Logo

1. Hukuk Dairesi2024/4920 E. 2024/6221 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Köy tüzel kişiliğine ait taşınmazın satışı işleminin, 6360 sayılı Kanun'un kabulünden sonra yapıldığı ve muvazaalı olduğu iddiasıyla tapu iptali ve tescil davası açılması.

Gerekçe ve Sonuç: Taşınmazın devrinin 6360 sayılı Kanun'un yürürlüğe girmesinden önce, köy tüzel kişiliğinin yetkili organlarının kararı ve kaymakamlık onayıyla usulüne uygun olarak gerçekleştirildiği değerlendirilerek yerel mahkemenin direnme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2024/212 E., 2024/435 K.

HÜKÜM : Ret

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece bozmaya uyularak davanın reddine karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı ... vekili; 6360 sayılı Kanun kapsamında Ormanlı Köyü Tüzel Kişiliğinin kaldırıldığını ve mahalle statüsüne geçirilerek Çatalca Belediye Başkanlığına bağlandığını, 442 sayılı Köy Kanunu'nun 44 ve ek 13. maddeleri ile Köy Tüzel Kişiliğine ait taşınmazların hangi şartlar ile satılabileceği hususlarının düzenlendiğini, söz konusu maddelere aykırılık teşkil edecek şekilde Köy Tüzel Kişiliği adına hareket eden muhtar ve ihtiyar heyetinin çekişme konusu 753 parsel sayılı taşınmazı köyün ve köylünün zararına hareket ederek davalı Kooperatife devrettiğini, bu devir işleminin 6360 sayılı Kanun'un Meclis tarafından kabul edilmesinden sonra gerçekleştirildiğini, aynı amaçla devri yapılan dava dışı 33 adet taşınmaza ilişkin olarak Çatalca 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/576 Esas sayılı dosyasında açtıkları davanın kabulüne karar verildiğini ileri sürerek dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile Belediye Başkanlığı adına tesciline karar verilmesini istemiştir.

II. CEVAP

1. Davalı Kooperatif; dava konusu taşınmazın Çatalca Kaymakamlığının oluru ile usulüne uygun satıldığını, ilgili Kanun'un 06.12.2012 tarihinde yürürlüğe girdiğini, Ormanlı Köy Tüzel Kişiliğinin ise 30.03.2014 tarihinde kaldırıldığını ve Çatalca Belediye Başkanlığına bağlandığını, satış işleminin ise 20.11.2012 tarihinde gerçekleştiğini, açılan davanın yersiz olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.

2. Davalı ..., katıldığı duruşmada davanın reddini savunmuştur.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 29.09.2015 tarihli ve 2015/212 Esas, 2015/562 Karar sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazın tapuda cüzi miktar ile satış gösterilmek suretiyle davalı Kooparatife devir edildiği, taşınmaz mahallinde yapılan keşifte bilirkişilerin dava konusu taşınmazın satış ve dava tarihi itibariyle belirlemiş oldukları taşınmaz değeri ile satış bedeli arasında fahiş fark bulunduğu, bu devir işleminin asıl amacının büyükşehir yasası ile birlikte Belediyeye geçecek olan taşınmazların Belediyeye devredilmesini engellemek olduğu, tapuda Belediyeden mal kaçırmak amacıyla çok cüzi bir miktara muvaazalı şekilde devredildiği ve büyükşehir kurulmasına ilişkin Kanun'un geçici 1. maddesi gereği Köy Tüzel Kişiliği adına kayıtlı taşınmazların bu Kanun'un yürürlüğe girmesi ile birlikte ilçe belediyelerine devir edileceği belirtilmiş olup bu sebeplerden ötürü dava konusu taşınmazın tapularının iptali ile davacı İdare adına tesciline karar verilmesi gerektiği belirtilerek davalı Kooperatif yönünden davanın kabulüne, davalı ...'in alınan kararda köy muhtarı olarak ihtiyar heyeti ile birlikte Köy Tüzel Kişiliği adına hareket ettiği gerekçesiyle bu davalı yönünden davanın husumet yokluğu sebebiyle reddine karar verilmiştir.

IV. BOZMA KARARI VE SONRASINDAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kooperatif vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Bozma Kararı

Dairenin 27.11.2023 tarihli ve 2023/357 Esas, 2023/6833 Karar sayılı kararı ile; dava konusu taşınmazın devrinin yapıldığı tarihte henüz 6360 sayılı Kanun'un yürürlüğe girmediği, söz konusu taşınmazın devir tarihi itibariyle Ormanlı Köyü Tüzel Kişiliğine ait olduğu, temlikin usulüne uygun olarak Kaymakamlıktan da onay alınmak suretiyle düzenlenen Köy Kararı'na istinaden yapıldığı belirtilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

C. Mahkemesince Bozma Kararına Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu taşınmazın devir tarihi itibariyle Ormanlı Köyü Tüzel Kişiliğine ait olduğu, temlikin usulüne uygun olarak Kaymakamlıktan onay alınmak suretiyle düzenlenen Köy Kararı'na istinaden yapıldığı belirtilerek davalı Kooperatif açısından davanın reddine, davalı ... açısından ise davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A.Temyiz Yoluna Başvuran

Yukarıda belirtilen karara karşı süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.

B. Temyiz Nedenleri

Davacı vekili temyiz dilekçesinde; dava konusu 753 parsel sayılı taşınmazın 6360 sayılı Kanun'un kabulünden sonra 20.11.2012 tarihinde temlik edildiğini, ihtiyar heyeti tarafından yapılan temlikin 442 sayılı Köy Kanunu'nun 44 ve ek 13. maddelerine aykırı olduğunu, dava konusu temlikle 6360 sayılı Kanun kapsamında tüzel kişiliği sona ermeden önce köyün sahip olduğu taşınmazların ucuz bedelle bir an önce elden çıkartılmasının amaçlandığını, bu itibarla söz konusu temlikin hem muvazaalı olması hem de Köy Kanunu'na aykırı olması nedeniyle geçersiz olduğunu belirterek Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dava, yolsuz tescil hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 705, 1022/1, 1023., 1024 ve 1025. maddeleri.

3. Değerlendirme

1. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; çekişme konusu 753 parsel sayılı taşınmazın Çatalca Ormanlı Köyü Tüzel Kişiliği adına kayıtlı iken 20.11.2012 tarihinde satış yolu ile davalı Kooperatif adına devredildiği, söz konusu devir işleminin 19.11.2012 tarihinde alınan ve aynı tarihte Kaymakam oluru verilen 37 ve 38 numaralı Köy Kararlarına istinaden yapıldığı, 12.11.2012 tarihinde kabul edilen 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ve Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 06.12.2012 tarihinde yani dava konusu taşınmazın satış tarihinden sonra yürürlüğe girdiği anlaşılmaktadır.

2. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı HMK’nın geçici 3/2. maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK’un uygulanacağı davalar yönünden HUMK’un 428. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.

3. Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davacı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazının reddiyle, usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA,

Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,

Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,

14.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.