"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2060 E., 2023/1706 K.
KARAR : Karar Verilmesine Yer Olmadığına-Usulden Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Fethiye 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/213 E., 2020/168 K.
Taraflar arasında görülen kadastro öncesi miras yoluyla intikal eden hakka dayalı tapu iptali ve tescil ile bir kısım taşınmazlar yönünden bedel davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; karar verilmesine yer olmadığına ve davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ile davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vekili; çekişmeli taşınmazların tamamının eşi olan mirasbırakanı ...’in atalarından geldiğini, kadastro sırasında miras hissesinin davalılar adına tespit edildiğini ileri sürerek çekişmeli 122 ada 10,11, 15, 31, 69, 70, 141 ada 8, 18, 19, 157 ada 62, 63, 78, 191 ada 44, 45, 46, 47, 195 ada 10, 11, 17 parsel sayılı taşınmazların tapu kaydının iptali ile miras hissesi oranında adına kayıt ve tesciline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesi ile; çekişmeli 122 ada 10, 11, 15, 31, 69 ve 70 parsel sayılı taşınmazların kadastro tespitinden önce tek bir tarla olduğunu, bu tarlanın tamamının kök mirasbırakanlar ... ve ... tarafından kızları ...'e verildiğini, ...’nin vefatıyla tek mirasçısı olan davalıların yakın mirasbırakanı ... 'na intikal ettiğini, ... ve eşi ... ile çocukları olan davalıların bu yerlerde zilyetliği sürdürdüklerini, davacının ... Noterliğinin 17.04.1968 tarihli 01355 yevmiye sayılı "Arazi Miri Hiba İbra Senedidir" başlıklı belgeye göre bu yerlerin ...'e ait olduğunu çok iyi bildiğini, bakiye taşınmazlar yönünden ise davalılar ..., ..., ... ve ...’nun dava konusu taşınmazları emek ve para sarf ederek imar ve ihya ettiklerini, her türlü bakımını yaptıklarını, taşınmazlar üzerinde davacının zilyetliğinin hiçbir zaman olmadığını, kaldı ki davacı tarafın miras hakkının tamamını daha evvel aldığını, davacı ve diğer aile büyüklerinin yaklaşık 60 yıl önce miras paylaşımını yaptıklarını ve davacının miras payına mahsuben bir kısım taşınmazı kendi adına tescil ettirip ardından 3. kişilere devrettiğini, bu nedenle kadastro tespiti sırasında çekişmeli taşınmazların davalılar adına tespit ve tescil edildiğini, kadastro tespitine bu zamana dek itiraz edilmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Fethiye 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 23.09.2020 tarihli ve 2017/213 Esas, 2020/168 Karar sayılı kararıyla; taşınmazların müşterek kök mirasbırakandan intikal ettiği ve taksim edilmediği gerekçesiyle davanın kabulüne,
122 ada 10 parsel, 141 ada 19 parsel ve 157 ada 62 parsellerin davalı ... adına kayıtlı olan tapu kaydının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline, 6.616,44 TL bedelin davalı ...'den alınarak dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine,
122 ada 31 parsel, 191 ada 46 parsellerin davalı ... adına kayıtlı olan tapu kaydının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline,
122 ada 69 parsel, 191 ada 47 parsellerin davalı ... adına olan tapu kayıtlarının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline,
122 ada 70 parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline,
195 ada 10 parsel, 141 ada 19 parsel ve 157 ada 78 parsel sayılı taşınmazların davalı ..., ... ve ... adına olan tapu kayıtlarının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline,
141 ada 8 parsel sayılı taşınmazda davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline,
191 ada 44 parsel, 195 ada 11 parsel sayılı taşınmazların davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline, 1.213,00 TL bedelin davalı ...'ndan alınarak dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine,
157 ada 63 parsel sayılı taşınmazdaki ... adına kayıtlı olan tapu kaydının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline, 11.190,00 TL bedelin davalı ...'ndan alınarak dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı süresi içinde davalılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
Gerekçe ve Sonuç
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin 09.12.2021 tarih ve 2021/327 Esas 2021/1331 sayılı kararı ile; çekişmeli taşınmazların kök mirasbırakan ...'den geldiği, davacının ... mirasçısı ...'in eşi ve mirasçısı olduğu, mahalli bilirkişi beyanları ve davacı tanık beyanlarından ...'e pay verilmediğinin anlaşıldığı, davalı taraf taksim iddiasına dayanmış ise de dinlenen tanık beyanlarında taksime ilişkin bir bilgi bulunmadığı, dolayısıyla mirasın taksim edilmediği ve davacı ...in mirasçı olarak hissesinin bulunduğunun anlaşılması sonucunda Mahkemece davanın kabulüne karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmış ve davalıların bu yöne ilişkin istinaflarının reddinin gerektiği, ancak Mahkemece, çekişmeli 167 ada 63 parselin tapusunun iptaline karar verilmiş ise de davacı tarafça sunulan ıslah dilekçesi ile eski malik ...'na karşı tazminat talebi ile yargılamaya devam edilmesi yönünde davanın ıslah edildiği anlaşıldığından, çekişmeli 167 ada 63 parsel hakkında tapusunun iptaline karar verilmesi doğru görülmediğinden kararın kaldırılması suretiyle yeniden karar verilerek,
Davanın Kabulü ile;
122 ada 10 parsel, 141 ada 19 parsel ve 157 ada 62 parsellerin davalı ... adına kayıtlı olan tapu kaydının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline, 6.616,44 TL bedelin davalı ...'den alınarak dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine,
122 ada 31 parsel, 191 ada 46 parsellerin davalı ... adına kayıtlı olan tapu kaydının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline,
122 ada 69 parsel, 191 ada 47 parsellerin davalı ... adına olan tapu kayıtlarının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline,
122 ada 70 parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline,
195 ada 10 parsel, 141 ada 19 parsel ve 157 ada 78 parsel sayılı taşınmazların davalı ..., ... ve ... adına olan tapu kayıtlarının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline,
141 ada 8 parsel sayılı taşınmazda davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline,
191 ada 44 parsel, 195 ada 11 parsel sayılı taşınmazların davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile 240/3072 payının davacı adına tapuya tesciline, 1.213,00 TL bedelin davalı ...'ndan alınarak dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine,
11.190,00 TL bedelin davalı ...'ndan alınarak dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı süresi içinde davalılar vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
2. Dairenin 01.11.2022 tarihli ve 2022/1904 Esas, 2022/7172 Karar sayılı kararıyla; davacı ... çekişmeli taşınmazların müşterek kök mirasbırakan ...’ten intikal ettiği iddiasına dayandığına, davalılar ..., ... ve ...’in babaları ... halen hayatta olduğuna göre, mirasbırakan ... terekesine karşı 3. kişi konumunda olan adı geçen davalılar aleyhine miras payına yönelik dava açılamayacağı, Mahkemece belirtilen gerekçe ile dava konusu 122 ada 31, 69, 70, 157 ada 78, 191 ada 47, 195 ada 10 parsellere yönelik davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle anılan taşınmazlar yönünden karar bozulmuştur.
Öte yandan dava konusu 122 ada 10, 11, 15, 141 ada 8, 18, 19, 157 ada 62, 63, 191 ada 44, 45, 46, 195 ada 11 ve 17 parsellere yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; dosya içeriğine, toplanan delillere, kararın Bölge Adliye Mahkemesinin kararında dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye göre bahsi geçen taşınmazlar yönünden yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından onanmasına karar verilmiştir.
3. Taraf vekilleri tarafından ayrı ayrı maddi hata düzeltim talebi Dairece 06.07.2023 tarihli 2023/284 Esas, 2023/4042 Karar sayılı kararla; davacı vekilinin, karar düzeltme isteği mahiyetindeki maddi hata düzeltim talebinin reddine; davalılar vekilinin maddi hata düzeltim talebine gelince, sehven kararın sonuç bölümünde 191 ada 46 parsel sayılı taşınmaz hakkındaki hüküm bozulan taşınmazlar arasına dahil edilmediğinden davalılar vekilinin maddi hata düzeltim talebinin bu yönüyle kabulü ile Dairenin 01.11.2022 tarih, 2022/1904 Esas, 2022/7172 Karar sayılı kararının sonuç bölümünde Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına hükmedilen taşınmazların sıralandığı 1. fıkrasına ''191 ada 46 parselin'' eklenmesine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
" 1-Dava konusu, Muğla ili, Seydikemer ilçesi, ... Mahallesi 122 ada 10, 11, 15, 141 ada 8, 18 ve 19, 157 ada 62 ve 63, 191 ada 44, 45 ve 46 ve 195 ada 11 ve 17 parsellere ilişkin dairemizce verilen 2021/327 E - 2021/1331 K sayılı kararın, Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 01.11.2022 tarih ve 2022/1904E - 2022/7172K sayılı kararı ile onanmasına karar verildiğinden bu taşınmazlar hakkında yeniden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2 Davanın, dava konusu, Muğla ili, Seydikemer ilçesi, ... Mahallesi, 122 ada 31, 69, 70, 157 ada 78, 191 ada 47, 195 ada 10 ve 191 ada 46 parsellere yönelik açılan davanın, davacı tarafın aktif taraf ve dava ehliyeti bulunmadığından HMK'nın 114/d maddesi gereğince USULDEN REDDİNE,
3-Alınması gereken 3.028,42-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 170,78-TL peşin harç, 878,01-TL ıslah harcı olmak üzere toplam 1.048,79-TL nin mahsubundan sonra kalan 1.979,63-TL harcın davalılar, ..., ... ve ...'ndan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan 206,78 TL ilk dava gideri, 620,75 TL ıslah harcı, 79,40-TL tebligat ve posta gideri, 4.914,00 TL keşif ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 5.820,93-TL yargılama giderinin davalılar ..., ..., ... ve ...'ndan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine..." karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri tarafından ayrı ayrı temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili; bozma sonrasında da tahkikat yapılmasına rağmen HMK'nın 177/2 inci maddesine aykırı olarak karar verildiğini, terekeye temsilci atanması usulü işleminin tamamlanmadan veya süre verilmeden esas ile ilgili karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalılar vekili; Mahkemece çelişkiler giderilmeden eksik inceleme sonucu yetersiz gerekçe ile hüküm kurulduğunu, zamanaşımı itirazı yönünden değerlendirme yapılmadığnı, Mahkemece sadece davacı tanıklarının beyanlarına itibar edilip davalı tanıklarının beyanlarına itibar edilmediğini, taşınmazlar üzerinde davacının zilyetliğinin hiçbir zaman olmadığını, davacı tarafın miras hakkının tamamını daha evvel aldığını, davacı ve diğer aile büyüklerinin yaklaşık 60 yıl önce miras paylaşımını yaptıklarını ve davacının miras payına mahsuben bir kısım taşınmazı kendi adına tescil ettirip ardından 3. kişilere devrettiğini, bu nedenle kadastro tespiti sırasında çekişmeli taşınmazların davalılar adına tespit ve tescil edildiğini, kadastro tespitine bu zamana dek itiraz edilmediğini, Bölge Mahkemesince verilen kararda davalılar aleyhine yargılama ve vekalet ücreti hükmedilmesinin usül ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi miras yoluyla intikal eden hakka dayalı tapu iptali ve tescil ile bir kısım taşınmazlar yönünden bedel isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı HMK'nın 297 nci, 326 ncı, 332 nci maddesi,
3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, delillerin takdirinin yerinde oluşuna, hükmüne uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılmasına, Bölge Adliye Mahkemesi kararının dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye göre, yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
Taraf vekillerinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
1. 6100 sayılı HMK’nın 297 nci maddesine göre, tarafların yargılama sebebiyle yaptıkları masrafın ne kadar olduğu, bunun ne kadarının harç ne kadarının diğer masraflar olduğu, masraflardan kimin ne kadarından sorumlu olacağı hükümde tek tek açıklanmalı ve aynı Kanun'un 332 nci maddesi uyarınca hükümde yargılama giderlerinin dökümü yapılmalıdır.
2.Somut olayda; Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın hüküm kısmının (4) numaralı bendinde 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 326/2 nci maddesi gereğince yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre paylaştırılması gerekirken, davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalılar ..., ..., ... ve ...'ndan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine şeklinde hüküm tesis edilmesi isabetsizdir.
3.Öte yandan; Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın hüküm kısmının karar ve ilam harcına ilişkin (3) numaralı bendinde bozma öncesi hakkında kabul kararı verilen diğer davalılar ..., ... ve ... yanında, davalı ...'nun yazılmaması da isabetsizdir.
4. Ne var ki, anılan hususlar yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hükmün düzeltilerek onanması gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin temyiz itirazlarının değinilen yönlerden kabulü ile;
1.Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (4) numaralı bendinin hükümden çıkarılarak yerine; “4-Davacı tarafından yapılan 206,78 TL ilk dava gideri, 620,75 TL ıslah harcı, 79,40-TL tebligat ve posta gideri, 4.914,00 TL keşif ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 5.820,93-TL yargılama giderinin kabul-red oranı dikkate alınarak 4.155,58 TL'sinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına” cümlesinin yazılmasına,
2.Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın hüküm kısmının karar ve ilam harcına ilişkin (3) numaralı bendinde, "davalılar ..., ..." ibarelerinden sonra, "ve ...'ndan" ibarelerinden önce gelmek üzere ", ..." ibarelerinin yazılmasına,
hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
İstek halinde peşin alınan temyiz harçlarının ilgililere iadesine,
Dosyanın İlk Derece Fethiye 4. Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesine gönderilmesine,
03.04.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.