değerini bilmediği için gerçek bedelinin altında sattığını, bu konuda kendisinin yanıltıldığını, taşınmaz bedelinin de ödenmediğini bildirmiştir.

3. Davalı ..., savunma getirmemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin 10.12.2020 tarihli ve 2019/324 Esas, 2020/323 Karar sayılı kararı ile, temliklerin muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ve davalı ... istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Kaldırma Kararı

Bölge Adliye Mahkemesinin 29.04.2021 tarihli ve 2021/411 Esas, 2021/425 Karar sayılı kararıyla; davanın ehliyetsizlik, hile ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı olduğu, öncelikle ehliyetsizlik iddiasının üzerinde durulması, ehliyetsizlik iddiası yerinde bulunmadığı taktirde diğer nedenlere göre gerekli inceleme ve değerlendirme yapılarak bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, 6100 sayılı HMK'nın 353/1-a-6 ncı maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

C. İlk Derece Mahkemesince Kaldırma Kararı Sonrasında Verilen Karar

İlk Derece Mahkemesinin 14.02.2023 tarihli ve 2021/212 Esas, 2023/51 Karar sayılı kararıyla; İstanbul Adli Tıp Kurumu 4. İhtisas Kurulunun 09.11.2022 tarihli raporunda mirasbırakan ...'in işlem tarihi olan 22.12.2016 tarihinde fiil ehliyetini haiz olmadığının mütalaa edildiği, davacıların miras payına hasren dava açtığı, terekeye döndürme isteminin bulunmadığı, çekişmeli taşınmazın ise dava tarihinde mirasçı olmayan üçüncü kişi konumundaki davalı ... adına kayıtlı olduğu, mirasbırakanın davacılar ve davalı ... dışında başka mirasçısı da bulunduğu, kayıt maliki üçüncü kişiye karşı ehliyetsizlik hukuksal nedenine dayalı olarak pay oranında açılan tapu iptali ve tescil davasının dinlenme olanağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.

D. Kaldırma Kararı Sonrası İlk Derece Mahkemesi Kararına Karşı İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

E. İstinaf Sebepleri

Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; gerekçede neyin kastedildiğinin anlaşılamadığını, noksanlığın giderilmesi için gereken süresinin verilmesi gerektiğini, mirasbırakanın işlem tarihinde fiil ehliyeti bulunmadığından davanın esas yönünden haklı olduğunun anlaşıldığını bildirerek ve önceki beyanlarını tekrarla İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmişlerdir.

F. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin 23.06.2023 tarihli ve 2023/832 Esas, 2023/880 Karar sayılı kararı ile; davanın pay oranında açılması nedeniyle terekeye temsilci tayini yahut diğer mirasçıların muvafakati sağlanarak devam edilmesine olanak bulunmadığı, söz konusu eksikliğin giderilmesinin mümkün olmadığı, kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca davacıların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A.Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini yineleyip kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, dosyanın yeterince incelenmediğini, usuli eksikliklerin giderilmesi için gereken sürenin tanınmadığını, davaya katılmayan mirasçının davaya dahil edilmesi ya da terekeye temsilci atanması için süre verilmesi gerektiğini bildirerek ve önceki beyanlarını tekrarla kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dava; ehliyetsizlik, muris muvazaası ve hile hukuki nedenlerine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 640 ıncı, 701 inci, 702 nci maddeleri.

3. Değerlendirme

1. Dosya içeriği ve toplanan delillere göre; mirasbırakan ...'in 22.02.2019 tarihinde ölümü ile geriye davacı olan eşi ... ile davacı çocukları ...,...,.. davalı kızı ... ve dava dışı kızı ... mirasçıları olarak kalmışlardır. Mirasbırakan ... çekişme konusu 23 parsel sayılı taşınmazını 22.12.2016 tarihinde davalı kızı ...'ye satış suretiyle devretmiş, bilahare ... taşınmazdaki 1/3 payı diğer davalı ...'ya, ... da ...'den devraldığı payı yine davalı ...'ye, davalı ... farklı tarihlerde yaptığı pay satışları ile taşınmazın tamamını davalı ...'ya, ... ise 21.06.2018 tarihinde yeniden davalı ...'ye satış suretiyle temlik etmiş, ... de taşınmazı 05.09.2018 tarihinde diğer davalı ...'e satış suretiyle devretmiştir. Adli Tıp Kurumundan alınan 09.11.2022 tarihli raporda mirasbırakan ...'ün dava konusu taşınmazı temlik ettiği 22.12.2016 tarihinde fiil ehliyeti bulunmadığı bildirilmiştir. Tereke adına açılan ehliyetsizlik hukuki nedenine dayalı bir davada terekeyi temsil eden tüm mirasçıların bir arada hareket etmek suretiyle davayı birlikte açmaları, ayrıca, mirasçılardan bir tanesinin terekeye iade şeklinde dava açması halinde de tüm mirasçıların davada muvafakatlerinin sağlanması, aksi takdirde terekenin atanacak temsilci marifetiyle davada temsil edilmesi ve yürütülmesi gerekeceği (4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 640 ıncı md.) tartışmasızdır. Mirasçı olmayan kişiye karşı ehliyetsizlik hukuki nedenine dayalı miras payı oranında açılan tapu iptal ve tescil davasının ise dinlenme olanağının bulunmadığı, tereke adına dava açılmadığına göre terekeye temsilci tayin edilerek yargılamaya devam edilmesinin de pay oranında açılan davanın dinlenmesini mümkün hale getirmeyeceği açıktır. Öte yandan; somut olayda, mirasbırakan Müslüm'ün temlik tarihinde ehliyetsiz olduğu Adli Tıp Kurumu raporu ile tespit edildiğinden, davacılar ehliyetsizlik iddiasına yönelik pay oranında talepte bulunulamayacakları gibi ehliyetsiz kişi tarafından iradi işlemlerin (muris muvazaası sair) de gerçekleştirilemeyeceği anlaşılmaktadır.

2. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı 157,75 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

21.02.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

...