Logo

1. Hukuk Dairesi2024/432 E. 2025/529 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kadastro öncesi haklara dayanarak açılan tapu iptali ve tescil ile müdahalenin meni davasında, davalı idare adına tescil edilen taşınmaz üzerinde bulunan trafo binası nedeniyle tazminat talep edilip edilemeyeceği ve taleple bağlılık ilkesi.

Gerekçe ve Sonuç: Davacının trafo binasının bulunduğu taşınmazın mülkiyetinin kendisine tescilini talep etmesine rağmen, asıl talebi tazminat olmadığı ve mahkemenin taleple bağlılık ilkesine aykırı olarak re'sen tazminata hükmettiği gözetilerek, ilk hükmün bozulmasının ardından verilen ve davacının tapu iptali ve tescil ile men-i müdahale taleplerinin reddine karar veren yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2022/49 E., 2023/73 K.

Mahkemece bozma ilamına uyularak verilen kararın davalı TEDAŞ vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak çekişmeli 116 ada 14 parsel sayılı taşınmaza trafo binası yapıldığını ve kadastro sırasında davalı İdare adına tespit ve tescil edildiğini öne sürerek çekişmeli 116 ada 14 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline ve müdahalenin men'ine yönelik dava açmıştır.

II. CEVAP

Davalı TEDAŞ vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini savunmuştur.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 22.06.2016 tarih 2015/117 Esas, 2016/130 Karar sayılı kararıyla; trafo ve eklentilerinin davacının arazisi üzerinden geçirilmiş olması nedeniyle el atma tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 743 sayılı Medeni Kanun'un 653. maddesinin son fıkrasına göre İdare lehine davacı taşınmazı üzerinde irtifak hakkı kurulmuş sayılacağı, bu nedenle İdarenin o taşınmaza müdahalesinin önlenmesinin istenemeyip sadece irtifak hakkı karşılığı bedelin tazminat olarak istenebileceği gerekçesiyle tapu iptali ve tescil, men'i müdahale ile kal taleplerinin reddi ile dava konusu taşınmazın değeri olan 568,04 TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

Mahkeme kararına karşı süresi içerisinde davalı vekili tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

Karar, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 01.12.2020 tarihli 2017/1661 Esas, 2020/5986 Karar sayılı kararıyla; davacı tarafından, kadastrodan önceki haklara dayanılarak tapu iptali ve tescil, müdahalenin önlenmesi ve kal istemiyle dava açılmış olup Mahkemece, trafo ve eklentilerinin davacının arazisi üzerinden geçirilmiş olması nedeniyle el atma tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 743 sayılı Medeni Kanun'un 653. maddesinin son fıkrasına göre İdare lehine davacı taşınmazı üzerinde irtifak hakkı kurulmuş sayılacağı, bu nedenle İdarenin o taşınmaza müdahalesinin önlenmesinin istenemeyip sadece irtifak hakkı karşılığı bedelin tazminat olarak istenebileceği gerekçesiyle tazminata hükmedilmiş ise de davacının tazminata ilişkin bir talebi ya da davası bulunmadığı halde, bu hususta Mahkemece taleple bağlılık ilkesine aykırı olarak re'sen değerlendirme yapılıp davacı lehine tazminata hükmedilmesinin isabetsiz olduğuna değinilerek hüküm bozulmuştur.

B. Mahkemece Bozma Kararına Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin yukarıdaki tarih ve sayılı kararıyla; trafo binasının yapılması nedeniyle el atma tarihi itibariyle tazminat istenebileceğinden davacının tapu iptali ve tescil ile men'i müdahale talebi yönünden davanın reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Sebepleri

Davalı TEDAŞ vekili temyiz dilekçesinde; maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken trafonun kapladığı alan üzerinden vekalet ücretine hükmedilmesinin isabetsiz olduğunu öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.

B. Değerlendirme ve Gerekçe

Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil ile men'i müdahale istemine ilişkindir.

Kadastro sonucu, Sinop ili, Türkeli ilçesi, ... köyü çalışma alanında bulunan 116 ada 14 parsel sayılı 103.28 metrekare yüz ölçümündeki taşınmaz, yirmi yılı aşkın süre ile trafo binası olarak kullanıldığı belirtilerek davalı TEDAŞ Genel Müdürlüğü adına tespit ve tescil edilmiştir.

Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3/2. maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (HUMK) uygulanacağı davalar yönünden HUMK'un 428. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, bozmaya uygun şekilde karar verilmesine göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Aşağıda yazılı 435,50 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına,

Dosyanın Türkeli Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,

1086 sayılı HUMK'un 440/III-1. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,

11.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.