"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1611 E., 2023/912 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret/Kabul-Karar Kaldırılarak Dava Kısmen Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : İnegöl 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/161 E., 2022/75 K.
Taraflar arasındaki muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; muris ...' ın 11.07.2017 tarihinde vefat ettiğini, davacının murisin oğlu, davalıların ise murisin diğer oğlu olan ... ...'ın çocukları, murisin de torunları olduklarını, murisin 13.06.2016 tarih ve 14765 yevmiye ile Bursa ili ... ilçesi .... Mahallesinde bulunan 112 ada 445 parsel sayılı taşınmazını davalılar ..., ... ve ...'a ve 15.06.2016 tarihinde 128 ada 65 parsel sayılı taşınmazını davalı ...'a tapuda satış göstermek suretiyle devrettiğini, her ne kadar tapuda satış olarak gösterilmiş ise de murisin aktifinde bir para hareketliliği olmadığını, tarafların gerçek iradelerinin mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla yapılan bağış işlemine yönelik olduğunu ve bu işlemlerin de şekil noksanlığı ile muvazaa nedeniyle geçersiz olduğunu belirterek 112 ada 445 ve 128 ada 65 parsel sayılı taşınmazların davalılar adına olan tapu kayıtlarının davacının miras payı oranında iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili; murisin mirasçılardan mal kaçırma amacı gütmediğini, kendisine bakan torunlarına özellikle de ...'a karşı minnet duygusunun gereği olarak bu devir işlemlerini gerçekleştirdiğini, davacının okuyup laborant olduğunu ve Bursa'da bir hastanede işe girdiğini, köyle ekonomik ve sosyal ilişkilerinin kalmadığını, davacının Bursa'da ev alıp borçlanması üzerine murisin kozalak bakımından elde ettiği 70.000,00 TL'yi eşi ile birlikte davacıya teslim ettiğini, 445 parsel üzerindeki evi ... ve çocuklarının yaptığını ve davacının katkısının olmadığını, murisin hastalanıp üç aydan fazla İnegöl Devlet Hastanesinde yattığı halde davacının ziyarete gitmediğini, ayrıca dava konusu evlerin yapımında davacının hiçbir katkısı olmadığını, evlerin ... ... ve çocukları tarafından yapıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; murisin öldüğü tarihe kadar torunlarına devrettiği 1.715,81 m2 bahçeli kargir ev ve ahşap samanlık ve ahır vasıfllı 112 ada 445 parsel sayılı taşınmazda dava dışı oğlu ... ..., eşi ... ve davalı torunları ile birlikte köyde yaşadığı, murisin bu taşınmaz dışında çok sayıda taşınmazın sahibi olduğu, oğlu ve ailesi ile birlikte murisin tarlalarının işlenmesi suretiyle elde edilen gelirle birlikte yaşadıkları, davacının ise Devlet memuru olduğu ve Bursa ilinde yaşadığı, zaman zaman köye murisi ziyaret amaçlı gelip gittiği, murisin eşi olan ...'ın hala köyde torunları ve dava dışı oğlu ... ... ile birlikte yaşamayı sürdürdüğü, murisin yaşına bağlı olarak basit sağlık problemleri yaşadığı, muris ve eşinin günlük ihtiyaçları ve bakımı ile oğlu ... ve davalı torunlarının ilgilendiği, murisin bu şekilde davalı torunlarının babası olan oğlu ... ...'ın bakım ve gözetiminde uzun süre geçirmiş olması nedeniyle duyduğu minnet duygusu içinde devirleri yaptığı, davalı torunların ve murisin dava dışı oğlunun evlat olarak ahlaki yükümlülüğü aşar şekilde uzun süre murisin ve eşinin bakımını üstlendikleri, keşif ve bilirkişi raporlarında da görüleceği üzere murisin tüm taşınmazları içinde davalılara devrettiği taşınmazların temlik tarihi itibari ile değerleri karşılaştırıldığında yapılmış olan devirlerin makul sınırlar içinde kaldığı, murisin devir işlemini hizmet karşılığı ve minnet duygusu ile gerçekleştirdiği ve sonuç olarak da murisin mirasçılarından mal kaçırma kastı ile hareket etmediği, bu haliyle de somut olayda muris muvazaasının bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; murisin bakıma ihtiyacının bulunmadığını, Bağ-Kur primlerinin 16 yıl boyunca kendisi tarafından ödendiğini, ...'nın murise ait taşınmazlardan elde edilen gelirleri ile geçindiğini, murise ait taşınmazların bir kısmını ipotek vermek bir kısım yerlerin satışını sağlamak suretiyle evi yaptırdığını, kendisinin Bursa'ya taşındıktan sonra çalışarak evini aldığını, muristen yardım görmediğini, hasta olduğu ve yoğun bakımda kaldığı dönemde yanında bulunduğunu, akli dengesinin gelip gittiğini ileri sürerek istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; murisin davalıların babası ... ile aynı evde yaşarken devredilen 445 parsel sayılı taşınmazı satın aldığı, ... ile birlikte üzerine ev yaptıkları, akabinde ...'nın buraya taşındığı, özellikle mirasçı ...'nin beyanları ile ... ve davalıların ölümüne kadar murisin bakımı ve ihtiyaçları ile ilgilendikleri ve taşınmazın davalılar ile babaları ...'ya olan minnet duygusu ile devredildiğinin anlaşıldığı, murisin devredilen taşınmazlardan başka çok sayıda taşınmazının bulunduğu tespit edilmiş ise de dava tarihi itibarı ile devredilen 445 ve 65 parsel sayılı taşınmazların toplam değeri ile tüm mal varlığı dikkate alındığında devirlerin makul sınırlar içerisinde kalmadığı, 445 parsel sayılı taşınmazın davalılar ve babaları ...'nın kendisine bakması ve üzerindeki binaya katkısı sebebiyle devredildiğinin kabul edilmesi gerektiği ancak bu taşınmaza ait devirden iki gün sonra torunu davalı ...'a devredilen 65 parsel sayılı taşınmazın davacıdan mal kaçırma amaçlı olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne, 128 ada 65 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının davacının miras payı oranında iptali ile tapuya tesciline, 112 ada 445 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz başvuru dilekçesinde; dava dilekçesi ve istinaf dilekçesini tekrar etmiş, kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalılar vekili temyiz başvuru dilekçesinde; murisin, kendisine çok iyi bakan torunlarına özellikle de ...'a karşı minnet duygusunun gereği olarak bu devir işlemlerini gerçekleştirdiğini, evlerin ... ... ve çocukları tarafından yapıldığını, davacının ilgilenmediğini, murisin eşi olan ...'nin beyanlarının esas alınması gerektiğini belirterek 65 parsel sayılı taşınmaz yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvaazası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı,
Türk Medeni Kanunu'nun 706. maddesi,
Türk Borçlar Kanunu'nun 237 maddesi,
Tapu Kanunu'nun 26. maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. 1935 doğumlu muris ...'ın 11.07.2017 tarihinde ölümü ile geriye çocukları davacı ... ile davalıların babası dava dışı ... ve eşi ...'nin mirasçı olarak kaldıkları, murisin kayden maliki bulunduğu 445 parsel sayılı taşınmazı 13.06.2016 tarihli akit ile 1/3'er hisse ile davalı torunları .....'a; 65 parsel sayılı taşınmazı 15.06.2016 tarihli akit ile davalı torunu ......'a satış suretiyle temlik ettiği anlaşılmaktadır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili ve davalılar vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekili ve davalılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 247,70 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan; 9.595,91 TL bakiye onama harcının davalılardan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.10.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.