"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/1001 E., 2024/1147 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İliç Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/133 E., 2022/1 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı eldeki dosyadan tefrik olunan 2022/1 Esas sayılı dosyasında davacı ... tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartları ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı ... dava dilekçesinde; Erzincan ili, İliç ilçesi, ... köyünde kain dava konusu 151 ada 2 parsel sayılı taşınmazın uzun süredir nizasız, fasılsız ve malik sıfatıyla zilyedi olduğunu, bahçe olarak kullandığını, ancak kadastro sırasında taşınmazın hatalı şekilde ... mirasçıları davalılar adına tespit ve tescil edildiğini ileri sürerek taşınmazın davalılar adına tapu kaydının iptali ile kendi adına tescilini talep etmiş, davalı malikler ..., ... ve ... mirasçılarını davaya dahil etmiş, 23.12.2021 tarihli celsede davacı ...'ın davası tefrik edilerek aynı Mahkemenin 2022/1 Esasına kaydedilmiş ve işlemden kaldırılmış, tefrik edilen 2022/1 Esas sayılı dosyanın yenilenmesi üzerine yapılan yargılama sonunda Mahkemenin 16.03.2023 tarihli ve 2022/1 Esas, 2023/29 Karar sayılı kararıyla davacı ...'ın davasının reddine karar verilmiştir.
2. Asli müdahiller vekili müdahale dilekçesinde; dava konusu taşınmazın asli müdahillerin kök murisi ...'e ait olduğunu, murisin 1993 yılında ölümüyle mirasçı asli müdahillere irsen intikâl ettiğini ileri sürerek taşınmazın davalılar adına tapu kaydının iptali ile muris ... mirasçıları adına miras payları oranında tescilini talep etmiş, aşamada İliç Sulh Hukuk Mahkemesinin 26.04.2021 tarihli ve 2019/68 Esas, 2019/185 Karar sayılı kararıyla muris ... terekesine ... tereke temsilcisi olarak atanmış, itiraz üzerine atama kararı 08.09.2021 tarihinde kesinleşmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... mirasçılarından dahili davalı ... cevap dilekçesinde özetle; elbirliği malik olduğu dava konusu taşınmazdaki haklarından feragat ettiğini bildirmiştir.
2. Diğer davalı ve dahili davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 23.12.2022 tarihli ve 2018/133 Esas, 2022/1 Karar sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazın kadastro tespitinin kesinleştiği 04.09.2008 tarihi ile asli müdahillerin müdahale tarihi olan 12.02.2019 tarihi arasında 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3. maddesindeki 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiği gerekçesiyle asli müdahillerin davasının hak düşürücü süreden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin 23.12.2022 tarihli ve 2018/133 Esas, 2022/1 Karar sayılı kararına eldeki dosyadan tefrik edilen 2022/1 Esas sayılı davada davacı ... tarafından istinaf isteminde bulunması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; eldeki davanın 23.12.2021 tarihli 7. celsesinde davacı ...'ın davasının tefriki ile yeni 2022/1 Esas sayılı dosyaya kaydedildiği ve HMK'nın 150. maddesi gereğince işlemden kaldırıldığı, eldeki davaya asli müdahiller yönünden devam edildiği, tefrik edilen 2022/1 Esas sayılı davanın yenilenmesi sonrası yapılan yargılaması sonucu davacı ...'ın davasının reddine karar verildiği, tefrik ara kararı sonrasında ...'ün eldeki davada taraf sıfatı ve istinafta hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle ...'ün istinaf dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Eldeki davadan tefrik edilen 2022/1 Esas sayılı davada davacı olup temyiz eden Bürhan temyiz dilekçesinde; eldeki dava dosyasında İlk Derece Mahkemesince 7. celsede verilen tefrik ve işlemden kaldırma kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, mazeret dilekçesinin görülmediğini, tefrik edilen 2022/1 Esas sayılı dosyada davasının reddine dair verilen kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, kadastro öncesi imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı nedenlerine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
1. Somut olayda davacı ...'ın davası 23.12.2021 tarihli celsede eldeki 2018/133 Esas sayılı dosyadan tefrik edilerek aynı Mahkemenin 2022/1 Esasına kaydedilmiş, takipsiz bırakıldığı gerekçesiyle işlemden kaldırılmış, süresi içinde yenilenmesi üzerine yapılan yargılama sonunda Mahkemenin 16.03.2023 tarihli ve 2022/1 Esas, 2023/29 Karar sayılı kararıyla davacı ...'ın davasının esastan reddine karar verilmiştir. Eldeki 2018/133 Esas sayılı davanın yargılamasına ise asli müdahiller yönünden devam olunmuş ve asli müdahillerin davasının hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir. Davası eldeki 2018/133 Esas sayılı dosyadan tefrik edilerek 2022/1 Esas sayılı dosyaya kaydedilen temyiz eden Bürhan'ın adına eldeki dava dosyasının karar başlığında sehven yer verilmesi ve tefrik kararı sonrası eldeki davanın duruşmalarını takip etmesi ...'e eldeki davada taraf sıfatı kazandırmaz. Kural olarak davanın tarafı olmayan kişiler de hükmü temyiz edemez. Öğretide ve uygulamada kararlılık kazanan görüşlere göre bir hükmü hukuksal yararı bulunmak koşulu ile ancak davanın tarafları temyiz edebilir.
2. Bu nedenle eldeki 2018/133 Esas sayılı dava dosyasında asli müdahiller yönünden verilen kararı istinaf ve temyiz hakkı bulunmayan temyiz eden ...'ün temyiz dilekçesinin reddi gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf sıfatları bulunmayan ...'ün temyiz dilekçesinin sıfat yokluğundan REDDİNE,
Peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden ...'e iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.03.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.