"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
EK KARAR TARİHİ : ...
SAYISI : 1997/103 E., 1998/347 K.
DAVACILAR : ... mirasçıları ..., ..., ..., ..., ...
DAVALILAR : ..., Hazine
DAVA TARİHİ : ...
HÜKÜM : Dosyanın Yenilenmesi Talebinin Reddi
Taraflar arasında görülen kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay 8. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Davacı ... mirasçıları tarafından dosyanın yenilenmesi talebi üzerine, Mahkemenin 18.09.2023 tarihli ek kararıyla dosyanın yenilenmesi talebinin reddine karar verilmiştir.
Mahkemenin ek kararı davacı ... mirasçıları tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... 26.02.1996 tarihli dava dilekçesinde; ... Mahallesinde bulunan 172 ada 15 parsel sayılı taşınmazı 1985 tarihinde ... Belediye Başkanlığından satın almasına rağmen kadastro çalışmaları sonucunda davalı Hazine adına tescil edildiğini ileri sürerek tapu kaydının iptali ile adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili yargılama sırasında davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 10.09.1996 tarihli ve 1996/8 Esas, 1996/56 Karar sayılı kararıyla; davacının dava konusu taşınmazı 1985 yılında dava dışı ...'tan satın aldığı, ...'ın da taşınmazı Belediyeden Encümen kararı ile 1975 yılında satın aldığı, davacının malik sıfatıyla zilyet olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 10.09.1997 tarihli ve 1996/9227 Esas, 1997/5236 Karar sayılı kararıyla; Belediyelerin 775, 1580 ve 3194 sayılı Kanun hükümleri uyarınca veya tapudan temlik yoluyla mülk edinebildikleri, zilyetlikle mülk edinmelerinin mümkün olmadığı böylece dava konusu taşınmazın Belediye tarafından ne şekilde elde edildiğinin ve davacının bayii ...'ya usulüne uygun şekilde temlik edilip edilmediğinin araştırılması gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin, yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının mazeret bildirmeksizin 17.02.1998 tarihli duruşmaya gelmemesi nedeniyle dosyanın işlemden kaldırıldığı, işlemden kaldırılma tarihinden 3 ay içinde davanın yenilenmesinin talep edilmediği gerekçesiyle 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 409 uncu maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
V. YENİLEME TALEBİ
1.Davacı ... mirasçıları 15.09.2023 tarihli dilekçeleri ile mirasbırakan ...'in 17.02.1998 tarihli duruşmaya Ankara'da bulunması nedeniyle gelemediğini ileri sürerek dosyanın yenilenmesini talep etmiştir.
2.Mahkemenin 18.09.2023 tarihli ek kararıyla; davacının 17.02.1998 tarihli duruşmaya gelmediğinden bahisle dosyanın HUMK'un 409 uncu maddesi uyarınca işlemden kaldırıldığı, üç ay içerisinde yenilenmemesi sebebiyle 20.05.1998 tarihinde davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği, davacının mirasçıları tarafından kararın 06.09.2023 tarihinde taraflara tebliğ edilmesinin istenildiği, 15.09.2023 tarihinde ise davanın yeniden açılmasının talep edildiği, süresi içerisinde yenileme dilekçesi sunulmadığı gerekçesiyle davacı ... mirasçılarının dosyanın yenilenmesi talebinin reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... mirasçıları temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı ... mirasçıları temyiz dilekçesinde özetle; mirasbırakan ...'in Ankara'da olmasından dolayı mazeret bildiremediğini ileri sürerek Mahkemenin ek kararının bozulmasını talep etmişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup uyuşmazlık davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesinin hukuka uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
HUMK'un 409 uncu maddesi (Değişik: 26.02.1985 - 3156/18 madde).
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması, 6100 sayılı HMK'nın geçici 3/2 nci maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un uygulanacağı davalar yönünden HUMK'un 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
2. Somut olayda; davanın bozma kararı sonrası 1997/103 Esas üzerinden yürütüldüğü, davacının 16.12.1997, 30.12.1997 tarihli duruşmalara katıldığı, 30.12.1997 tarihli duruşmada bir sonraki duruşmanın 17.02.1998 tarihinde yapılacağını öğrendiği, 17.02.1998 tarihli duruşmaya mazeret bildirmeksizin katılmadığı ve davalı Hazine vekilinin talebi ile dosyanın işlemden kaldırıldığı, 20.05.1998 tarihinde, dosyanın 3 ay içinde yenilenmemesi nedeniyle davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği anlaşılmış olup kararın ve sonrasında Mahkemece verilen ek kararın HUMK'un 409 uncu (Değişik: 26.02.1985 - 3156/18 md.) maddesine uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı ... mirasçılarının yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan ek kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-3 üncü maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
11.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
...