"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/19 E., 2022/58 K.
HÜKÜM : Direnme-Davanın Reddi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 1. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonunda karar bozulmuş, İlk Derece Mahkemesi tarafından Özel Daire bozma kararına karşı direnilmiş, karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiş, Hukuk Genel Kurulu tarafından direnme kararının yerinde olduğu belirtilerek davacının diğer temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın Özel Daireye gönderilmesine karar verilmiştir.
I. DAVA
Davacı vekili; dava konusu 810, 829 ve 830 parsel sayılı taşınmazlarda davacının mirasbırakanı ... ’ın 2/3, dava dışı ... ’ın ise 1/3 oranında paydaş olduğunu, davacının kolestrol, tansiyon gibi birçok hastalığının bulunduğunu, buna bağlı olarak ruhsal durumunun iyi olmadığını, davacıya babası ... tan intikal eden 2/3 oranındaki paya karşılık amcası ... 'ın oğlu olan davalı ...’ın 30.000,00 TL vereceğini söylemesi üzerine davacının mirasbırakanından intikal eden 2/3 oranındaki payını davalı ...'e devrettiğini, bu bedelin 26.000,00 TL'lik kısmının parça parça ödendiğini, davacının tecrübesizliği ve sağlık problemlerinin olması, davalının da kendisine yoğun bir şekilde yaptığı baskı nedeniyle payını devrettiğini, temlik ettiği payların gerçek değerinin ne kadar olduğunu bilmeden işlem yaptığını, çocuklarının devir işlemini öğrenmesi üzerine gerçek değerin bu kadar düşük bir miktar olamayacağını öğrendiğini, davalının kendisini aldattığının farkına vardığını, arada ciddi bir orantısızlık bulunduğunu ileri sürerek hile hukuki nedenine dayalı olarak dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesinde; davacının dava konusu taşınmazları satacağını söylediğinde kendisinin alabileceğini ifade ettiğini, hiçbir zorlama olmaksızın davacının serbest iradesi ile devir işleminin yapıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 16.01.2020 tarih ve 2018/233 Esas, 2020/13 Karar sayılı kararı ile; davacı tanıklarının hileye dayalı olarak satış yapıldığı ve bedellere dair bilgilerinin bulunmadığı, davalının da davacı üzerinde baskı kurduğuna veya hileli davranışlarda bulunduğuna dair bilgilerinin bulunmadığı, davalı tanıklarının ise davalının savunmasını destekler nitelikte beyanda bulundukları, hileye dayalı devrin ve satışın söz konusu olmadığı, davacının hile olgusunu ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 01.06.2020 tarih, 2020/620 Esas, 2020/712 Karar sayılı kararı ile; İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 30.11.2021 tarih 2020/2578 Esas, 2021/7363 Karar sayılı kararı ile; dinlenen tanıkların ifadelerine göre; davacının, dava konusu taşınmazlardaki payı için davalıya 100000 TL teklifte bulunduğu, davalının ise taşınmazların mirasbırakan ... ...'tan intikal edeceğini ve mirasbırakanın kendileri dışında çok sayıda mirasçısının bulunduğunu, bu nedenle dava konusu taşınmazların değerinin düşük olacağını belirterek toplam 30000 TL bedelle taşınmazları davacıdan satın aldığı, satış tarihi itibariyle dava konusu taşınmazlardaki temlike esas payların toplam değerinin ise 94.291,38 TL olduğu, dosya kapsamına göre davacının iradesinin aldatılmak suretiyle fesada uğratıldığı gözetilerek davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararı bozulmuştur.
B. Direnme Kararı
İlk Derece Mahkemesinin tarih ve sayısı yukarıda belirtilen kararı ile; önceki gerekçeye ek olarak, davacının iddiasının aynı zamanda gabine de ilişkin olduğu anlaşılmakta ise de davacının zor durumda kalmasından, düşüncesizliğinden ya da deneyimsizliğinden yararlanılarak söz konusu temlikin sağlandığına ilişkin kanaat verici tanık beyanları bulunmadığı, taşınmazın devir tarihinde değerinin çok daha yüksek olmasının hileyi göstermeyeceği, gabin açısından da değer farkı dışındaki şartların oluşmadığı, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 2 nci ve 4 üncü maddeleri dikkate alınarak tarafların kararlaştırdığı 30.000,00 TL üzerinden davalı lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle direnme kararı verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen direnme kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; dinlettikleri tanıkların beyanlarının yok sayılarak karar verilmesi yanında hukuk yaratma yoluyla vekâlet ücreti takdir edilmesinin de hukuka aykırı olduğunu, davalının davacıya gerek taşınmazların değeri gerekse farklı paydaşların olduğu yönünde kasıtlı olarak yanılttığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Hukuk Genel Kuruluna Gönderme Kararı
Dairenin 08.06.2022 tarih, 2022/3104 Esas, 2022/4629 Karar sayılı kararıyla; direnme kararının incelenmesi için dosyanın Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna gönderilmesine karar verilmiştir.
D. Hukuk Genel Kurulu Kararı
Hukuk Genel Kurulunun 04.10.2023 tarih, 2022/1-863 Esas, 2023/876 Karar sayılı kararı ile; tarafların dava konusu taşınmazların davalıya 30.000,00 TL karşılığı satılması konusunda anlaşmaları üzerine tapuda devir işleminin gerçekleştiği, iddianın aksine dosya kapsamı, özellikle tarafların beyanları ile yargılama sırasında alınan tanık ifadelerine göre davalının taşınmazların kendisine devrini sağlamak için davacıyı aldattığı veya davacıya baskı uygulayarak iradesini sakatladığının ispat edilemediği, satış işlemine dair resmi senette belirtildiği üzere resmi senedin tamamının okunduğu ve tarafların isteklerine tamamen uygun olduğu anlaşıldıktan sonra tapu siciline tescili talep edilip taraflar ve tapu müdürlüğü memurları tarafından imza altına alındığı, direnme kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın Yargıtay 1. Hukuk Dairesine gönderilmesine karar verilmiştir.
E. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, hile hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 36 ncı maddesi,
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Ayancık Asliye Hukuk Mahkemesinin 01.03.2022 tarih, 2022/19 Esas, 2022/58 Karar sayılı kararının, Hukuk Genel Kurulunca uygun bulunduğu, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine ve dava şartlarına, yargılama kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olduğu anlaşıldığından davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 189,15 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.12.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.