"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1824 E., 2022/1519 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kuşadası 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/75 E., 2021/113 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; Yargıtay Hukuk İş Bölümü İnceleme Kurulu tarafından temyiz inceleme görevinin Dairemize ait olduğu gerekçesiyle gönderilen dava dosyasına ilişkin kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı Hazineye izafeten Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı vekili; ... ili, Kuşadası ilçesi, ... Mahallesinde bulunan ve krokide gösterilen Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki tahmini 3.029,00 m² civarındaki taşınmazın davalı tarafından tarım yapılmak suretiyle (zeytinlik) fuzulen işgal edildiğini, davalının tahliyesinin istendiğini, ecrimisil ihbarnamesi düzenlendiğini, ancak taşınmazın tahliye edilmediğini ileri sürerek davalının taşınmaza el atmasının önlenmesine ve zeytin ağaçlarının kal'ine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı; davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu, bilirkişi heyeti raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 2.802,76 m2'lik fundalık vasfındaki taşınmaza davalının zeytin ağaçları dikmek suretiyle müdahale ettiği gerekçesiyle talebin kabulüne, taşınmaz üzerinde bulunan 16 adet zeytin ağacı ile 68 adet zeytin fidanının kâl'ine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; çekişmeli taşınmazın kanunları gereği malikinin Hazine ve Maliye Bakanlığı ve bunun sonucunda elatmanın önlenmesi ve kal istemiyle dava açma hakkının da Hazineye ait olduğu, davacının Hazineyi temsilen de olsa dava açma hak ve yetkisi, yani davada aktif taraf ve dava ehliyetinin bulunmadığı, davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-2. maddesi uyarınca davalının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm kurularak dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, yeterli ve gerekli inceleme, araştırma yapılmadığını, dava açma hakkı bulunduğunu bildirerek ve önceki beyanlarını tekrarla kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, Devletin hüküm ve tasarrufu altında olduğu iddia edilen taşınmaza elatmanın önlenmesi ve kal istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13. maddesinin " j" bendi gereğince davacıdan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.02.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.