"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2232 E., 2023/2645 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Fatsa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/515 E., 2023/383 K.
Taraflar arasındaki muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalıların muris ...'nin mirasçıları olduklarını, murisin, diğer mirasçılardan mal kaçırmak ve erkek çocuk ile torunlarına daha fazla yer bırakabilmek için .... ilçesi, .... köyü, 106 ada 18 parsel, 106 ada 69 parsel, 109 ada 5 parsel ve ... Mahallesi, 3022 ada 16 parsel sayılı taşınmazlarını davalılara satış göstererek devrettiğini, murisin ilgili devir tarihinde taşınmaz satışını gerektirecek ekonomik bir zorluk içinde olmadığını, davalıların da alabilecek ekonomik durumda bulunmadıklarını, satışların muvazaalı olduğunu belirterek anılan taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacının hissesi oranında adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazların davacının miras payı oranında davacı adına tescilini dava açılmadan kabul ettiklerini ve davanın açılmasına taraflarınca sebebiyet verilmediğini, ön inceleme duruşmasından evvel davayı kabul beyanında bulunduklarından yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının 30.06.2022 tarihinde davaya konu taşınmazların devri için talepte bulunduğu, davalıların ise ilgili bu talebe 25.07.2022 tarihinde cevap verdiği, dava tarihinin 06.07.2022 olduğu, davalıların ihtar üzerine davacıya cevap verme süresi, bu süre zarfında davanın açılmış olması, davalıların muvazaalı işlemin tarafı olmaları dikkate alındığında, kendi hal ve davranışlarıyla davanın açılmasına sebebiyet verdiğinin kabulü gerekmekte olup ayrıca davadan önce davacıların hakkını teslim etmeye hazır olduğunu usulunce bildirdiğini kanıtlamayan davalıların dava açılmasına sebebiyet vermediğinden söz etme olanağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalılar vekili istinaf dilekçesinde özetle: Mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacı tarafından ileri sürülen tescil talebinin dava ve 30.06.2022 tarihli ihtardan önceki görüşmelerde taraflarınca kabul edildiğini, bunun davaya cevap dilekçesi ekinde dava tarihinden evvel davacıya gönderilen ihtarda görüleceğini, Mahkemece yalnızca ihtarın hazırlandığı tarihe bakılarak ihtarın taraflara tebliğ edildiği tarih gözetilmeden, tebliğ mazbataları dahi dosyaya celp edilmeden davalıların ihtar üzerine davacıya cevap verme süresi, bu süre zarfında dava açılmış olması gerekçe gösterilerek davanın açılmasına sebebiyet verildiğinden yargılama giderinden sorumlu olduğu gerekçesiyle hüküm kurulmasının hukuka uygun olmadığını, basit bir inceleme yapıldığında davacının huzurdaki davayı ihtarın tebliğini dahi beklemeden ikame ettiğinin görüleceğini, davacının ihtarın davalılara ulaşmadan huzurdaki davayı ikame ettiğini, ihtarın taraflara tebliği dahi beklenmeksizin ikame edilen davanın kötüniyetli olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı kanaatine varılarak davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili; istinaf aşamasında ileri sürdüğü hususları tekrarla kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
01.04.1974 tarih 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı;
Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 706. maddesi,
Türk Borçlar Kanunu'nun 237. maddesi,
Tapu Kanunu'nun 26. maddesi. HMK'nın 308 vd. maddeleri.
3. Değerlendirme
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalılar vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekir.
Dosya kapsamından; davacı vekilinin davalılara gönderdiği 30.06.2022 tarihli ihtarname ile davaya konu muris ... tarafından davalılara devredilen 106 ada 69 parsel (eski 79 parsel), 106 ada 18 parsel (eski 216 parsel), 109 ada 5 parsel (eski 259 parsel), 3022 ada 16 parsel (eski 148 ada 67 parsel) sayılı taşınmazlar ve dava dışı taşınmazların miras payı oranında devri için talepte bulunduğu, davalılar vekilinin ilgili bu talebe 25.07.2022 tarihinde cevap ile 3022 ada 16 parsel (eski 148 ada 67 parsel) sayılı taşınmaz yönünden davacının payını devretmeyi kabul ettiklerini bildirdiği, dava tarihinin 06.07.2022 olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili tarafından gönderilen 30.06.2022 tarihli ihtarnamenin davalılara ne zaman tebliğ edildiği dosya içeriğinden tespit edilememiş ise de dava dilekçesinin davalılara tebliğinden önce davalılar vekilinin yine noter vasıtasıyla davacı vekiline gönderdiği 25.07.2022 tarihli ihtara cevap yazısı ile davalıların 3022 ada 16 parsel (eski 148 ada 67 parsel) sayılı taşınmaz yönünden davacının payını devretmeyi kabul ettiklerini bildirdiği, dolayısıyla anılan taşınmaz yönünden davanın açılmasına sebebiyet verilmediğinden yargılama giderlerinin anılan taşınmaz yönünden davacı üzerinde bırakılması gerekirken yazılı şekilde tüm yargılama giderlerinin davalılar üzerinde bırakılması hatalı ise de yeniden yargılamayı gerektirmediğinden taşınmazların değerlerine göre yargılama giderlerinden tarafların sorumluluğu belirlenerek kararın düzeltilerek onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
Davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile temyiz itirazlarının değinilen yön itibariyle kabulü ile
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA; İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (4) numaralı bendinin hükümden çıkarılarak yerine; “Davacı tarafından yapılan 484,25-TL posta ve tebligat masrafı, 1.900,00-TL bilirkişi ücreti, 1.274,90-TL keşif harcı, 300,00-TL keşif araç ücreti olmak üzere toplam 3.959,15-TL yargılama giderinin davaya konu 3022 ada 16 parsel (eski 148 ada 67 parsel ) sayılı taşınmaz ile davaya konu diğer taşınmazların değerleri dikkate alınarak 1.383,10 TL'sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına” cümlesinin yazılmasına, hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılara iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine,
05.12.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.