"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/275 E., 2021/64 K.
HÜKÜM : Kabul
Taraflar arasındaki kadastro öncesi sebebe dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin davanın, bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonucunda kabulüne karar verilmiştir.
Kararın dahili davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ...; kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak çekişmeli 203 ada 10 parsel sayılı taşınmaz hakkında tapu iptali ve adına tescili istemiyle dava açmıştır.
II. CEVAP
Davalı ... Tüzel Kişiliği temsilcisi; davaya bir diyeceğinin olmadığını, dava konusu taşınmazın davacıya ait olduğunu beyan etmiş; davalı Hazine ise aşamalarda davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Uludere Asliye Hukuk Mahkemesinin 27.05.2015 tarih, 2014/2 Esas- 2015/140 Karar sayılı kararıyla; davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın davalı ... Tüzel Kişiliği adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına sulu tarım arazisi vasfıyla tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazın tapu kaydındaki şerhin aynen kalmasına, taşınmaz üzerinde bulunan ilkokul binasının Milli Eğitim Bakanlığına aidiyetine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Uludere Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda sözü edilen kararına karşı yasal süresi içerisinde davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Bozma Kararı
Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 15.05.2019 tarih, 2016/8409 Esas- 2019/3779 Karar sayılı kararıyla; çekişmeli taşınmazın davalı ... Tüzel Kişiliği adına tapuya tescil edildiği, davalı Hazinenin taşınmazın tapu kayıt maliki olmadığı, bu nedenle davalı Hazine aleyhindeki davanın pasif husumet ehliyeti yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken, bu hususun göz ardı edilmesinin isabetsiz olduğu gerekçesiyle hüküm bozulmuştur.
C. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda, davacı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu gerekçesiyle çekişmeli taşınmazın davalı ... Tüzel Kişiliği adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına sulu tarım arazisi vasfıyla tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazın tapu kaydındaki şerhin aynen kalmasına, taşınmaz üzerinde bulunan ilkokul binasının Milli Eğitim Bakanlığına aidiyetine karar verilmiştir.
D. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde dahili davalı ... vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
E. Temyiz Sebepleri
Dahili davalı ... vekili temyiz dilekçesinde; dava konusu taşınmazın üzerinde yer alan okulun köy yerleşim sınırları içerisinde yer aldığını, bu nedenle Milli Eğitim Bakanlığının husumet ehliyetinin bulunmadığını, taşınmazın tapu kaydının da bir diğer davalı ... Tüzel Kişiliği adına tesis edildiği, bu nedenle müvekkili kuruma husumet yöneltilemeyeceğini, askı ilan süresi içerisinde dava açılmaması nedeniyle davanın reddi gerektiğini, taşınmaz üzerinde yer alan okulun çok eski tarihte inşa edildiğini ve davacının çekişmeli taşınmazın okul yapılmak suretiyle kamu hizmetine tesis edildiğini bilmemesinin mümkün olmadığını, hal böyle iken okulun kurulması ile birlikte davacının iddia ettiği zilyetliğin kesileceğini, şu halde davacının zilyetliğinin kesintisiz kabul edilemeyeceğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
F. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi sebeplere dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı TMK'nın 713' üncü maddesi,
3402 sayılı Yasa’nın 14 üncü ve 16/A maddesi.
3. Değerlendirme
1.Kadastro sonucu ... ilçesi, ... köyü çalışma alanında bulunan 203 ada 10 parsel sayılı 640,87 metrekare yüz ölçümündeki taşınmaz, davalı ... Köyü Tüzel Kişiliğinin zilyet ve tasarrufunda bulunduğu belirtilerek ve beyanlar hanesinde “Milli Eğitim Bakanlığının muvafakatı alınmadıkça satılamaz ve başka hizmetlere tahsis olunmaz” şeklinde belirtme yapılmak suretiyle ilkokul ve arsa vasfıyla davalı ... Tüzel Kişiliği adına tespit ve tescil edilmiştir.
2. Davacı çekişmeli taşınmaza yönelik olarak kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptali ve tescili isteğinde bulunmuştur. Mahkemece dava konusu taşınmaz üzerinde davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluştuğu gerekçesiyle tapu iptali ve davacı adına tesciline karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve incelemenin yeterli olduğu söylemek mümkün değildir.
3. Şöyle ki, toplanan delillere göre dava konusu taşınmazın üzerinde ilkokul binasının bulunduğu anlaşılmaktadır. Tahkikat aşamasında ise taşınmazın eğitim-öğretim amacıyla tahsisine ilişkin bir araştırma yapılmadığı görülmüştür. Bilindiği üzere bir taşınmazın kamu hizmetine tahsisi hukuken olabileceği gibi taşınmazın kullanım amacına uygun biçimde sürdürülen fiili durumun da taşınmazın tahsisli yerlerden olduğunun kabulüne imkan sağladığı tereddütsüzdür.
4. Hal böyle olunca; Mahkemece öncelikle dava konusu taşınmazın hukuken kamu hizmetine (eğitim-öğretim) tahsis edilip edilmediği araştırılmalı, sonucuna göre dava konusu taşınmaz üzerinde bir okul binası ile eklentilerinin bulunduğu bilirkişi raporlarıyla tespit edilmiş olduğuna göre bu hususun fiilen tahsise delalet olup olmayacağı tartışılarak taşınmazın hukuken yahut fiilen kamu hizmetine tahsis edilen yerlerden olup olmadığı duraksamasız biçimde belirlenmeli, kamu hizmetine tahsis edilmiş alanların kamu emlâkına dönüştükleri dikkate alınarak bu bölümler için davacı lehine ancak mülkiyetin tespitine karar verilebileceği gözetilerek toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre hüküm kurulmalıdır.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Dahili Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesi gereğince hükmün BOZULMASINA,
Temyiz eden dahili davalı ... harçtan muaf bulunduğundan bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,14.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.