"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1903 E., 2023/1326 K.
HÜKÜM/KARAR : Asıl ve Birleştirilen Dava Ret / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gebze 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/458 E., 2022/110 K.
Taraflar arasında birleştirilerek görülen tapu kaydında düzeltim ve tapu iptali- tescil davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece asıl ve birleştirilen davaların reddine karar verilmiştir.
Kararın asıl ve birleştirilen 2018/259 E. sayılı davada davacılar ... v.d. vekili ve birleştirilen 2018/568 E. sayılı davada davacı ... vekili ve davalı ... tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı asıl ve birleştirilen 2018/259 E. sayılı davada davacılar ... v.d. vekili ve birleştirilen 2018/568 E. sayılı davada davacı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Asıl davada davacılar; dava konusu kök 47 ada 12 parsel sayılı taşınmazın (imar uygulaması sonucu 4182 ada 3, 4, 5, 6, 7 ve 4183 ada 4, 6 parseller) kayıt maliki ... kızı ... ile mirasbırakanları 1259 (miladi 1843) doğumlu ... kızı ...'nin aynı kişi olduğunu, taşınmaza ait ... aslının kendilerinde bulunduğunu ileri sürerek tapu kayıtlarının düzeltilmesini istemişlerdir.
Asıl davada asli müdahiller ... v.d. vekili; davacıların iddialarının aksine dava konusu kök 47 ada 12 parsel sayılı taşınmaz maliki ... kızı ...'nin kendilerinin mirasbırakanı ... kızı ... ... ... olduğunu belirterek tapu kayıtlarının ... kızı ... ... ... olarak düzeltilmesini istemişlerdir.
Birleştirilen 2018/259 E. sayılı davada asıl davadaki aynı davacılar; yargılama sırasında dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının hileli ve yolsuz işlemlerle ... kızı ... ... ... olarak düzeltildiğini ve taşınmazların ... ... ... mirasçılarına intikal ettiğini, ancak tüm işlemlerin usulsüz olduğunu, taşınmazda gerçek hak sahiplerinin kendileri olduğunu ileri sürerek davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile adlarına tescilini istemişlerdir.
Birleştirilen 2018/568 E. sayılı davada davacı ...; asıl davadaki davacılarla birlikte kendisinin de mirasbırakan ... kızı ...'nin mirasçısı olduğunu, dava konusu 47 ada 12 parsel sayılı taşınmazın mirasbırakanı 1259 doğumlu ... kızı ...'ye ait olduğu halde taşınmazın usulsüz işlemlerle davalıların mirasbırakanı ... kızı ... ... ... adına tescil edilip davalılar adına intikal ettirildiğini ileri sürerek dava konusu 47 ada 12 parsel sayılı taşınmazın (imar uygulaması sonucu 4182 ada 3, 4, 5, 6, 7 ve 4183 ada 4, 6 parseller) maliki ... kızı ...'nin mirasbırakanı olduğunun tespiti ile davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptalini ve miras payı oranında adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
1.Asıl davada davalı ..., iddialar yönünden gerekli araştırma ve incelemenin yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
2.Birleştirilen 2018/259 E. ve 2018/568 E. sayılı davalarda davalılar ... v.d. vekili, dava konusu taşınmazın kendilerinin mirasbırakanı ... kızı ... ... ...'a ait olduğunu belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Davanın açıldığı Gebze 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 24.05.2017 tarihli ve 2017/185 Esas 2017/507 Karar sayılı kararıyla, davacı ve asli müdahil tarafından mülkiyet hakkına yönelik hak iddiasında bulunulduğu, tapu kaydının düzeltilmesiyle mülkiyet aktarımına neden olacak bir ihtilafın ortaya çıkacağı, davanın çekişmesiz yargı işi olmadığı Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Gebze 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.04.2022 tarihli ve 2017/458 Esas 2022/110 Karar sayılı kararıyla; tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, asıl ve birleştirilen davada davacılar ve asli müdahiller tarafından dava konusu taşınmazın kayıt maliki ... kızı ...'nin kendi mirasbırakanları olduğu iddiasıyla dava açtıkları, daha önce eldeki davanın asli müdahilleri tarafından aynı taşınmaz hakkında açtıkları Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/609 Esas 2016/89 Karar sayılı mülkiyetin tespiti davası sonucunda Mahkemece iddianın ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği ve kararın Yargıtay 1. Hukuk Dairesince onanarak kesinleştiği, ancak yargılama sırasında yine asli müdahiller tarafından eldeki davadan ayrı hasımsız olarak açılan Kocaeli 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2017/442 Esas 2017/888 Karar sayılı ilamıyla dava konusu 4182 ada 3, 4, 5, 6 ve 7 sayılı parsel sayılı taşınmazlardaki kayıt maliki ... kızı ... ile asli müdahillerin mirasbırakanı olan ... ... ...'un aynı kişi olduklarının tespitine karar verildiği, kesinleşen bu karar ile taşınmazların ... ... ... mirasçıları olan asli müdahiller adına intikal ettiği, dava konusu kök 47 ada 12 parsel sayılı taşınmazın 30.03.1971 tarihinde kesinleşen kadastro tespiti ile ... kızı ... adına tespit ve tescil edildiği, tapu kayıtlarında malik ile ilgili başka bir bilginin bulunmadığı, davacıların sundukları delillerin taşınmaz maliki ... kızı ... ile kendi mirasbırakanlarının aynı kişi olduğunun ispatına yeterli olmadığı gerekçesiyle asıl ve birleştirilen davaların reddine, asli müdahiller bakımından ise Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/609 Esas 2016/89 Karar sayılı davanın reddine dair kesinleşen ilamın asli müdahiller bakımından kesin hüküm teşkil ettiği gerekçesiyle asli müdahiller bakımından kesin hüküm nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde asıl ve birleştirilen 2018/259 E. sayılı davada davacılar ... v.d. vekili ve birleştirilen 2018/568 E. sayılı davada davacı ... vekili ve asıl davada davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Asıl ve birleştirilen 2018/259 E. sayılı davada davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, dava konusu kök 47 ada 12 parsel sayılı taşınmaz maliki ... kızı ...'nin kendi mirasbırakanları olduğu halde hileli ve usulsüz işlemlerle, yetkisiz ve hasımsız olarak görülen Kocaeli 1. Sulh Hukuk Mahkemesi 2017/422 Esas 2017/888 Karar kararı ile taşınmazın hak sahibi olmayan eldeki davanın asli müdahilleri adına intikal işlemi yapıldığını, suç teşkil eden yolsuzlukların söz konusu olduğunu, konunun ilgili yerlere bildirildiğini, taşınmazda gerçek hak sahiplerinin kendileri olduğunu, taşınmaza ait ... 1317 tarihli (miladi 1901) tapu senedi (... ) ve 12.10.1970 tarihli Ölçü Krokisi (dava konusu 47 adayı kapsayan) belgeler ile iddialarının kanıtlandığını, Kocaeli 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2017/422 Esas 2017/888 Karar sayılı dosyasında yetkisiz ve görevsiz şekilde karar verildiğini, kararın yok hükmünde olduğunu, ayrıca bu kararda sadece 4182 ada 3, 4, 5, 6, 7 parseller için karar verildiği halde tapu müdürlüğü tarafından şuyulandırma ile oluşan tüm parseller yönünden, yani kararda yer almayan 4183 ada 4 ve 6 parseller için de düzeltme yapıldığını, maddi ve usulî hiçbir hukuk kuralı dikkate alınmadan, taşınmaz ve taşınmaz maliki ile kısmi isim benzerliği dışında hiçbir alakaları bulunmayan art niyetli kişiler olan asli müdahiller lehine yetkisiz mahkemece verilmiş yasa dışı bir mahkeme kararına dayanılarak hukuka aykırı bir şekilde mülkiyet aktarımı neticesinde tapu müdürlüğü tarafından yapılan işlemin de hukuka aykırı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını istemişlerdir.
2.Birleşen 2018/568 E. sayılı davada davacı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, Mahkemece iddianın ispatlanamadığı gerekçesiyle ret kararı verilmiş ise de yargılama aşamasında dosyaya sunulan bilgi ve belgelerden dava konusu taşınmaz maliki ... kızı ...'nin asıl ve birleştirilen dosyadaki davacılar ve kendisinin mirasbırakanı olduğunun açıkça anlaşıldığı, Mahkemece eksik incelemeye dayalı olarak hak kaybına sebebiyet verecek şekilde karar verildiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
3.Asıl davada davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalı Kurum lehine asıl ve birleştirilen dosyalar yönünden ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken tek vekalet ücretine hükmedilmiş olmasının hukuka aykırı olduğunu belirterek kararı kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; tüm dosya kapsamıyla, dava konusu taşınmazların imar öncesi kök 47 ada 12 parsel sayılı taşınmaz olduğu, kadastro tutanağının incelenmesinde taşınmazın ... 1317 tarihli cilt 48 sayfa 20 sıra 6 numaralı tapu kaydı ile ilişkilendirildiği, taşınmazın ... kızı ... adına 29.09.1970 tarihinde tespit gördüğü ve 30.03.1971 tarihinde kadastro tespitinin kesinleştiği, tapu kaydında malik ile ilgili başka bir bilginin bulunmadığı, ... kızı ... adına birbirinden farklı mirasçılık belgelerinin bulunduğu, davacıların sundukları delillerin taşınmaz maliki ... kızı ...'nin kendi mirasbırakanları olduğunu ispata yeterli olmadığı, diğer yandan davalı ... lehine tek vekalet ücretine hükmedilmesinde de bir isabetsizlik bulunmadığı, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde asıl ve birleştirilen 2018/259 E. sayılı davada davacılar ... v.d. vekili ve birleştirilen 2018/568 E. sayılı davada davacı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Asıl ve birleştirilen 2018/259 E. sayılı davada davacılar ... v.d. vekili temyiz dilekçesinde özetle, istinaf dilekçesindeki itirazları tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.
2.Birleştirilen 2018/568 E. sayılı davada davacı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle, istinaf dilekçesindeki itirazları tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Asıl dava, davacılar ve asli müdahillerin davası tapu malikinin mirasbırakanları ile aynı kişi olduğunun tespiti isteğine; birleştirilen 2018/259 E. sayılı ve 2018/568 E. sayılı davalar ise tapu kayıt maliki ile mirasbırakanların aynı kişi olduğunun tespiti ile mirasçılar adına tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 705 inci, 1022 nci, 1025 inci, 1027 nci maddeleri.
2.Tapu Sicil Tüzüğünün 28 inci ve 72 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden, dava konusu kök 47 ada 12 parsel sayılı taşınmazın kadastro suretiyle 30.03.1971 tarihinde "... kızı ..." adına tescil edildiği, kadastro tespitine dayanak alınan ... 1317 (miladi 1901) tarih, cilt 48, sayfa 20, sıra 6 numaralı tapu kaydında taşınmaz malikinin ... kızı ... , olduğu başkaca bir bilginin bulunmadığı, kadastro çalışmaları sırasında düzenlenen 12.10.1970 tarihli Ölçü Krokisinde ise dava konusu 47 ada 12 parsel sayılı taşınmaza "....'ın ..." kaydının düşüldüğü, eldeki davada asıl ve birleştirilen davacıların mirasbırakanı ... kızı ...'nin nüfus kayıtlarının incelenmesinde ise mirasbırakan ...'nin eş hanesinde görülmemekle birlikte, mirasbırakan ...'nin oğlu ...'ın nüfus kaydında baba adının ... olduğunun görüldüğü, dolayısıyla mirasbırakan ...'nin ... adında kocasının ve ... adında oğlunun bulunduğunun anlaşıldığı, dava konusu 47 ada 12 parsele uygulanan 6 sıra numaralı tapu kaydından bir önceki sırada yer alan dava dışı 261 ada 16 parsele uygulanan 5 sıra numaralı tapu kaydında ise "... kızı ...'nin ... oğlu ...'ya kesin ferağından" bahisle ... oğlu ... adına kadastro suretiyle tescil edildiği, 02.01.2020 tarihinde anılan parselin kayıt malikinin ... oğlu ... olarak düzeltildiği, ... oğlu ...'ın ise eldeki davada asıl ve birleştirilen davalarda davacıların mirasbırakanı ... kızı ...'nin oğlu olduğu, öte yandan ... 1317 (miladi 1901) tarih, cilt 48, sayfa 20, sıra 6 numaralı tapu kaydına göre verilen Senedi Hakani'nin aslının davacıların elinde bulunduğu anlaşılmaktadır.
Diğer yandan, eldeki davanın asli müdahilleri tarafından Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/609 E. 2016/89 K. sayılı dosyasıyla dava konusu kök 47 ada 12 parsel sayılı ( imar sonrası 4182 ada 3, 4, 5, 6, 7 parseller ile 4183 ada 4 ve 6 parseller) taşınmaz maliki ... kızı ... ile kendi mirasbırakanları ... kızı ... ... ...'un aynı kişi olduğunun tespiti iddiasıyla açılan davada mahkemece iddianın ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, kararın Dairemizce 03.06.2020 tarihinde onandığı ve karar düzeltme isteminin de reddine karar verilerek kararın kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Yargılama sırasında ise yine eldeki davanın asli müdahilleri arasında yer alan ... ve ... vekili tarafından hasımsız olarak Kocaeli 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2017/422 E., 2017/888 K. sayılı dosyası üzerinden açılan tapu malikinin mirasbırakanları ile aynı kişi olduğunun tespiti isteğine ilişkin dava sonucunda Mahkemece dava konusu kök 47 ada 12 parselden imar sonucu oluşan 4182 ada 3, 4, 5, 6 ve 7 parsel sayılı taşınmazların maliki ... kızı ... ile davacıların (eldeki davanın asli müdahilleri) mirasbırakanı ... ... ...'un aynı kişi olduğunun tespitine karar verildiği, davacılar vekilinin istinaftan feragat dilekçesi vermesi üzerine hükmün 25.07.2017 tarihinde kesinleştiği, kök 47 ada 12 parsel sayılı taşınmazdan imar sonrası oluşan 4182 ada 3, 4, 5, 6, 7 ile 4183 ada 4 ve 6 parsel sayılı taşınmazların maliki "... kızı ..." adına olan kayıtların 16.01.2018 tarihinde "... ... ..." olarak düzeltilmesine karar verildiği ve 18.01.2018 tarihinde de taşınmazların ... ... ... mirasçıları olan eldeki davanın asli müdahilleri adına intikal ettirildiği anlaşılmaktadır.
Hemen belirtilmelidir ki, Dairece onanmasına karar verilen Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/609 E. 2016/89 K. sayılı dosyası ve toplanan tüm bilgi ve belgelerden, dava konusu kök 47 ada 12 parsel sayılı taşınmazın asli müdahillerin mirasbırakanı ... ... ...'a ait olmadığı anlaşılmakla, asli müdahiller bakımından Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/609 E. 2016/89 K. sayılı dosyası gözetilerek kesin hüküm sebebiyle davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
Ne var ki, asıl ve birleştirilen davalarda davacılar bakımından yapılan inceleme ve araştırmanın hüküm vermeye yeterli olduğunu söyleyebilme olanağı yoktur.
Şöyle ki, dava konusu kök 47 ada 12 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespitinde uygulanan eski tapu kaydı, eski kayıtlardaki bilgi ve belgeler Mahkemece irdelenip değerlendirilmemiş, dava konusu taşınmaza komşu parsellerin tapu kayıtları, kadastro tutanakları ve varsa dayanak belgeleri getirtilmemiş, nüfus müdürlüğünden taşınmaz maliki ... kızı ... olarak görünen kişi ile aynı kimlik bilgilerine sahip hak sahibi olabilecek bir başka kişi veya kişilerin bulunup bulunmadığı araştırılmamış, taşınmazın bulunduğu yerde kolluk aracılığıyla araştırma yapılmamış, istem konusunda tanıklar ve varsa tespit bilirkişileri dinlenmemiş, mahallinde keşif yapılmışsa da imar sonrası oluşan taşınmazların değerinin belirlenmesiyle yetinilmiş, taşınmazların fiili durumunun ne olduğu, kullanılıp kullanılmadığı, kim ya da kimler tarafından kullanıldığı yönünde herhangi bir araştırma yapılmamıştır.
Hal böyle olunca; öncelikle dava konusu kök 47 ada 12 parsel sayılı taşınmaza komşu taşınmazların tapu kayıtları, kadastro tutanakları ve varsa bu tutanakların dayanağı belgeler getiriltilerek belgelerdeki sınırların dava konusu taşınmazı ne okuduğunun tespit edilmesi, dava konusu parseli bilen yaşlı ve tarafsız kişiler arasından seçilecek yerel bilirkişi ve sağ iseler tutanak bilirkişileri, varsa komşu taşınmaz malikleri ve taraf tanıklarının da katılımı ile taşınmaz başında yeniden keşif yapılması, taşınmazın kim tarafından kullanıldığının belirlenmesi, nüfus müdürlüğünden tapu kayıt maliki ... kızı ... ile aynı kimlik bilgilerine sahip kişi yada kişilerin kaydının bulunup bulunmadığının sorulması, kolluk araştırmasının yapılması, dava konusu kök 47 ada 12 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespitinde uygulanan eski tapu kaydı ve eski kayıtlardaki bilgi ve belgelerin irdelenip değerlendirilmesi ve dava konusu taşınmaz maliki ''... kızı ...'' ile asıl ve birleştirilen davalarda davacıların mirasbırakanının aynı kişi olup olmadığının duraksamaya yer vermeyecek şekilde şekilde saptanması ve hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken; eksik incelemeyle yetinilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Asıl ve birleştirilen 2018/259 E. sayılı davada davacılar ... v.d. vekilinin ve birleştirilen 2018/568 E. sayılı davada davacı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Alınan peşin harcın istek halinde temyiz edenlere iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 12.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.